Page images
PDF
EPUB
[ocr errors]

8

καὶ ὃς ἂν ἐθέλῃ μετ' αὐτοῦ ξυνεύχεσθαι. ταῦτα δὲ γιγ νόμενα τῶν τοιῶνδε χάριν ἔστω. ἱερὰ καὶ θεοὺς οὐ ῥᾴδιον ἱδρύεσθαι, μεγάλης δὲ διανοίας τινὸς ὀρθῶς δρᾶν τὸ τοιοῦ τον, ἔθος τε γυναιξί τε δὴ διαφερόντως πάσαις καὶ τοῖς ἀσθενοῦσι πάντη καὶ κινδυνεύουσι καὶ ἀποροῦσιν, ὅπῃ τις ἂν ἀπορῇ, καὶ τοὐναντίον ὅταν εὐπορίας τινὸς λάβωνται, καθιεροῦν τεν τὸ παρὸν ἀεὶ καὶ θυσίας εὔχεσθαι καὶ ἱδρύ 11. 910. σεις ὑπισχνεῖσθαι θεοῖς καὶ δαίμοσι καὶ παισὶ θεῶν, ἔν τε φάσμασιν ἐγρηγορότας διὰ φόβους καὶ ἐν ὀνείροις, ὡς δ ̓ αὕτως ὄψεις πολλὰς ἀπομνημονεύοντας, ἑκάσταισί τε αὐτῶν ἄκη ποιουμένους βωμοὺς καὶ ἱερά, πάσας μὲν οἰκίας, πάσας δὲ κώμας ἔν τε καθαροῖς ἱδρυομένους ἐμπιπλάναι καὶ ὅπῃ τις ἔτυχε τῶν τοιούτων. ὧν ἕνεκα χρὴ πάντων ποιεῖν κατὰ τὸν νῦν λεγόμενον νόμον· πρὸς τούτοις δὲ ἕνεκα τῶν ἀσεβούντων, ἵνα μὴ καὶ ταῦτα κλέπτοντες πράξεσιν,” ἱερά set. iii. 229. τε καὶ βωμοὺς ἐν ἰδίαις οἰκίαις ἱδρυόμενοι, λάθρᾳ τοὺς θεοὺς ἵλεως οἰόμενοι ποιεῖν θυσίαις τε καὶ εὐχαῖς, εἰς ἄπειρον τὴν ἀδικίαν αὐξάνοντες αὑτοῖς τε ἐγκλήματα πρὸς θεῶν

[ocr errors]

et.—P ἐπιμελεῖς υτ, ἐπιμελεῖς Ω.-9 συνενξέσθω Ωf, συνευχέσθω ήτ. δν δ, εν Avr.—

[ocr errors]

Οι

το ξ. ΑΩ. μεγάλας ." πᾶσι 1.—ν καθιεροῦνται Α.—" ἑκάσταισι Ω, ἑκάστοισι ι et rc .—x ἐμπιμπλάναι Α, ἐμπιμπλάναι 2.—ν ταῖς πράξεσιν vfb et re

λάβωνται] Refertur ad collectivum τίς. Verba ipsa ita cohærent: ἔθος τε (quod sequentia connectit cum prægressis: ἱερὰ οὐ ῥᾴδιον ἱδρύεσθαι) γυναιξί τεκαὶ τοῖς ἀσθενοῦσι—καθιεροῦν—ἔν σε φάσμασιν ἐγρηγορότας (accusativus dativum excipit, vid. ad iii. 5.) καὶ ἐν ὀνείροις διὰ φόβους, ὡς δ ̓ αὕτως ὄψεις πολλὰς ἀπομνημονεύοντας ἑκάσταισί τε ἄκη ποιουμένους βωμούς (ἔθος ἐστὶ πάσας—ἐμπιπλάναι. Verba ἔν τε φάσμασιν ἐγρηγορότας διὰ φόβους καὶ ἐν ὀνει pous ita capienda sunt: διὰ φόβους (i. e. φοβουμένους vel πεφοβημένους, perterritos) ἐν φάσμασι (per visa s. ostenta, spectra; sic ἐν Polit. v. 5. p. 455. Β. Cf. ad Legg. iii. 3.) ἐγρηγορότας (qua vigilantibus apparuerunt) καὶ ἐν ὀνείροις (propter s. per somnia); igitur: et perterriti quoque vel ostentis, quæ vigilantes viderunt, vel somniis solent (ἔθος) locos omnes aris et sacellis implere.-De ws

δ' αὕτως, vid. ad v. 2. Asr.

καὶ ἐν ὀνείροις] Hæc verba Fic. jungit cum sequentibus, fortasse quod legerit aut legendum putaverit, καὶ ἐν ὀνείροις ὡσαύτως, etc. STEPH.

ἄκη ποιουμένους] Remedium afferen tes, sensu translato positum est. Deinde ἔν τε καθαροῖς (ut apud Homer. Il. viii. 491. x. 199. xxiii. 61. ἐν καθαρῷ. Ιδρυ μένους (collocantes, exstruentes aras et sacella conjungi oportet cum verbis καὶ ὅπη τις ἔτυχε τῶν τοιούτων (vel ubicunque ejusmodi homines ea collocant s. exstruunt). Asr.

κλέπτοντες πράξεσιν] Ι. e. λάθρα πράτο τοντες, clam hæc facientes. Sic κλέπτειν τι dicitur, qui clam et quasi furtim aliquid facit, ita ut non animadvertatur; vid. Perizon. ad Ælian. V. H. iii. 47. —πρὸς θεῶν, apud deos, vid. ad ii. 7. ix. 10. Mox Cod. Voss. βελτίστοισι, AST.

ποιῶνται καὶ τοῖς ἐπιτρέπουσιν, οὖσιν αὐτῶν βελτίοσι, καὶ πᾶσα οὕτως ἡ πόλις ἀπολαύῃ τῶν ἀσεβῶν τρόπον τινὰ δικαίως. τὸν μὲν δὴ νομοθέτην ὁ θεὸς οὐ μέμψεται· κείσθα γὰρ νόμος οὗτος, μὴ κεκτῆσθαι θεῶν ἐν ἰδίαις οἰκίαις ἱερά· τὸν δὲ φανέντα κεκτημένον ἕτερα καὶ ὀργιάζοντα πλὴν τὰ δημόσια, ἐὰν μὲν ἄδικον μηδὲν τῶν μεγάλων καὶ ἀνοσίων εἰργασμένος ἀνὴρ ἢ καὶ γυνὴ κεκτῆταί τις, ὁ μὲν αἰσθόμενος καὶ εἰσαγγελλέτω τοῖς νομοφύλαξιν, οἱ δὲ προσταττόντων εἰς τὰ δημόσια ἀποφέρειν ἱερὰ τὰ ἴδια, μὴ πείθοντες δὲ ζημιούντων, ἕως ἂν ἀπενεχθῇ· ἐὰν δέ τις ἀσε βήσας μὴ παιδίων ἀλλ ̓ ἀνδρῶν ἀσέβημα ἀνοσίων γένηται φανερός, εἴτε ἐν ἰδίοις ἱδρυσάμενος εἴτ ̓ ἐν δημοσίοις θύσας ἱερὰ θεοῖς οἱστισινοῦν, ὡς οὐ καθαρὸς ὢν θύων, θανάτῳ ζημιούσθω. τὸ δὲ παιδίων ἢ μὴ κρίναντες" οἱ° νομοφύλακες, εἰς τὸ δικαστήριον οὕτως εἰσαγαγόντες τὴν τῆς ἀσεβείας δίκην τούτοις ἐπιτελούντων.

m

[ocr errors]

τα

Ω. βελτίστοις Α, βελτίστοισιν εft et (adscripto βελτίοσι) Ω.— οὕτως om r. Ὁ τῶν ἀσεβῶν om b. & on Avb et pr 2.—d ὀργίζοντα pr 2.—ε μὲν ὁ Ξ.— καὶ οm r. αἰσθανόμενος ΑΩυής. και om ή et γρ Ω. εἰσαγγελέτω ξ.κ παιδίον pr 2.—1 γεγένηται r. παιδίον ΑΞt et pr Ω, παίδειον τfή et corr Ω προκρίναντες γρ Ω. of add A et γρ Ω.

ἡ πόλις ἀπολαύῃ] Hesiod. Ε. κ. Η. 238. Πολλάκι καὶ ξύμπασα πόλις κακοῦ ἀνδρὸς ἀπηύρα, Ὅστις ἀλιτραίνει καὶ ἀτάσθαλα μηχανάαται. Cf. Hemsterhus. ad Lucian. Tim. t. i. p. 328. Βip. Pro ἀπολαύῃ Cod. Voss. ἀπολάβῃ, frequenti confusione. De verbo ἀπολαύειν vid. Jens. Lectt. Lucjan, i. 4. p. 24. In seqq. pro κέκτηται scribendum est κεκτῆται; ἐὰν enim conjunctivum poscit. Mox μὴ πείθοντες est i. q. τοὺς μὴ πειθομένους. AST.

παιδίων] Pro παιδίων (cujus loco in præc. edit. perperam legitur παιδίον) in uno vet. est παίδειον. STEΡΗ.

παιδίων] Ald. Lov. Bas. 1. 2. et Cod. Voss. παιδίον. Ficin. vertit: si quis autem non puerilem, sed nefariam impietatem commiserit, et deinde: puerile vero esse vel non— ; ut παίδειον videatur legisse. Ad παιδίων ἢ μὴ int. ἀσέβημα. Μοχ εἰσαγαγόντες est judicium redden tes, vid. ad ix. 2. Asr.

Plat.

VoL. VIII.

3 U

NOMO I,

ΙΑ.

Steph. II. 913.

Bek.

§. 1. Τὸ δὴ μετὰ ταῦτ ̓ εἴη ξυμβόλαια ἂν πρὸς ἀλλήλους ἡμῖν δεόμενα προσηκούσης τάξεως. ἁπλοῦν δέα 111. 1.250. γ' ἐστί που τό γε τοιοῦτον· μήτε οὖν τις τῶν ἐμῶν χρημά των ἅπτοιτο εἰς δύναμιν, μηδ ̓ αὖ κινήσειε μηδὲ τὸ βραχύ τατον ἐμὲ μηδαμῇ μηδαμῶς πείθων· κατὰ ταὐτὰ δὲ ταῦ τα καὶ περὶ τὰ τῶν ἄλλων ἐγὼ δρῴην, νοῦν ἔχων ἔμφρονα. θησαυρὸν δὴ λέγωμεν πρῶτον τῶν τοιούτων, ὅν τις αὑτῷ καὶ τοῖς αὑτοῦ κειμήλιον ἔθετο, μὴ τῶν ἐμῶν ὢν πατέρων, μήθ' εὑρεῖν ποτὲ θεοῖς εὐξαίμην μήθ' εὑρὼν κινήσαιμι, μηδ ̓ αὖ τοῖς λεγομένοις μάντεσιν ἀνακοινώσαιμι τοῖς ἁμῶς γέ

Le

3 δη Ω, δὲ f. — τοῦτ' {ht.— ξυμβολαίων ΑΞΩυft.—d δέ om A et pr 2. εν

§. 1. ἅπτοιτο-κινήσειε] De his optativis vid. ad ix. 4. Mox Cod. Voss. εὔφρονα. Deinde post τοιοῦτον inter punximus, ut sensus sit: et primo quidem inter has res (τῶν τοιούτων, quod spectat ad τῶν ἄλλων) de thesauro dicamus. Asr.

μὴ τῶν ἐμῶν] Ιn vet. μὴ τῶν ἐμῶν ὢν πατέρων: Fic. tamen videtur legisse, μὴ τῶν ἐμῶν ὄντα πατέρων. STEPH. qui sic in Not. • Videndum an πατρῴων retineri possit, subaudiendo ἀγαθῶν: alioqui πατέρων in vet. legitur: exponendum autem videtur ex iis quæ paulo post dicun

tur, & μήτε αὐτὸς κατέθετο, μήτε αὖ πατέρων τὶς πατήρ. Fic. autem reddit parentum, quasi idem valeret quod γονέων. Cæterum ὢν legendo ante πατέρων, referetur ad illa τὶς κατέθετο : alioqui av ad κειμήλιον : at Fic. perinde ac si ὄντα legisset, ad θησαυρὸν retulit. STEPH.

πατρῴων] Int. ἀγαθῶν; ὂν vero, quod ad v, int. θησαυρὸν, respicere oportebat, refertur ad κειμήλιον. Ficin. qui vertit : meorum parentum, videtur, ut Steph. bene observat, μὴ τῶν ἐμῶν ὄντα πατέρων legisse. Asr.

αν

او

πώς μοι ξυμβουλεύουσιν ἀνελεῖν τὴν γῆς παρακαταθήκην. οὐ γάρ ποτε τοσοῦτον εἰς χρημάτων ὠφελεθείην ἂν κτῆ σιν ἀνελών, ὅσον εἰς ὄγκον πρὸς ἀρετὴν ψυχῆς καὶ τὸ δίκαιον ἐπιδιδοίην ἂν μὴ ἀνελόμενος, κτῆμα ἀντὶ κτήματος ἄμειτον ἐνκ ἀμείνον κτησάμενος, δίκην ἐν τῇ ψυχῇ πλούτου προτιμήσας ἐν οὐσίᾳ κεκτῆσθαι πρότερον· ἐπὶ πολλοῖς γὰρ δὴ λεγόμενον εὖ τὸ μὴ κινεῖν τὰ ἀκίνητα καὶ περὶ τούτου λέγοιτ' ἂν ὡς ἑνὸς ἐκείνων ὄντος. πείθεσθαι δὲ χρὴ καὶ τοῖς

[ocr errors]

πατρῴων 5.— των Αθ.-8 ἅμ. 2.— γηϊ ΑΩ, γῆν υ: γε *ς. ἐπιδιδοίην γρ Ω,

ξυμβουλεύουσιν] Videndum annon legendum sit potius ξυμβουλεύσουσιν. Mirum est autem, Ficinum, agnoscentem alteram lectionem, ἀνακοινώσαιμι vertisse credam: nisi forte aliter (quod non puto) legit. Illius locum hunc interpretantis hæc sunt verba, Nec ariolis depositum accipere consulentibus credam. STEPH.

ξυμβουλεύουσιν] Stephano jam emendante, scripsimus ξυμβουλεύσουσιν ; sensus est : neque vales s. hariolos ita dictos consuluerim, quos suasuros esse sciam—. ἀνακοινοῦν τινὶ, communicare quid alicui ad deliberandum, est aliquem consulere, ut Epist. vii. p. 331. Β. ἢ ξυμβουλεύοντος ἂν ἐθέλειν πείθεσθαι, περὶ ὧν ἀνακοινοῦται, προθύμως ξυμβουλεύω. Lach. 179. Ε. ταῦτ' ἐστὶν, ἃ ἐβουλόμεθα ὑμῖν ἀνακοινώσασθαι. Xenoph. Αnab. iii. 1. 5. vi. 1. 14. Hist. Græc. vii. 2. 20. Similiter κοινοῦσθαι c. 10. p. 930. C. πρὸς τὰς τῶν γάμων ἐπιμελομένας γυναίκας κοινούμενοι. Αst.

τήν γε] In uno vet. scriptum est τὴν γῇ παρακαταθήκην : quam lectionem minime contemnendam existimo, quod ad genuinam nos posse deducere videatur: genuinam, inquam, meo judicio : puto enim scriptum fuisse, τὴν ἐν γῇ παρακαταθήκην : meminisse enim oportet eum hic de thesauro loqui : et αναιρεῖσθαι 3lere dici de iis quæ e terra tolluntur, a quo sunt ἀνέλῃ, et ἀνέληται, item participium ἀνελόμενος, quibus hic utitur, sicut et activis vocibus, licet non perinde hac in significatione usitatis. Adde quod κειμήλιον, quo etiam utitur, ἀπὸ τοῦ κεῖσθαι dicitur. Nec vero mirum videri debet, eum quod in terram reconditum sit, vocare depositum (id enim omnino sonat vox παρακαταθήκη) quum itidem credere aliquid terræ dici soleat, atque

adeo illam, sive arva, fallere interdum depositum dicentes poetas audiamus. Eo autem lubentius ita lego, quod locus hic non posceret ut τήν γε παρακαταθήκην, sed ut simpliciter τὴν παρακαταθήκην diceret. STEPH. Quem vet. Steph. innuat, non liquet: nam Ald. et rel. vulgatum tenent. BIP.

τὴν γῇ παρακαταθήκην] Depositum, h. e. custodiendum traditum terra. Παρακαταθήκη enim dicitur non solum pecunia deposita, sed universe quoque, quidquid custodiendum et curandum traditur (ut c. 8. p. 927. C. de orbis adhibetur), ut h. 1. thesaurus, qui terræ creditur. γῇ vero substantivo junctum est, ut solent substantiva cum eodem casu poni, quem verba, unde derivantur, regere amant, vid. ad i. 6. Vulgo legitur τήν γε παρακαταθήκην ; quod nos reposuimus, id in libro vet. scribi Steph. memorat, qui ἐν addi jubebat, quo carere possumus. Bene vero monuit idem vir doctissimus, huic lectioni optime convenire et sensum hujus orationis, quum de thesauro in terra recondito agatur, et verba ἀνελεῖν, ἀνελών ; ἀναιρεῖσθαι enim proprie dici, quæ e terra tollantur.—aveλών, αὐτὴν, τὴν παρακαταθήκην. Verba εἰς ὄγκον conj. cum ὅσον ; εἰς ὅσον ὄγκον, in quantam molem s. magnitudinem, i. e. quantum; ἐπιδιδόναι vero πρὸς ἀρετὴν notum est illud in virtute proficere. Pro ἐπιδιδοῖμ' Cod. Voss. ἐπιδιδοῖ. Αst.

προτιμήσας] Hoc participium prægressorum explicationi servit: dum videlicet s. eo, quod— ; de hoc participiorum usu vid. ad iv. 8. Εν οὐσία κτήσασθαι est i. q. ὡς οὐσίαν; ἐν est enim instar, ut, vid. ad x. 9. Deinde πρότερον, cujus vis in verbo προτιμήσας jan inest, abundanter appositum est ; vid. ad i. 7. Asr.

III. iii. 231.

α

m

περὶ ταῦτα λεγομένοις μύθοις, ὡς εἰς παίδων γενεὰν οὐ ξύμφορα τὰ τοιαῦτα. ὃς δ ̓ ἂν παίδων τε ἀκηδὴς γένηται καὶ τοῦ θέντος τὸν νόμον ἀμελήσας, ἃ μήτε αὐτὸς κατέθετο μήτε αὖ πατέρων τις πατής, μὴ πείσας τὸν θέμενον ἀνέληται, κάλλιστον νόμων διαφθείρων καὶ ἁπλούστατον, καὶ οὐδαμῇ ἀγεννοῦς ἀνδρὸς νομοθέτημα, ὃς εἶπεν, ἃ μὴ κατέ. θου, μὴ ἀνέλη,—τούτοιν δυοῖν νομοθέταιν καταφρονήσαντα καὶ ἀνελόμενον οὔ τις σμικρόν, ὃ μὴ κατέθετο αὐτός, πλῆ θος δ ̓ ἔστιν ὅτε θησαυροῦ παμμέγεθες" τί χρὴς πάσχειν ὑπὸ μὲν δὴ θεῶν, ὁ θεὸς οἶδεν· ὁ δὲ κατιδὼν πρῶτος ἀγγελλέτω, ἐὰν μὲν ἐν ἄστει γίγνηται τὸ τοιοῦτον, τοῖς ἀστυνό μοις, ἐὰν δὲ τῆς πόλεως ἐν ἀγορᾷ που, τοῖσιν ἀγορανόμοις, π. 914. ἐὰν δὲ τῆς ἄλλης χώρας, ἀγρονόμοις* τε καὶ τοῖς τούτων 111. ii. 232. ἄρχουσι δηλωσάτω. δηλωθέντων δὲ ἡ πόλις εἰς Δελφοὺς πεμπέτω· ὅ τι δ ̓ ἂν ὁ θεὸς ἀναιρῇ περί τε τῶν χρημάτων καὶ τοῦ κινήσαντος, τοῦτο ἡ πόλις ὑπηρετοῦσα ταῖς μαντείαις

W

u

V

او

ἐπιδιδοῖ ΑΞΩ{τ: ἐπιδιδοῖμ' ς.—κ ἐν om y).— ἀμείνοσι f et γρ 1).—πι ἀηδὴς κ.
* νόμον 5. και om Ab et pr Ω.—ν τούτοιν δυοῖν A et rc Ω: τούτοιν τοῖν δυοῖν
5. e. παμμέγεθος Ε. χρήμα γρ Ω. ἀγγελλέτω ΑΞΩτ: ἀγγελέτω
5.— ἐὰν ἀγορανόμοις om Ξrf.—ν τοῖς τ. ἐὰν ἀγρονόμοις om pr Ω.ς ἀγο

ἃ μὴ αὐτὸς κατέθετο] Vid. ad viii. 10. Etiam verbis, quæ sequuntur, ἃ μὴ κατέθου, μὴ ἀνέλῃ, Solonis lex 1. 1. citata significatur. Asr.

ὁ θεὸς οἶδεν] Post hac verba videri possit Ficinus legisse quæpiam, quæ hic desint; sed ea illius esse puto, ab illo addita ut melius cum his cohærerent ea quæ sequuntur. Ejus verba sunt, Quæ pæna huic a diis debeatur, deus quidem ipse novit: quæ vero ab hominibus, declarabimus. STEPH.

ὑπὸ μὲν δὴ θεῶν] Int. τί χρὴ αὐτὸν πάσχειν, ὁ θεὸς οΐδεν. Post hæc verba nonnulla videntur excidisse; quam quidem suspicionem Ficini confirmat translatio. AST.

ἐὰν δὲ τῆς πόλεως ἐν ἀγορᾷ που, τοῖσιν αγορανόμοις] Hæc verba in præced. editionibus non extant: sed ea in iis desiderari ostendit hic locus p. 936. qui in ipsis quoque ita scriptus est, ἐκ μὲν ἀγορᾶς ἀγορανόμοι ἐξειργόντων αὐτόν· ἐκ δὲ τοῦ ἄστεως, ἡ τῶν ἀστυνόμων ἀρχή ἀγρονόμοι δὲ ἐκ τῆς ἄλλης χώρας εἰς τὴν ὑπερορίαν ἐκπεμπόντων. Neque tamen verba

illa in eo de quo nunc agitur loco, absque vet. exempl. consensu fuerunt adjecta. Agnoscuntur certe et a Ficino, sed ea male loco tertio collocante. Est autem interpungendum post χώρας, et subaudienda particula Tov. STEPH.

ἐὰν δὲ τῆς πόλεως-αγορανόμοις] Ab Ald. Lov. Bas. 1. et 2. absunt verba in Ficini translatione expressa: si in foro rerum venalium, earundem curatoribus. Cf. c. 14. p. 936, C. Genitivi τῆς πόλεως εἰ τῆς ἄλλης χώρας e particula ποῦ pendent. Asr.

εἰς Δελφοὺς] Dubiis in casibus, quorum difficilis esset dijudicatio, oraculum Delphicum consulebatur, vid. Joach. Stephanus de jurisdict. vett. Græc. c. 1. Gronov. Thes. Ant. Græc. t. vi. p. 2725. Asr.

ὅ τι δ ̓ ἂν ὁ θεὸς ἀναιρῇ] Laudat hæc verba Euseb. Præp. Ev. xiii. 21. p. 711. Β. ubi κτημάτων τοῦθ ̓ μηνύων δὲ scri bitur. Verba δόξαν δοῦλος δ' ἂν ᾖ, quæ in Ald. Lov. et Bas. 1. desunt, exhibent Bas. 2. Euseb. Cod. Voss. Ficin. et Cornar. Asr.

« PreviousContinue »