e

II. 938.

δικάσασθαι καὶ ξυνδικεῖν ἄλλῳ νικᾶν δυναμένην, ἄν τ' οὖν δίκαια ἄν τε μὴ τὰ περὶ τὴν δίκην ἑκάστην ᾗ πεπραγμένα· δωρεὰν δ ̓ αὐτῆς εἶναι τῆς τέχνης καὶ τῶν λόγων τῶν ἐκ τῆς τέχνης, ἂν ἀντιδωρῆταί τις χρήματα. ταύτην οὖν ἐν τῇ παρ' ἡμῖν πόλει, εἴτ ̓ οὖν τέχνη εἴτε ἄτεχνός ἐστί τις εμπειρία καὶ τριβή, μάλιστα μὲν δὴ χρεών ἐστι μὴ φῦναι, δεομένου δὲ τοῦ νομοθέτου πείθεσθαι καὶ μὴ ἐναντία δίκῃ φθέγγεσθαι, πρὸς ἄλλην δὲ ἀπαλλάττεσθαι χώραν. πειθομένοις μὲν σιγή, ἀπειθοῦσι δὲ φωνὴ νόμου δε "Αν τις δοκῇ πειρᾶσθαι τὴν τῶν δικαίων δύναμιν ἐν ταῖς τῶν δικαστῶν ψυχαῖς ἐπὶ τἀναντίας τρέπειν καὶ παρὰ καιρὸν πολυδικεῖν τῶν τοιούτων ἢ καὶ ξυνδικεῖν, γραφέσθω μὲν ὁ βουλόμενος αὐτὸν κακοδικίας ἢ καὶ ξυνδικίας κακῆς, κρινέσθω δὲ ἐν τῷ τῶν ἐκλεκτῶν δικαστηρίῳ, ἔφλοντος δὲ τι μάτω τὸ δικαστήριον εἴτε φιλοχρηματίᾳ δοκεῖ δρᾶν τὸ τοιοῦτον εἴτε φιλονεικίᾳ, καὶ ἐὰν μὲν φιλονεικίᾳ, τιμᾶν αὐτῷ τὸ δικαστήριον ὅσου χρὴ χρόνου τὸν τοιοῦτον μηδενὶ λαχεῖν δίκην μηδὲ ξυνδικῆσαι, ἐὰν δὲ φιλοχρηματίᾳ, τὸν εἰτ. ii. 279. μὲν ξένον ἀπιόντα ἐκ τῆς χώρας μήποτε πάλιν ἐλθεῖν, ἢ θανάτῳ ζημιοῦσθαι, τὸν ἀστὸν δὲ τεθνάναι φιλοχρημοσύνης ἕνεκα τῆς ἐκ παντὸς τρόπου παρ' αὐτῷ τιμωμένης· καὶ ἐάν τις φιλονεικίᾳ κριθῇ δὶς τὸ τοιοῦτον δρῶν, τεθνάτω.

او

او

εν.— τοῦ ΑΞΩ ft. — ξυνδικεῖν ΑΩft, ξυνδοκεῖν Ξ: συνδικεῖν s.—ὰ δυναμένη fr.
— αὐτῆ pr A : vulgatam corr Ω. τε εἶναι υι et corr 2.—8 εἴτ' τ.
1 ὧδε υ.—k τὰ μαντία υ.—1 καὶ ἐὰν μὲν φιλ. om v.—m αὐτὸ υ.

ἄτεχνος ἐμπειρία καὶ τριβὴ] Sic Gorg. 464. Ε. de eloquentia forensi: τέχνην δὲ αὐτὴν οὔ φημι εἶναι, ἀλλ ̓ ἐμπειρίαν, ὅτι οὐκ ἔχει λόγον οὐδένα, ᾧ προσφέρει & προσφέρει, ὁποῖα ἅττα τὴν φύσιν ἐστὶν, ὥστε τὴν αἰτίαν ἑκάστου μὴ ἔχειν εἰπεῖν· ἐγὼ δὲ τέχνην οὐ καλῶ, ὃ ἂν ᾖ ἄλογον πρᾶγμα. Cf. p. 501. A. Phædr. 259. E. ubi v. not. p. 350. Aristid. Orat. Plat. i. t. ii. p. 173. Αpulei. de doctr. Platon. ii. p. 16.-In seqq. δέπείθεσθαι respondet prægresso μάλιστα μὲν

δὴ f.

μὴ φῦναι. Ante πειθομένοις cum Steph.
desideramus particulam καί. Asr.

πειθομένοις] Crediderim deesse καὶ
ante πειθομένοις. Mox verba τῶν τοι
ούτων non videtur Ficin. agnoscere: ac
certe non video quem usum habeant.
STEPΡΗ.

τῶν τοιούτων] Hæc verba Ficin. non expressit et Steph. supervacanea judicabat; referri possunt ad praegressum τίς : ejusmodi homo, qui fraudulenta illi arti studet. AST.

NOMO I,

IB.

Steph.

II. 941.

Bok.

§. 1. Ἐὰν ὡς πρεσβευτής τις ἢ κήρυξ καταψευδόμενος τῆς πόλεως παραπρεσβεύηται πρός τινα πόλιν, ἢ πεμπόμεtur. ii. 280. νος μὴ τὰς οὔσας πρεσβείας ἐφ' αἷς πέμπεται ἀπαγγέλλη, ἢ πάλιν αὖ παρὰ τῶν πολεμίων ἢ καὶ φίλων μὴ τὰ πας ἐκείνων ὀρθῶς ἀποπρεσβεύσας γίνηται φανερὸς ἢ κηρυκεύ σας, γραφαὶ κατὰ τούτων ἔστων ὡς Ἑρμοῦ καὶ Διὸς ἀγγελίας καὶ ἐπιτάξεις παρὰ νόμον ἀσεβησάντων, τίμημα δὲ ὅτι χρὴ πάσχειν ἢ ἀποτίνειν, ἐὰν ὄφλη.

او

او

Κλοπὴ μὲν χρημάτων ἀνελεύθερον, ἁρπαγὴ δὲ ἀναί

τις om pr Ω. ἀπαγγέλη f.—ε πόλιν Α. δούλοις εξ. τοιούτων τ. - ὃς

§. 1. παραπρεσβεύηται] Si legationem male gerit, s. legati officio perperam fungitur. Sic οἱ παραπρεσβεύοντες καὶ οἱ δωροδοκοῦντες apud Demosth. de fals. leg. p. 401. adv. Timocrat. p. 740. πεμπόμενος, h, e. διαπρεσβεύων, legatus dimissus, ἢ ἀποπρεσβεύσας, renuntians s. acta in legatione exponens. De πρεσβείας munere et παραπρεσβείας γραφῇ vid. S. Petit. Legg. Attic. p. 341. AST.

ἀσεβησάντων] Pluralis, ut solet, col lectivum pronomen ris excipit; accusativi vero ἀγγελίας et ἐπιτάξεις pro εἰς ἀγγελίας καὶ ἐπιτάξεις positi sunt, vid. Matthiæ Gr. Gr. p. 578. Asr.

ἔφλῃ] Sequi debebat όφλωσι, quum præcedant τούτων et ἀσεβησάντων : sed quum a singulari numero suam orationem orsus ad pluralem transisset, tandem ad singularem rediit. Quam sane mutationem numeri vel potius quas mutationes observare operæ pretium est: uisi forte φλῃ suspectum nobis esse debet. Ficin. quidem certe numerum singularem ubique retinuit; perinde enim ac si dictum esset γραφαὶ κατὰ τούτου ἀσεβήσαντος, non κατὰ τούτων ἀσεβησάντων, vertit, Quasi Mercurii Jorisque mandata legationesque contra legem contemp serit, in judicium deferatur. STEPH.

οὔτε βίᾳ

τε

σχυντον· τῶν Διὸς δὲ υἱέων οὐδεὶς οὔτε δόλοις
χαίρων ἐπιτετήδευκε τούτοιν οὐδέτερον. μηδεὶς οὖν ὑπὸ
ποιητῶν μηδ ̓ ἄλλως ὑπό τινων μυθολόγων πλημμελῶν περὶ
τὰ τοιαῦτα ἐξαπατώμενος ἀναπειθέσθω, καὶ κλέπτων ἢ βια
ζόμενος οιέσθω μηδὲν αἰσχρὸν ποιεῖν ἀλλ ̓ ἅ περ αὐτοὶ θεοὶ
δρῶσιν· οὔτε γὰρ ἀληθὲς οὔτ ̓ εἰκός, ἀλλ ̓ ὥς τις δρᾷ τοι-
οὗτον παρανόμως, οὔτε θεὸς οὔτε παῖς ἐστί ποτε θεῶν.Ε
ταῦτα δὲ νομοθέτῃ μᾶλλον προσήκει γιγνώσκειν ἢ ποιηταῖς
ξύμπασιν. ὁ μὲν οὖν πεισθεὶς ἡμῶν τῷ λόγῳ εὐτυχεῖ
καὶ εἰς χρόνον ἅπαντα εὐτυχοῖ, ὁ δὲ ἀπιστήσας τὸ μετὰ
ταῦτα τοιῷδέ τινι μαχέσθω νόμῳ. Εάν τίς τι κλέπτη
δημόσιον μέγα ἢ καὶ σμικρόν, τῆς αὐτῆς δίκης δεῖ. σμι-
κρόν τι γὰρ ὁ κλέπτων ἔρωτι μὲν ταὐτῷ, δυνάμει δὲ ἐλάτ-
τονικ κέκλοφεν· ὅ τε τὸ μεῖζον κινῶν οὐ καταθέμενος ὅλον
ἀδικεῖ. δίκης οὖν οὐδέτερον οὐδετέρου ἐλάττονος ἕνεκα μεγέ
θους τοῦ κλέμματος ὁ νόμος ἀξιοῖ ζημιοῦν, ἀλλὰ τῷ τὸν
μὲν ἴσως ἂν ἰάσιμον ἔτ ̓ εἶναι, τὸν δ ̓ ἀνίατον. ξένον μὲν δὴ τῶν
δημοσίων ἢ δοῦλον ἂν τίς τι κλέπτοντα ἐν δικαστηρίῳ ὕλῃ,
ὡς ἰασίμῳ ἐκ τῶν εἰκότων ὄντι, ὅ τι χρὴ παθεῖν ἢ τίνα

τι pr Ω.-8 ποτε θεῶν ἐστίν τ.— — οὖν om t.—m ἅμα f et γρ Ω.

νμ

m

η

λόγῳ 1.—1 τε corr Ω, γε υ.—k ἔλαττον το
τι οm υ.— ἕλη ὡς ἰασίμῳ in mg 2.— οἰκό

τῶν Διὸς υἱέων] Quibus fabulæ de Mercurio significantur, Callido, quicquid placuit, jocoso Condere furto. Ast.

ἀναπειθέσθω] Cod. Voss. οἰέσθω. Ast. μαχέσθω] Lectionem aliam κατεχέση O sequitur Ficinus: cum quo tamen κατεχέσθω non reddendum est arcetor, sed potius coercetor, ut hic redditum fuit. Neque tamen prorsus aliena videtur ab hoc loco altera lectio μαχέσθω, sed festive dici potuisse μαχέσθω νόμῳ, quasi illis, qui ea committunt quæ lege coercenda sunt, certamen sit adversus ipsam legem. STEPH.

ἐνεχέσθω] Sic emendavimus vulgatam scripturam μαχέσθω, quæ sensu caret; ἐνεχέσθω est i. q. ἔνοχος ἔστω τοιῷδέ τινι vel ἐν τοιῷδέ τινι νόμῳ (dicitur enim ἐνέχεσθαι ἐν τινὶ et τινὶ, vid. Markland. ad Lys. t. v. p. 37. Reisk.). Ficin. vertit, hac lege arcebitur, unde Steph. suspicabatur ipsum legisse κατεχέσθω.

Plat.

Idem vulgarem lectionem ab hoc loco
haud alienam esse judicabat et festive
dici potuisse μαχέσθω νόμῳ, ' quasi illis,
qui ea committunt, quæ lege coercenda
sunt, certamen sit adversus legem. Quæ
frigida esset festivitas. Asr.

ἐάν τίς τι κλέπτῃ] Cf. ix. 3. p. 857.
A. Asr.

δίκης-ἐλάττονος] Oratio hæc e duabus confata est: ὁ νόμος οὐδέτερον ἀξιοῖ (dignum censet vel censebit) δίκης ἐλάττονος (leviori pena) et δ νόμος οὐδέτερον ἀξιοῖ ζημιοῦν δίκῃ ἐλάττονι. Sensus est lex non propter majus vel minus furtum quempiam majore vel minore pana afficiet, sed eam ob causam (τῷ) panam irrogabit, ut, qui furtum commisit, corrigatur; igitur is solum, quem corrigi posse (ἰάσιμον) verisimile est, mulctabitur. Οὐδετέρου, ut solet, voci οὐδέτερον appositum est, ut ἄλλος ἄλλου, usurpantur. Asr.

Irr. iii. 281

τι. 942. ζημίαν ἀποτίνειν αὐτόν, ἡ κρίσις γιγνέσθω· τὸν δὲ ἀστὸν καὶ τεθραμμένον ὡς ἔσται τεθραμμένος, ἂν πατρίδα συλῶν τετ. iii. 282. ἢ βιαζόμενος ἁλίσκηται, ἐάν τ ̓ ἐπ' αὐτοφώρῳ ἐάν τε μή, σχεδὸν ὡς ἀνίατον ὄντα θανάτῳ ζημιοῦν.

W

§. 2. Στρατειῶν δὲ ἕνεκα πολλὴ μὲν ξυμβουλή, πολλοὶ δὲ νόμοι γίγνονται κατὰ τρόπον, μέγιστον δὲ τὸ μηδέποτε ἄναρχον μηδένα εἶναι, μήτ' ἄῤῥενα μήτε θήλειαν, μηδέ τινος ἔθει ψυχὴν εἰθίσθαι μήτε σπουδάζοντος μήτ' ἐν παιδιαῖς αὐτὸν ἐφ ̓ ἑαυτοῦ τιν κατὰ μόνας δρᾷν, ἀλλ ̓ ἔν τε πολέμῳ παντὶ καὶ ἐν εἰρήνῃ πάσῃ πρὸς τὸν ἄρχοντα ἀεὶ βλέποντα καὶ ξυνεπόμενον ζῆν, καὶ τὰ βραχύταθ ̓ ὑπ' ἐκείνου* κυβερνώμενον, οἷον ἑστάναι θν ὅταν ἐπιτάττη τις καὶ πορεύεσθαι καὶ γυμνάζεσθαι καὶ λοῦσθαι καὶ σιτεῖσθαι καὶ ἐγείρεσθαι νύκτωρ εἴς τε φυλακὰς καὶ παραγγέλσεις, καὶ ἐν αὐτοῖς τοῖς κινδύνοις μή τέ τινα διώκειν μήθ' ὑποχω ρεῖν ἄλλῳ ἄνευ τῆς τῶν ἀρχόντων δηλώσεως, ἑνί τε λόγῳ τὸ χωρίς τι τῶν ἄλλων πράττειν διδάξαι τὴν ψυχὴν ἔθεσε μήτε γιγνώσκειν μήτ' ἐπίστασθαι τὸ παράπαν, ἀλλ ̓ ἀθρόον ἀεὶ καὶ ἅμα καὶ κοινὸν τὸν βίον ὅτι μάλιστα πᾶσι πάν 111. ii. 283. των γίγνεσθαι· τούτου" γὰρ οὔτ ̓ ἔστιν οὔ τέ ποτε μὴ γένηται κρεῖττον οὔτε ἄμεινον οὔτε τεχνικώτερον εἰς σωτηρίαν τὴν κατὰ πόλεμον καὶ νίκην. τοῦτο καὶ ἐν εἰρήνῃ μελετητέον εὐθὺς ἐκ τῶν παίδων, ἄρχειν τε ἄλλων ἄρχεσθαί θ'

C

των Ε.-9 ὄντι τι f, ὅτι τί ΑΞΩ, ὄντι γρ Ω : ὅ τι *s.—r ταυτὸν Ξ.- αυτοφόρω Ξ. — στρατιῶν ΑΞΩft.—" ἀφ' (ut videtur) pr Ω. τι om pr ΑΩ." βραχύτατα θ εΐ.* αὐτοῦ .— θ' om At.— τοῦτο 1.— ποτ ̓ οὐ r.—b eis om v. και om A

ἐκ τῶν εἰκότων] Η. e. εἰκότως, vid. ad ν. 12. Post εἰκότων in uno vet. legi ὄντι et deinde τί χρὴ, Steph. affert, quod probandum, etsi neutrum pro necessario habendum est ; participium enim verbi substantivi sæpissime omittitur et us τις sæpenumero pro τis usure patur. Lectiones illas Steph. e Ficini translatione videtur depromsisse; ita enim hæc habet, tanquam sanari quodammodo posse videantur, quid pati. Deinde ζημιοῦν, pro imperativo positum, ut solet, imperativum γιγνέσθω excipit, ut vi. 23. p. 784. Β. C. xii. 3. p. 947. Α. Αst.

§. 2. ἐφ' ἑαυτοῦ] Per se, seorsum, v. Hermann. ad Viger, p. 813. et Schä

fer. Melet. Crit. p. 21. Asr.

λοῦσθαι] Sic et Aristoph. apud Athen. vi. p. 238. D. Eustath. Od. Z. p. 259. 1.45.' Valckenar. ad Thom. Mag. in Ruhnk. Valcken. al. epist. ad Ernest. p. 168. Asт.

ἑνί τε λόγῳ] Verba ita cohærent : ἑνί τε λόγῳ (Ficin. et, ut summatim dicam. Monui, ne quis suspicetur, ἑνὶ δὲ λόγῳ scribendum esse, etsi hoc quoque recte haberet,) διδάξαι τὴν ψυχὴν ἔθεσι, μήτε γιγνώσκειν μήτ' ἐπίστασθαι τὸ παράπαν τὸ πράττειν τι χωρὶς τῶν ἄλλων. Μας ἅμα adjectivi partes agit, quum ἀθρόον et Rowdy cum eo cohæreant; qui adverbiorum usus haud infrequens est, vid. ad i. 8. Mox ad κρεῖττον int. τί. Ast.

ὑφ ̓ ἑτέρων· τὴν δ ̓ ἀναρχίαν ἐξαιρετέον ἐκ παντὸς τοῦ βίου ἁπάντων τῶν ἀνθρώπων τε καὶ τῶν ὑπ' ἀνθρώπους θηρίων. καὶ δὴ καὶ χορείας πάσας εἰς τὰς ἀριστείας τὰς κατὰ πόλεμον βλεπούσας χορεύειν, καὶ ὅλην εὐκολίαν τε καὶ εὐχέρειαν ἐπιτηδεύειν τῶν αὐτῶν ἕνεκα, καρτερήσεις τε αὖ σιτῶν καὶ ποτῶν καὶ χειμώνων καὶ τῶν ἐναντίων καὶ κοίτης σκληρᾶς, καὶ τό γεῖ μέγιστον, τὴν τῆς κεφαλῆς καὶ ποδῶν δύναμιν μὴ διαφθείρειν τῇ τῶν ἀλλοτρίων σκεπασ

et pr Ω.—d τῶν om r.—e εἵνεκα Αλυft.— σιτῶν Ω, σιτίων ft. quod addebatur τε,