συνετέλουν. ἐᾶσαι γὰρ δεῖ τὰ παλαιὰ καὶ περὶ τῆς κτίσεως τοῦ ἱεροῦ καὶ περὶ τῆς θέσεως τοῦ ἀγῶνος, τῶν μὲν ἕνα τῶν C. 355 Ἰδαίων δακτύλων Ηρακλέα λεγόντων ἀρχηγέτην τούτων, τῶν δὲ τὸν Ἀλκμήνης καὶ Διός, ὃν καὶ ἀγωνίσασθαι πρῶτον καὶ 5 νικῆσαι· τὰ γὰρ τοιαῦτα πολλαχώς λέγεται, καὶ οὐ πάνυ πι στεύεται. ἐγγυτέρω δὲ πίστεως, ὅτι μέχρι τῆς ἕκτης καὶ εἰκοστῆς Ὀλυμπιάδος ἀπὸ τῆς πρώτης, ἐν ᾗ Κόροιβος ἐνίκα στάδιον Ἠλεῖος, τὴν προστασίαν εἶχον τοῦ τε ἱεροῦ καὶ τοῦ ἀγῶνος Ἠλεῖοι. κατὰ δὲ τὰ Τρωικὰ ἢ οὐκ ἦν ἀγὼν στεφανίτης 10 ἢ οὐκ ἔνδοξος, οὔθ ̓ οὗτος οὔτ ̓ ἄλλος οὐδεὶς τῶν νῦν ἐνδόξων· οὔτε μέμνηται τούτων Ὅμηρος οὐδενός, ἀλλ ̓ ἑτέρων τινῶν ἐπιταφίων. καίτοι δοκεῖ τισι τοῦ Ὀλυμπιακοῦ μεμνῆσθαι, ὅταν φῇ τὸν Αἰγέαν ἀποστερῆσαι τέσσαρας αθλοφόρους ἵππους, ἐλθόντας μετ ̓ ἄεθλα· φασὶ δὲ τοὺς Πισάτας μὴ μετασχεῖν 15 τοῦ Τρωικού πολέμου, ἱεροὺς νομισθέντας τοῦ Διός. ἀλλ ̓ οὔθ ̓ ἡ Πισᾶτις ὑπὸ Αὐγέᾳ τόθ' ὑπῆρχεν, ἐν ᾗ ἐστι καὶ ἡ Ὀλυμπία, ἀλλ ̓ ἡ Ἠλεία μόνον· οὔτ ̓ ἐν Ἠλείᾳ συνετελέσθη ὁ Ὀλυμπιακὸς ἀγὼν οὐδ ̓ ἅπαξ, ἀλλ ̓ ἀεὶ ἐν Ὀλυμπίᾳ. ὁ δὲ νῦν παρατεθεὶς ἐν Ηλιδι φαίνεται γενόμενος, ἐν ᾗ καὶ τὸ χρέος 20 ὠφείλετο·

Τ

καὶ γὰρ τῷ χρεῖος [μέγ'] ὀφείλετ ̓ ἐν Ηλιδι δίῃ,

τέσσαρες ἀθλοφόροι ἵπποι.

καὶ οὗτος μὲν οὐ στεφανίτης (περὶ τρίποδος γὰρ ἔμελλον εύ- Α. 545 σεσθαι), ἐκεῖνος δέ. μετὰ [δὲ] τὴν ἕκτην καὶ εἰκοστὴν Ὀλυμ 25 πιάδα οἱ Πισᾶται τὴν οἰκείαν ἀπολαβόντες αὐτοὶ συνετέλουν,

1. δεῖ] δὴ acghi. 3. ἡρακλῆς, εἰ έα sup. ἧς sec. m. add., Β. 6. τῆς ante πίστεως add. ald.

12.

7. κόρυβος Ahikno ald.: cf. ad VII, 295. 11. ἀλλ ̓ ἐπιταφίων om. Β (sed sec. m. add.) l. ολυμπικοῦ Agi. 14. άεθνα 1. πεισάτας Ach. 16. πεισάτις Ach: in accentu conspirant omnes. οὐδ ̓ ante ὑπὸ repetunt no(?) ald. οὐθ ̓ ὑπῆρχεν, omissis ὑπὸ Αὐγέᾳ, c(?). 17. ηλία et sic mox Ach. 21. τῷ] τὸ ABcghikl του no, Cor. corr. ex Il. 4, 697. χρέος Bkino. ὠφείλετο ἱ ὠφείλετ' Β ὠφείλεται ald. 23. οὐ] οὖν Aeghinok (hic ex corr.); οὐ habent Bl Eust. ad II. 4, 698. 24. δὲ om. codd., annectentes haec proxime praecedentibus: particulam add. Pleth. Tzsch. 25. οἱ om. Β (sed oἱ οὖν sec. m. add.) / Pleth. - οὖν post οἱ add. kno ald. πεισάται et mox πει

μεγ' om. codd. Cor. add.

τὸν ἀγῶνα ὁρῶντες εὐδοκιμοῦντα· χρόνοις δ ̓ ὕστερον μεταπε-
σούσης πάλιν τῆς Πισάτιδος εἰς τοὺς Ἠλείους, μετέπεσεν εἰς
αὐτοὺς πάλιν καὶ ἡ ἀγωνοθεσία. συνέπραξαν δὲ καὶ οἱ Λα-
κεδαιμόνιοι μετὰ τὴν ἐσχάτην κατάλυσιν τῶν Μεσσηνίων συμ-
μαχήσασιν αὐτοῖς τἀναντία τῶν Νέστορος ἀπογόνων καὶ τῶν 5
Αρκάδων, συμπολεμησάντων τοῖς Μεσσηνίοις· καὶ ἐπὶ τοσοῦ
τόν γε συνέπραξαν, ὥστε τὴν χώραν ἅπασαν τὴν μέχρι Μεσ
σήνης Ἠλείαν ῥηθῆναι καὶ διαμεῖναι μέχρι νῦν, Πισατῶν δὲ
καὶ Τριφυλίων καὶ Καυκώνων μήδ' ὄνομα λειφθῆναι. καὶ αὐ
τὸν δὲ τὸν Πύλον τὸν ἠμαθόεντα εἰς τὸ Λέπρεον συνώκισαν, 10
χαριζόμενοι τοῖς Λεπρεάταις κρατήσασι πολέμῳ, καὶ ἄλλας
πολλὰς τῶν κατοικιών κατέσπασαν, ὅσας θ ̓ ἑώρων αυτοπρα
γεῖν ἐθελούσας, καὶ φόρους ἐπράξαντο.

31. Διωνομάσθη δὲ * πλεῖστον* ἡ Πισᾶτις τὸ μὲν πρῶτον C. 356 διὰ τοὺς ἡγεμόνας δυνηθέντας πλεῖστον, Οἰνόμαόν τε καὶ Πέ- 15 λοπα, τὸν ἐκεῖνον διαδεξάμενον, καὶ τοὺς παῖδας αὐτοῦ πολλοὺς γενομένους· καὶ ὁ Σαλμωνεὺς δ ̓ ἐνταῦθα βασιλεῦσαι λέγεται· εἰς γοῦν ὀκτὼ πόλεις μεριζομένης τῆς Πισάτιδος, μία τούτων λέγεται καὶ ἡ Σαλμώνη. διὰ ταῦτά τε δὴ καὶ τὸ ἱε ρὸν τὸ Ὀλυμπίασι διατεθρύληται σφόδρα ἡ χώρα. δεῖ δὲ τῶν 20 παλαιῶν ἱστοριῶν ἀκούειν οὕτως, ὡς μὴ ὁμολογουμένων σφόδρα· οἱ γὰρ νεώτεροι πολλὰ † καὶ νομίζουσιν, ὥστε καὶ τἀναν τία λέγειν, οἷον τὸν μὲν Αὐγέαν τῆς Πισάτιδος ἄρξαι, τὸν δ ̓ Οινόμαον καὶ τὸν Σαλμωνέα τῆς Ἠλείας· ἔνιοι δ ̓ εἰς ταὐτὸ

3. of om. Bhl ald. 7. τὴν χώραν ἅπασαν om. c. καὶ ante νῦν add. A sed sec. m.) Beghiklmno edd. 10. λέπριον 4 (sed e sup.

σάτιδος Argh.
8. ἠλίαν 4.
πεισατῶν Α.
sec. m. add.) cgh.
11. κρατήσασι πολέμῳ] οὐ κοινωνήσασι του πολέμου Pleth. Cor. paulo
audacius, quamquam parum plana est, fateor, codicum scriptura. 12.
θ'] γ' Cor. 13. και om. Cas. φόρον Β (sed ους sup. or sec. m.
add.) 1. 14. πλεῖστον incommodissime h. 1. additur ac videtur ex se-
quentibus male huc translatum. 19. διά ante τὸ add. Cas. Cor.
20. καὶ ante ἡ add. no. 22. πολλάκις νομίζουσι καὶ n edd. inde a
Cas. Sed idem Cas. suspicatur πολλὰ καινίζουσιν, Grosk. πολλὰ και
νοτομούσιν, quae tamen nimis recedunt a codd. scriptura: nescio an scri-
ptum fuerit καινὰ νομίζουσιν. 23. τὸν μὲν om. Β (sed sec. m. add.) l.

πεισάτιδος Acgh: sic et mox constanter. 24. σαλμωνέω 4 (α

συνάγουσι τὰ ἔθνη. δεῖ δὲ τοῖς ὁμολογουμένοις ὡς ἐπὶ πολὺ ἀκολουθεῖν, ἐπεὶ οὐδὲ τοὔνομα τὴν Πισᾶτιν ἐτυμολογοῦσιν ὁμοίως· οἱ μὲν γὰρ ἀπὸ Πίσης ὁμωνύμου τῇ κρήνῃ πόλεως, τὴν δὲ κρήνην Πίσαν εἰρῆσθαι, οἷον πίστραν, ὅπερ ἐστὶ ποτί5 στρα· τὴν δὲ πόλιν ἱδρυμένην ἐφ ̓ ὕψους δεικνύουσι μεταξὺ Α. 546 δυεῖν ὁρῶν, Ὄσσης καὶ Ὀλύμπου, ὁμωνύμων τοῖς ἐν Θετταλία. τινὲς δὲ πόλιν μὲν οὐδεμίαν γεγονέναι Πίσαν φασίν· εἶναι γὰρ ἂν μίαν τῶν ὀκτώ· κρήνην δὲ μόνην, ἣν νῦν καλεῖσθαι Βίσαν, Κικυσίου πλησίον, πόλεως μεγίστης τῶν ὀκτώ· Στησίχορον δὲ 10 καλεῖν πόλιν τὴν χώραν Πίσαν λεγομένην, ὡς ὁ ποιητὴς τὴν Λέσβον Μάκαρος πόλιν, Εὐριπίδης δ ̓ ἐν Ἴωνι·

Εὔβοι ̓ Ἀθήναις ἐστί τις γείτων πόλις·

καὶ ἐν Ῥαδαμάνθυι·

οἳ γῆν ἔχουσ ̓ Εὐβοΐδα πρόσχωρον πόλιν·

15 Σοφοκλῆς δ ̓ ἐν Μυσοῖς·

Ἀσία μὲν ἡ σύμπασα κλήζεται, ξένε,

πόλις δὲ Μυσῶν Μυσία προσήγορος.

32. Ἡ δὲ Σαλμώνη πλησίον ἐστὶ τῆς ὁμωνύμου κρήνης, ἐξ ἧς ῥεῖ ὁ Ἐνιπεύς· ἐμβάλλει δ ̓ εἰς τὸν Ἀλφειόν, καλεῖται 20 δὲ νῦν Βαρνίχιος· τούτου δ ̓ ἐρασθῆναι τὴν Τυρώ φασιν,

ηλίας Αl.

1. ἐπὶ τὸ

3.

4. που

sup. w sec. m. add.) η τὴν σαλμώνην Ι.
πολὺ Bki ald. Cor. 2. τῆς πισάτιδος Ι. ἐτοιμολογοῦσιν 4.
πόλει lk (et ex corr., ut videtur, τῇ πόλει κρήνῃ Falc.) ald.
τίστραν Bc(?) h (?) klno edd. 6. οροῖν Acghino. 8. βῆσαν codd.,
sed Bioa habet Epit., unde Xyl. corr. 9. κικυσίου Οκτώ om. ΙΒ,
sed in hoc sec. m. in marg. add., ubi κυκισίου scriptum est; κικινυσίου C
κυκησίου edd. Alteram formam codd. etiam p. 357 tuentur, nec praeterea
nomen illud invenitur.
στησίχορος δὲ καλεῖ Β Pleth., qui post λεγο
μένην addit ὁμωνύμως τῇ κρήνῃ: mihi suspecta Πίσαν λεγομένην. 11.
Apud Homerum (Ιl. Ω, 544) nunc legitur Μάκαρος ἕδος.
δ ̓ ἐν om.
BE (sed sec. m. add.) l. 13. καὶ
add.) 7. 15. δ ̓ ἐν om, B,
Acghino κλύζεται ξένε Ι.
A (et sup. sec. m. add.) h.
tius sit, quam quod pro Graeco haberi possit, verba καλεῖται δὲ Βαρ-
νίχιος ex margine crediderim recepta esse, ubi similia non uno loco ad-

πόλιν om. Β (sed sec. m.

sed sec. m. add. 16. κληίζεται ξεῖνε
18. ἐστὶ om. Bhl ald. 19. ἐνειπεὺς
20. Βαρνίχιος cum nomen insolen-

notata sunt. Eandem Boeckhii fuisse sententiam vidimus ex schedd.

ἣ ποταμοῦ ἠράσσατ' Ἐνιπῆος θείοιο.

ἐνταῦθα γὰρ βασιλεῦσαι τὸν πατέρα αὐτῆς τὸν Σαλμωνέα, και θάπερ καὶ Εὐριπίδης ἐν Αἰόλῳ φησί· τὸν δ ̓ ἐν τῇ Θετταλίᾳ Ἐνισέα γράφουσιν, ὃς ἀπὸ τῆς Ὄθρυος ῥέων δέχεται τὸν Ἀπιδανὸν κατενεχθέντα ἐκ Φαρσάλου. ἐγγὺς δὲ τῆς Σαλμώνης 5 Ἡράκλεια, καὶ αὕτη μία τῶν ὀκτώ, διέχουσα περὶ τεσσαρά κοντα σταδίους τῆς Ὀλυμπίας, κειμένη δὲ παρὰ τὸν Κυθήριον Α. 547 ποταμόν, οὗ τὸ τῶν Ἰωνιάδων νυμφῶν ἱερόν, τῶν πεπιστευ

μένων θεραπεύειν νόσους τοῖς ὕδασι. παρὰ δὲ τὴν Ὀλυμπίαν C. 357 ἐστὶ καὶ ἡ Ἀρπίνα, καὶ αὕτη τῶν ὀκτώ, δι' ἧς ῥεῖ ποταμὸς 10 Παρθενίας, ὡς εἰς Φηραίαν ἰόντων· ἡ δὲ Φηραία ἐστὶ τῆς

2. τον ante Σαλ

Lachm. Videtur autem nomen illud ex Slavico quodam formatum, quod
fuerit, ut Cybulskius Slavici sermonis peritissimus me docuit, aut war-
nitza (fluvius verticosus) aut wranitza (fl. niger) aut branitza (fl.
defendens) aut barnitza (f. paludosus). — δ' om. Bkl ald.
1. ἠρά-
σατ ̓ Bklald. ἐνειπήος, et sec. m. corr., A.
μωνέα om. Bkl edd. 4. Enipeum cum omnes scriptores, qui quidem
supersunt, atque inter eos Strabo ipse IX, 432, appellent fluvium Thessa-
liae h. 1. commemoratum, Ενιπέα scripsit hic quoque Xyl., idque firmare
videtur Epit.; sed liberius eius verba composita sunt, quam ut auctori-
tatem habere possint. Ενισέα praebet etiam Eustath. ad Οd. 1, 328
p. 1682 R., atque ita nominasse videntur Thessaliae fluvium nonnulli,
qui non hunc, sed Pisatidis Enipeum a Tyrone amatum esse censerent.
Quae tamen proxime sequuntur contraria sunt iis, quae infra 1. 1. Strabo
tradit, simulque rerum naturae: etenim non Apidanus, sed Enipeus ad
Pharsalum fluebat (v. Dio Cass. XLI, 75). Quapropter Grosk. scri-
bendum censet ov ῥέοντα δέχεται ὁ Ἀπιδανὸς κτλ. nimia audacia.
5. τῆς om. Bil ald. 8. τὸ τῶν ἰωνιάδων om. Β (sed sec. m. in marg.
add.) / Pleth. ἰωνιάδων 4, sed prius e in y sec. m. mut.: inde γω-
νιάδων beghikno ald.; Tzsch. corr. ex Cas. coni. coll. Paus. VI, 22, 4.
τῶν post ἱερὸν om. Β (sed sec. m. add. l. 10. ἔπινα 4 (et αἴ
πεια sup. sec. m.) Bchiklno, αἴπεια g; Tzsch. corr. ex Cas. aliorumque
coni.: ΑΡΠΙΝA transierat primum in ΑΙΠΙΝΑ, deinde in ἔπινα.
φηραία ἀνιόντων 4 (ν voci φηραία m. recentissima add ) cgh φηραίαν
ἀνιόντων no: Ἡραίαν pro Φηραίαν scribendum esse suspicatur Tzsch.,
quod sane arridet, si urbis illius situm nobilitatemque spectas, coll. Lu-
cian. de morte Peregrini c. 35. Sed Polybius quoque (IV, 77) Þa-
Qalav commemorat in his regionibus, ita ut non temere a codd. recedere
liceat.

-

11.

Αρκαδίας· * ὑπέρκειται δὲ τῆς Δυμαίας καὶ Βουπρασίου καὶ Ἤλιδος· ἅπερ ἐστὶ πρός ἄρκτον τῇ Πισάτιδι.* αὐτοῦ δ ̓ ἔστι καὶ τὸ Κικύσιον τῶν ὀκτὼ καὶ τὸ Δυσπόντιον κατὰ τὴν ὁδὸν τὴν ἐξ Ηλιδος εἰς Ὀλυμπίαν ἐν πεδίῳ κείμενον· ἐξηλείφθη δέ, 5 καὶ ἀπῆραν οἱ πλείους εἰς Ἐπίδαμνον καὶ Ἀπολλωνίαν· καὶ ἡ Φολόη δ ̓ ὑπέρκειται τῆς Ὀλυμπίας ἐγγυτάτω, ὄρος Αρκα δικόν, ὥστε τὰς ὑπωρείας τῆς Πισάτιδος εἶναι. καὶ πᾶσα δ ̓ ἡ Πισᾶτις καὶ τῆς Τριφυλίας τὰ πλεῖστα ὁμορεῖ τῇ Ἀρκαδίᾳ· διὰ δὲ τοῦτο καὶ Ἀρκαδικὰ εἶναι δοκεῖ τὰ πλεῖστα τῶν Πυ10 λιακῶν ἐν Καταλόγῳ φραζομένων χωρίων· οὐ μέντοι φασὶν οἱ ἔμπειροι· τὸν γὰρ Ερύμανθον εἶναι τὸν ὁρίζοντα τὴν Ἀρκαδίαν, τῶν εἰς Ἀλφειὸν ἐμπιπτόντων ποταμῶν, ἔξω δ ̓ ἐκείνου τὰ χωρία ἱδρῦσθαι ταῦτα.

33. Ἔφορος δέ φησιν Αἰτωλὸν ἐκπεσόντα ὑπὸ Σαλμωνέως, 15 τοῦ βασιλέως Ἐπειῶν τε καὶ Πισατῶν, ἐκ τῆς Ἠλείας εἰς τὴν Α. 548

-

καὶ

1. Verba ὑπέρκειται Πισάτιδι ita sunt comparata, ut a Strabone scripta esse persuadere mihi non possim. Quodcumque enim oppidum h. 1. intelligendum est, supra Dymen, Buprasium et Elin situm esse nullo modo potuit, neque Strabo, quamquam errores minoris momenti commisit haud paucos, adeo fuit imperitus, ut tam misere omnia misceret. Cogitavit autem is, qui illa scripsit, de Achaiae urbe Dymae finitima (v. IX, 388, in.), quam Pharas plerique auctores nominant, Pharam Strabo ipse, sed nemo antiquorum Pheraeam. Recte igitur Grosk. ex interpolatoris additamento haec repetenda esse iudicavit. Fortasse eiusdem vel ea sunt quae praecedunt ἡ δὲ Φηραία ἐστὶ τῆς Ἀρκαδίας, quae in hoc connexu minus commode adduntur. τῆς om. Bhl ald. post Δυμαίας om. Bkl ald. του ante Βουπρασίου add. e Cor. 2. τῆς ante Ηλιδος add. Cor. å Bkl ald. αὐτοῦ Απολλω νίαν om. Β (sed sec. m. in marg. add.) I. αὐτὸ k αὐτὴ ald. 3. κικύσιαν (sic?) η κυκίσιον ο Κυκήσιον edd. cf. 356. διπόντιον c. 9. πλεῖστα] πλείω Β (sed στα sup. sec. m. add.) 2 Pleth. plura Guar. 8. διὰ τοῦτο δὲ Bkl edd. διὰ δὴ τοῦτο no. 11. Ερύμανθον] ἀμά ρυνθον codd., quod nomen in fluviis inauditum: Cor. corr. ex Palmer. coni. (v. Exercitt. ad auctt. Gr. p. 308) coll. Paus. VIII, 24, 2. τὸν ante ορίζοντα om. k ald. 12. ἕνα ante τῶν excidisse puto. τὸν ante Αλφειόν add. Bk edd. 15. ἐπιόν τε καὶ πεῖσαν τὸν ἐκ (et πι sup. πεῖ sec. m. add.) Α et codd. reliqui: sed πείσατον ή πεισαντῶν C πισάντον gl ἐπείαν (o sup. a sec. m. add.) τε καὶ πισάντον Β ἐπειόν τε καὶ πισάντον no cum Epaeo et Pisanto Guar.; Xyl. corr.

-