Page images
PDF
EPUB

t.ii. 360. ρον ἀπεργάσεται, πᾶν ἀγαπητόν. οὐ γὰρ πολλή τις εὐπέτεια οὐδὲ ἀφθονία τῶν προθυμουμένων ὡς ἀρίστων ὅτι μά λιστα καὶ ὡς τάχιστα γίγνεσθαι, τὸν δὲ Ἡσίοδον οἱ πολλοὶ σοφὸν ἀποφαίνουσι λέγοντα ὡς ἡ μὲν ἐπὶ τὴν κακότητα ὁδὸς λεία καὶ ἀνιδιτὶ° παρέχει πορεύεσθαι, μάλα βραχεῖα οὖσα,

II. 719.

τῆς δ ̓ ἀρετῆς, φησίν, ἱδρῶτα θεοὶ προπάροιθεν ἔθηκαν ἀθάνατοι, μακρὸς δὲ καὶ ὄρθιος οἶμος ἐς αὐτήν, καὶ τρηχὺς τὸ πρῶτον· ἐπὴν δ ̓ εἰς ἄκρον ἵκηαι, ῥηϊδίη δ ̓ ἔπειτα πέλει, χαλεπή περ ἐοῦσα. ΚΛ. Καὶ καλῶς γ ̓ ἔοικε λέγοντι.

· ΑΘ. Πάνυ μὲν οὖν. ὁ δὲ προάγων λόγος ὅ γε μοι ἀπείργασται, βούλομαι ὑμῖν εἰς τὸ μέσον αὐτὸ θεῖναι. ΚΛ. Τίθει δή.

ΑΘ. Λέγωμεν δὴ τῷ νομοθέτη διαλεγόμενοι τόδε, Εἰπὲ ἡμῖν, ὦ νομοθέτα· εἴ περ ὅ τι χρὴ πράττειν ἡμᾶς καὶ λέγειν εἰδείης, ἆρ ̓ οὐ δῆλον ὅτι καὶ ἂν εἴποις;

ΚΛ. Αναγκαῖον.

ΑΘ. Σμικρῷ δὴ πρόσθεν ἆρα οὐκ ἠκούσαμέν σου λέγοντος ὡς τὸν νομοθέτην οὐ δεῖ τοῖς ποιηταῖς ἐπιτρέπειν ποιεῖν· ὃν ἂν αὐτοῖς ᾗ φίλον; οὐ γὰρ ἂν εἰδεῖεν τί ποτ' ἐναντίον τοῖς νόμοις ἂν λέγοντες βλάπτοιεν τὴν πόλιν;

ἀνιδρωτὶ ̓́.—ν ἐπὰν τ.—9 ἵκηαι ΑΩυfht: ίκηται *s.—r δ ̓ ἔπειτα ἥτ, δ ̓ εἴπειτα ε. το φέρειν ft. εἴπης τ.-" σμικρῶ δὴ με Α: σμικρῷ μὲν δὴ *5.— ποιεῖν Ατ

ἀνιδιτὶ] Schol. Ruhnk. p. 226. ἀνιδρωτὶ, ὡς ἐν τῷ Διογενιανῷ. Formatum est a verbo ἰδίειν, h. e. ἱδροῦν, v. Ruhnk. ad Tim. p. 147. De Hesiodi versibus celebratissimis vid. nostra ad Phædr. p. 379. Λεία, ut in Polit. ii. 7. λείη μὲν οδός. Vulgo apud Hesiod. ἔργ. 286. scribitur ὀλίγη-ὁδός. Mox pro ἵκηται (Ficin. percentum est) Cod. Voss. ἵκηαι, quod etiam in vulgatis Hesiodi exemplis legitur, et pro πέλει idem Cod. φέρειν. AST.

καὶ καλῶς—λέγοντι] In Aid. et Lov. hæc Atheniensis orationi annexa, sequentia vero ita disposita sunt: ΚΛ. Πάνυ μὲν οὖν. ΑΘ. Ὁ δὲ προάγων cet. Verba ὁ προάγων λόγος cet. sonant: procedens oratio quid effecerit, h, e. quor.

[blocks in formation]

ΚΛ. ̓Αληθῆ μέντοι λέγεις.

ΑΘ. Ὑπὲρ δὴ τῶν ποιητῶν εἰ τάδε λέγοιμεν πρὸς αὐτόν, ἆρ ̓ ἂν τὰ λεχθέντα εἴη μέτρια;

ΚΛ. Ποια;

ΑΘ. Τάδε. Παλαιὸς μῦθος, ὦ νομοθέτα, ὑπό τε αὐ τῶν ἡμῶν ἀεὶ λεγόμενός ἐστι καὶ τοῖς ἄλλοις πᾶσι ξυνδε δογμένος, ὅτι ποιητής, ὁπόταν ἐν τῷ τρίποδι τῆς Μούσης καθίζηται, τότε οὐκ ἔμφρων ἐστίν, οἷον δὲ κρήνη τις τὸ ἐπιὸν ῥεῖν ἑτοίμως ἐᾷ, καὶ τῆς τέχνης οὔσης μιμήσεως ἀναγκάζεται ἐναντίως ἀλλήλοις ἀνθρώπους ποιῶν διατιθεμένους ἐναντία λέγειν αὑτῷ πολλάκις, οἶδε δὲ οὔτ ̓ εἰ ταῦτα οὔτ ̓ εἰ θάτερα ἀληθῆ τῶν λεγομένων. τῷ δὲ νομο θέτη τοῦτο οὐκ ἔστι ποιεῖν ἐν τῇ νόμῳ, δύο περὶ ἑνός, ἀλλὰ ἕνα περὶ ἑνὸς ἀεὶ δεῖ λόγον ἀποφαίνεσθαι. σκέψαι δ ̓ ἐξ αὐτῶν τῶν ὑπὸ σοῦ νῦν δὴ λεχθέντων. οὔσης γὰρ ταφῆς

εἰ γρ Ω. ὅτι f. — : τάδε ΑΩ. καθέζηται pr Ω.- διαθεμένους Ξ.- δ' υξ.

versatur. *Av videlicet, loco suo motum, verbo εἰδεῖεν apponebatur, quum ad & (ubi in libris veteribus desideratur pertineat. AST.

ποια τάδε ;] Duo hæc nomina inveniuntur etiam separata, ut roîa dicatur a Clinia : at τάδε, ab Athen. subjungente illa, παλαιὸς μύθος, etc. Sed retineo alteram lect. STEPH.

ποια τάδε ;] Cod. Voss. ΚΛ. Ποῖα ; ΑΘ. Τάδε παλαιός. Sed bene jam Steph. monuit, retinendam esse vulgatam scripturam ; τάδε enim respicit prægressum εἰ τάδε λέγοιμεν πρὸς αὐτόν. Αst.

ποιητὴς οὐκ ἔμφρων] De mentis incitatione divina, qua poeta inflammatur, vid, quæ Müller. ad Ion. p. 56. collegit et nostra ad Phædr. p. 281. Poeta est rates ; idcirco, ut Pythia in tripode sedebat oracula fundens (vid. Diodor. Sic. xvi. 26. Servius ad Virgil. En. iii. 360. Barnes. ad Eurip. Ion. 463.) ita poeta Muse tripode insidere dicitur. Asr.

quod sensui repugnat; ita enim verba
cohærent: οὐκ ἔστι (h. e. licet) τῷ νο-
μοθέτῃ δύο (int. λόγους) ποιεῖν περὶ ἑνός.
Accedit quod Ficin. τοῦτο ignorat ver-
tens: legislatori autem non licet duo
quædam diversa de uno in lege loqui.
Quem quidem Stephanus, in libro veteri
deesse τοῦτο adnotans, videtur signif.
casse. Ase.

οὔσης γὰρ ταφῆς] Transscripsit hæc
Stob. Serm. cxxii. p. 615. ubi scribitur
εἰ μὲν γυνή μοι, ut in Cod. Voss. Etiam
Ficin. si uxor mihi ditissima esset.
Vulgo μοι abest. Verba deinde ἐν τῷ
ποιήματι quid hic sibi velint, non asse-
quor; haud dubie ab iis interposita sunt,
qui, quum in praegressis de poesi sermo
fuerit, etiam h. 1. eam respici putassent,
τὸ ἐπαινεῖν de carmine intelligentes. Sed
sepulturæ exemplo illustrare vult scrip-
tor sententiam suam de legum lationis et
poesis diferentia, et illius esse dicit,
omnia definite ac simpliciter pronuntiare,
poetarum vero proprium, de una et ea-
dem re vel persona varia et diversa in
medium proferre. Ni fallor, genuina
scriptura erat ἐν τῷ γράμματι, quod li-
brarii, ad ἐπαινοίην referentes, quasi de
poeta, ut in prægressis, agatur, glossa ἐν
VoL. VIII.

ποιῶν] Faciens, est exhibens, repræsentans; vid. ad ii. 5. Asт.

τοῦτο οὐκ ἔστι] Quidam vet, τῷ δὲ νομοθέτῃ οὐκ ἔστι, etc. absque pronom. τοῦτο : ac malim certe id abesse. STEPH. νομοθέτη] Vulgo νομοθ. τοῦτο legitur,

Plat.

III. ii. 361.

με

τῆς μὲν ὑπερβεβλημένης, τῆς δὲ ἐλλειπούσης, τὴς δὲ τρίας, τὴν μίαν ἑλόμενος σύ, τὴν μέσην, ταύτην προστάτ τεις καὶ ἐπήνεσας ἁπλῶς. ἐγὼ δέ, εἰ μὲν γυνή μοι δια φέρουσα εἴη πλούτῳ καὶ θάπτειν αὐτὴν διακελεύοιτο ἐν τῷ ποιήματι, τὸν ὑπερβάλλοντα ἂν τάφον ἐπαινοίην, φειδωλὸς δ ̓ αὖ τις καὶ πένης ἀνὴς τὸν καταδεᾶ, μέτρον δὲ 11t. ii. 362. οὐσίας κεκτημένος καὶ μέτριος" αὐτὸς ὢν τὸν αὐτὸν ἂν ἐπαινέσοι. σοὶ δ ̓ οὐχ οὕτω ῥητέον ὡς νῦν εἶπες μέτριον εἰπών, ἀλλὰ τί τὸ μέτριον καὶ ὁπόσον ῥητέον, ἢ τὸν τοιοῦ τον λόγον μή πώ σοι διανοοῦ γίγνεσθαι νόμον.

ΚΛ. Αληθέστατα λέγεις.

او

او

او

§. 10. ΑΘ. Πότερον οὖν ἡμῖν ὁ τεταγμένος ἐπὶ τοῖς νόμοις μηδὲν τοιοῦτον προσαγορεύῃ ἐν ἀρχῇ τῶν νόμων, ἀλλ ̓ εὐθὺς ὃ δεῖ ποιεῖν καὶ μὴ φράζη" τε καὶ ἐπαπειλή1. 720. σας τὴν ζημίαν ἐπ' ἄλλον τρέπηται" νόμον, παραμυθίας δὲ καὶ πειθοῦς τοῖς νομοθετουμένοις μηδὲ ἐν προσδιδῷ; καθά πες ἰατρὸς δέ τις ὁ μὲν οὕτως, ὁ δ ̓ ἐκείνως ἡμᾶς εἴωθεν

- δὴ νῦν υ.—c δ' r. ἐπήνεσα t.—e μοι add ΑΞΩυft.— κελεύοιτο 5.8 δ ̓

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

τῷ ποιήματι interpretabantur. Γράμμα,
i. q. γραμματεῖον, est codicillus, testa-
menti tabulæ; sensus tunc esset conve-
nientissimus: si in codicillo s. tabellis
sepulturam suam (h. e. quomodo sepeliri
cuperet) mandaret s. præscriberet. Mox
ad τὸν καταδεᾶ int. τάφον, sepulturam
uxoris sum ; et ad τὸν αὐτὸν int. μέτριον
τάφον. Denique à est alioqui, vid. ad
ii. 12. Ase.

§. 10. προσαγορεύοι-φράζοι — τρέ-
ποιτο] Ε Cod. Voss. reposuimus pro
προσαγορεύῃφράζῃ εἰ τρέπηται; deinde
ἂν inseruimus, quod abesse nequit, et
προσδιδῷ in προσδιδοίη mutavimus. Fi-
cin. utrum-nihil tale in legum exor-
dio dicet—sed statim-exponetvertet.
Cod. Voss. μηδ' ἕν. Αst.

καθάπερ ἰατρὸς] Lectio alia affertur, ἢ καθάπερ ἰατρός τις, ὁ μὲν οὕτως, ὁ δὲ

ἐκείνως ἡμᾶς εἴωθεν ἑκάστοτε θεραπεύειν, καὶ αὐτὸς οὕτω ποιήσει; Sed ποιήσῃ scribendum esset, ut conveniret cum præced. verbis subjunctivi modi. Alioqui ante ròv legerim dh, ut hæc pendeant ab illis, καθάπερ ἰατρὸς etc. STEPH.

ἀναμιμνησκώμεθα δὲ] Steph. scribi jubebat δή: etiam Ficin. vertit: Af feramus autem in medium modos medendi duos, quibus alii medici aliter curare consueverunt, ut, quemadmodum pueri medicum orant, ut modo quodam facillime (sic) eos curet, ita et nos legum latorem. Cornar. corrigebat: ἢ καθάπερ ἰατρός τις, ὁ μὲν οὕτως, ὁ δὲ ἐκείνως ἡμᾶς δ εἴωθεν ἑκάστοτε θεραπεύειν, καὶ αὐτὸς οὕτω ποιήσει: aut quemadmodum medicus quispiam, alius hoc modo, alius illo nos subinde curare solet, ita etiam ipse faciet ? In quo ποιήσει prægressis προστ

ἑκάστοτε θεραπεύειν,—ἀναμιμνησκώμεθα δὲ τὸν τρόπον ἑκάτερον, ἵνα τοῦ νομοθέτου δεώμεθα, καθά περ ἰατροῦ δέοιντο ἂν παῖδες τὸν πραότατον αὐτὸν θεραπεύειν τρόπον ἑαυτούς. οἷον δὴ τί λέγομεν; εἰσί πού τινες ιατροί, φαμέν, καί τινες ὑπηρέται τῶν ἰατρῶν, ἰατροὺς δὲ καλοῦμεν δή που καὶ τούτους.

ΚΛ. Πάνυ μὲν οὖν.

ΑΘ. Εάν τέ γ' ἐλεύθεροι ὦσιν ἐάν τε δοῦλοι, κατ ̓ ἐπίταξιν δὲ τῶν δεσποτῶν καὶ θεωρίαν καὶ κατ' ἐμπειρίαν τὴν τέχνην κτῶνται, κατὰ φύσιν δὲ μή, καθά περ οἱ ἐλεύθεροι αυτοί τε μεμαθήκασιν οὕτω τούς τε αὐτῶν διδάσκουσι παῖδας. θείης ἂν ταῦτα δύο γένη τῶν καλουμένων ἰατρῶν; ΚΛ. Πῶς γὰρ οὔ;

ΑΘ. Αρ ̓ οὖν καὶ ξυννοεῖς ὅτι δούλων καὶ ἐλευθέρων ὄντων τῶν καμνόντων ἐν ταῖς πόλεσι τοὺς μὲν δούλους σχεδόν τι οἱ δοῦλοι τὰ πολλὰ ἰατρεύουσι περιτρέχοντες καὶ ἐν

Ο

μνησκώμεθα Ω, ἀναμιμνησκόμεθα υf.— δέοιντ' τ. δὴ τί Α. ἑαυτῶν τ. δ'

αγορεύοι cet. non responderet; ipse mat et explicat, ut sit fere videlicet;
quoque sensus non is est, quem orationis vid. ad iii. 1. Nominativus vero ἰατρὸς
continuatio poscit. Hoc enim diceres, sequente d μèv―d dè, pro genitivo
scriptor voluit: quemadmodum duo me- ἰατρῶν positus est, vid. vir. doct. ad
dicorum genera sunt, sic etiam duæ le- Viger. p. 5. Tls vero est i. q. forte, fere
gum dandarum rationes, serverior altera ut hoc exemplo utar. Vid. ad i. 12.
(quæ, nulla persuasione et admonitione Asr.
utens, statim facienda præscribit et delic-
tis penas irrogat), altera mitior; utram-
que igitur rationem consideremus, legis-
latorem orantes, ut mitiorem illam adhi-
beat. Sed mutato dè in dǹ non persanari
locum apparet. Offendit καθάπερ ἰατρός
δέ τις, quod cum interrogatione præ-
gressa non cohæret. Ni fallor, ante και
θάπερ ἰατρὸς cet. Cliniæ interrogatio
(r. c. Πῶς τοῦτο λέγεις ; vel simile quid)
excidit, quam Atheniensis verba exci-
piant: Καθάπερ ἰατρὸς δέ τις ὃ μὲν οὔ-
τως, ὁ δὲ (vulgo δδ' mendose scribitur)
ἐκείνως εἴωθεν ἑκάστοτε θεραπεύειν : dico,
duplicem esse rationem legum condenda-
rum, sicuti duo sunt medicorum genera.
Utramque vero rationem recordemur s.
consideremus, ut a legis latore mitiorem
illam expetamus, sicuti pueri a medico
eam expetunt. Pro δέ τις vero tunc γέ
τις scriberem ; γε enim in responsis affir-

ΚΛ. Οἷον δὴ τί λέγομεν ;] Vulgo scribitur: ἑαυτούς. οἷον δή τι λέγομεν· εἰσί Tov cet. quod sensum commodum non habet; accedit, quod post olov scribi Tí sermonis usus jubet, vid. ad c. 5. p. 712. C. Quocirca hæc interrogative legenda et Cliniæ tribuenda sunt. Optime tunc habent, quæ sequuntur: Εἰσί που-φαμέν. Deinde verbis Ἐάν τέ γ'παῖδας describuntur ὑπηρέται illi τῶν ἰατρῶν, et ad κτώνται repete ἐάν: sive liberi sunt sive servi, dummodo non per se suoque ingenio, ut liberi, sed e praceptis dominorum (medicorum) suorum et experientia artem medicam didicerint. Karà φύσιν, natura sua, per se s. proprio et studio et experientia. Asr.

ὅτι δούλων] Bas. 2. όπη. Μox in Bas. 1. et 2. articulus ante douxoi deest. De sententia ipsa, vid. Weisk. ad Xenoph. Mem, iv. 2. 5. Ast.

III. ii. 363.

Ο

τοῖς ἰατρείοις περιμένοντες, καὶ οὔ τέ τινα λόγον ἑκάστου πέρι νοσήματος ἑκάστου τῶν οἰκετῶν οὐδεὶς τῶν τοιούτων ἰατρῶν δίδωσιν οὐδ ̓ ἀποδέχεται, προστάξας δ ̓ αὐτῷ τὰ δόξαντα ἐξ ἐμπειρίας ὡς ἀκριβῶς εἰδώς, καθά περ τύραν νος, αὐθαδῶς οἴχεται ἀποπηδήσας πρὸς ἄλλον κάμνοντα οι κέτην, καὶ ῥᾳστώνην οὕτω τῷ δεσπότῃ παρασκευάζει τῶν καμνόντων τῆς ἐπιμελείας; ὁ δὲ ἐλεύθερος ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον τὰ τῶν ἐλευθέρων νοσήματα θεραπεύει τε καὶ ἐπισκοπεῖ, καὶ ταῦτα ἐξετάζων ἀπ' ἀρχῆς καὶ κατὰ φύσιν, τῷ κάμ νοντι κοινούμενος αὐτῷ τε καὶ τοῖς φίλοις, ἅμα μὲν αὐ τὸς μανθάνει τι παρὰ τῶν νοσούντων, ἅμα δέ, καθ ̓ ὅσον οἷός τ' ἐστί, διδάσκει τὸν ἀσθενοῦντα αὐτόν, καὶ οὐ πρότεgov ἐπέταξε πρὶν ἄν τη ξυμπείσῃ, τότε δὲ μετὰ πειθοῦς ἡμερούμενον ἀεὶ παρασκευάζων τὸν κάμνοντα, εἰς τὴν ὑγίειαν ἄγων, ἀποτελεῖν πειρᾶται. πότερον* οὕτως ἢ ἐκεί νως ἰατρός τε ἰώμενος” ἀμείνων καὶ γυμναστὴς γυμνάζων; 11. i. 364. διχῇ τὴν μίαν ἀποτελῶν δύναμιν, ἢ μοναχῇ καὶ κατὰ τὸ χεῖρον τοῖν δυοῖν καὶ ἀγριώτερον ἀπεργαζόμενος;

οιος

u

ΚΛ. Πολύ που διαφέρον, ὦ ξένε, τὸ διπλῇ.

V

η

ΑΘ. Βούλει δὴ καὶ θεασώμεθα τὸ διπλοῦν τοῦτο καὶ ἁπλοῦν ἐν ταῖς νομοθεσίαις αὐταῖς γιγνόμενον;

εν

ΚΛ. Πῶς γὰρ οὐ βούλομαι;

§. 11. ΑΘ. Φέρε δὴ πρὸς θεῶν, τίν' ἄρα πρῶτον νόμον θεῖσα ἂν ὁ νομοθέτης; ἆρ ̓ οὐ κατὰ φύσιν τὴν περὶ γενέ11. 721. σεως ἀρχὴν πρώτην πόλεων πέρι κατακοσμήσει ταῖς τάξεσιν;

[ocr errors]

W

X

κ.— αὐτῷ τε οm f. — δὲ καὶ Ωυfht. — οδόν 5.x πότερος f. οἰόμενος τ..

προστάξας] Conjungendum cum αὐθαδῶς, quod posterius illustratur verbis καθάπερ τύραννος. Vulgo male αὐθαδῶς cum otxera conjungitur. De verbis paστώνην τῆς ἐπιμελείας vid. ad iii. 5. AST.

διχῆἀποτελῶν] Sanationi et præscriptioni adjungens persuasionem et admonitionem (c. 11. τὸ πείθειν τε ἅμα καὶ ἀπειλεῖν); contra μοναχή est τῷ

ἀπειλεῖν μόνον χρώμενος, ut infra dicitur Asr.

διαφέρον] Hoc pro διάφορον e Cod. Voss. reposuimus. Similiter Ficin. multum præstat. Sic v. 2. p. 729. C. παιδεία γὰρ νέων διαφέρουσά ἐστιν οὐ τὸ νουθετεῖν. vi. 21. Asr.

§. 11. φέρε δὴ πρὸς θεῶν] Leguntur hæc apud Stob. Serm. xli. p. 296. 25. Asr.

« PreviousContinue »