163-178.- Well, some one may say, we all did the same when young. Yes, but Lateranus is of an age to serve his country and his emperor on the frontiers, and yet if Caesar wished to send him there, he must look for him in a cook-shop with the lowest of the low.

Defensor culpae dicet mihi, "fecimus et nos

haec iuvenes."

fovisti errorem.

Esto; desisti nempe, nec ultra

Breve sit, quod turpiter audes;

quaedam cum prima resecentur crimina barba;

indulge veniam pueris: Lateranus ad illos thermarum calices inscriptaque lintea vadit, maturus bello, Armeniae Syriaeque tuendis

165

amnibus et Rheno atque Istro; praestare Neronem securum valet haec aetas.

170

Mitte Ostia, Caesar,

mitte sed in magna legatum quaere popina;
invenies aliquo cum percussore iacentem,
permixtum nautis et furibus ac fugitivis,
inter carnifices et fabros sandapilarum
et resupinati cessantia tympana Galli.
Aequa ibi libertas, communia pocula, lectus
non alius cuiquam, nec mensa remotior ulli.

175

179-182.--If one of your slaves behaved so, you would send him at once to the ergastula.

Quid facias talem sortitus, Pontice, servum ?
Nempe in Lucanos aut Tusca ergastula mittas.
At vos, Troiugenae, vobis ignoscitis, et quae
turpia Cerdoni, Volesos Brutumque decebunt.

180

183-197.-Then again you, Damasippus, condescend to act “the Ghost" in the mime of Catullus; and the people, which should blush for you, applauds. Surely death were preferable to such disgrace!

Quid, si numquam adeo foedis adeoque pudendis

utimur exemplis, ut non peiora supersint?
Consumptis opibus vocem, Damasippe, locasti
sipario, clamosum ageres ut Phasma Catulli,
Laureolum velox etiam bene Lentulus egit,
iudice me dignus vera cruce.
Nec tamen ipsi
ignoscas populo: populi frons durior huius,
qui sedet et spectat triscurria patriciorum,
planipedes audit Fabios, ridere potest qui
mamercorum alapas. Quanti sua funera vendant,
quid refert Vendunt nullo cogente Nerone,

nec dubitant celsi praetoris vendere ludis.

Finge tamen gladios inde, atque hinc pulpita poni: quid satius? Mortem sic quisquam exhorruit, ut sit zelotypus Thymeles, stupidi collega Corinthi?

185

190

195

198-210. Then worst of all, we have Gracchus appearing as a gladiator, nay more, as a retiarius, recognisable by every one.

Res haud mira tamen, citharoedo principe, mimus
nobilis. Haec ultra quid erit, nisi ludus? Et illic
dedecus urbis habes: nec murmillonis in armis,
nec clipeo Gracchum pugnantem aut falce supina.
Damnat enim tales habitus et damnat et odit
nec galea faciem abscondit; movet ecce tridentem,
postquam librata pendentia retia dextra

nequiquam effudit, nudum ad spectacula vultum
erigit et tota fugit agnoscendus arena.
Credamus, tunicae de faucibus aurea cum se
porrigat et longo iactetur spira galero.
Ergo ignominiam graviorem pertulit omni
vulnere cum Graccho iussus pugnare secutor.

205 effundit P.

200

205

210

211-230.-If the people only dared, do you think they would hesitate to prefer Seneca to Nero, the matricide?—Nero who sang on the public stage, who wrote the Troica, who disgraced the busts of his family with his parsley crowns?

:

Libera si dentur populo suffragia, quis tam perditus, ut dubitet Senecam praeferre Neroni; cuius supplicio non debuit una parari simia, nec serpens unus, nec culleus unus? Par Agamemnonidae crimen; sed causa facit rem dissimilem. Quippe ille deis auctoribus ultor patris erat caesi media inter pocula sed nec Electrae iugulo se polluit aut Spartani sanguine coniugii; nullis aconita propinquis miscuit, in scena nunquam cantavit Orestes, Troica non scripsit. Quid enim Verginius armis debuit ulcisci magis, aut cum Vindice Galba, quod Nero tam saeva crudaque tyrannide fecit? Haec opera atque hae sunt generosi principis artes, gaudentis foedo peregrina ad pulpita cantu prostitui, Graiaeque apium meruisse coronae. Maiorum effigies habeant insignia vocis : ante pedes Domiti longum tu pone Thyestae syrma vel Antigonae, personam vel Menalippes, et de marmoreo citharam suspende colosso.

231-236.

215

220

225

230

Catiline was nobly born, so was Cethegus; and yet like barbarous Gauls they tried to fire the city.

Quid, Catilina, tuis natalibus atque Cethegi inveniet quisquam sublimius? Arma tamen vos nocturna et flammas domibus templisque parastis, ut Braccatorum pueri Senonumque minores,

223 quid P. w.

ausi, quod liceat tunica punire molesta.

Sed vigilat consul vexillaque vestra coercet.

66

235

237-244.-On the other hand, Cicero the novus homo" gained a title from free Rome, which Augustus hardly won after the bloodshed of Actium.

Hic novus Arpinas, ignobilis et modo Romae
municipalis eques, galeatum ponit ubique
praesidium attonitis, et in omni monte laborat.
Tantum igitur muros intra toga contulit illi
nominis et tituli, quantum non Leucade, quantum
Thessaliae campis Octavius abstulit udo
caedibus adsiduis gladio. Sed Roma parentem,
Roma Patrem Patriae Ciceronem libera dixit.

240

245-253.-Marius also rose from the ranks to be the saviour of

his country.

Arpinas alius Volscorum in monte solebat

poscere mercedes, alieno lassus aratro ;

nodosam post haec frangebat vertice vitem,

si lentus pigra muniret castra dolabra :

245

hic tamen et Cimbros et summa pericula rerum excipit, et solus trepidantem protegit urbem;

atque ideo, postquam ad Cimbros stragemque volabant qui nunquam attigerant maiora cadavera corvi,

nobilis ornatur lauro collega secunda.

250

254-260.-And the plebeian Decii sacrificed their lives for their fellow-soldiers, while the last good king was born from a

slave.

Plebeiae Deciorum animae, plebeia fuerunt

nomina pro totis legionibus hi tamen et pro

239 monte et ponte S. gente p. w. erasa P.

255

omnibus auxiliis atque omni pube Latina sufficiunt dis infernis Terraeque parenti:

pluris enim Decii, quam quae servantur ab illis. Ancilla natus trabeam et diadema Quirini

et fasces meruit, regum ultimus ille bonorum.

260

261-268. The sons of Brutus again tried to betray the state, while it was a slave who preserved it.

Prodita laxabant portarum claustra tyrannis exsulibus iuvenes ipsius consulis et quos magnum aliquid dubia pro libertate deceret, quod miraretur cum Coclite Mucius et quae imperii fines, Tiberinum, virgo natavit. Occulta ad Patres produxit crimina servus, matronis lugendus: at illos verbera iustis

adficiunt poenis et legum prima securis.

265

269-275.-Go back far enough, and you will find that we are all descended from shepherds or-worse.

Malo pater tibi sit Thersites, dummodo tu sis Aeacidae similis Vulcanique arma capessas quam te Thersitae similem producat Achilles. Et tamen, ut longe repetas longeque revolvas nomen, ab infami gentem deducis asylo. Maiorum primus quisquis fuit ille tuorum, aut pastor fuit aut-illud, quod dicere nolo.

270 Vulcaniaque p. w.

270

275