λαβε στρατηγεῖν τὸν ἐν χερσὶ πόλεμον, εἰ τῶν ἔξω τοῦ Αλβιος καθ ̓ ἡσυχίαν ὄντων ἀπέχοιτο, καὶ μὴ παροξύνοι πρὸς τὴν κοινωνίαν τῆς ἔχθρας. ἤρξαντο δὲ τοῦ πολέμου Σούγαμβροι πλησίον οἰκοῦντες τοῦ Ῥήνου, Μέλωνα ἔχοντες ἡγεμόνα· και κεῖθεν ἤδη † διεῖχον ἄλλοτ ̓ ἄλλοι, δυναστεύοντες καὶ καταλυό- 5 μενοι, πάλιν δ ̓ ἀφιστάμενοι, προδιδόντες καὶ τὰ ὅμηρα καὶ τὰς πίστεις. πρὸς οὓς ἡ μὲν ἀπιστία μέγα ὄφελος, οἱ δὲ πιστευθέντες τὰ μέγιστα κατέβλαψαν, καθάπερ οἱ Χηροῦσκοι καὶ οἱ τούτοις ὑπήκοοι, παρ ̓ οἷς τρία τάγματα Ῥωμαίων μετὰ τοῦ στρατηγοῦ Ουάρου Κουιντιλλίου παρασπονδηθέντα ἀπώ- 10 λετο ἐξ ἐνέδρας. ἔτισαν δὲ δίκας ἅπαντες καὶ παρέσχον τῷ νεωτέρῳ Γερμανικῷ λαμπρότατον θρίαμβον, ἐν ᾧ ἐθριαμβεύθη τῶν ἐπιφανεστάτων ἀνδρῶν σώματα καὶ γυναικῶν, Σεγιμοῦντός τε Σεγέστου υἱός, Χηρούσκων ἡγεμών, καὶ ἀδελφὴ αὐτοῦ, γυνὴ δ ̓ Ἀρμενίου τοῦ πολεμαρχήσαντος ἐν τοῖς Χηρούσκοις ἐν 15 C. 292 τῇ πρὸς Οὔαρον Κουιντίλλιον παρασπονδήσει καὶ νῦν ἔτι συνέχοντος τὸν πόλεμον, ὄνομα Θουσνέλδα, καὶ υἱὸς τριετὴς Θουμέλικος· ἔτι δὲ Σεσίθακος, Σεγιμήρου υἱὸς τῶν Χηρούσκων Α. 448 ἡγεμόνος, καὶ γυνὴ τούτου Ῥαμίς, Οὐκρομέρου θυγάτηρ, ἡγεμόνος Χάττων, καὶ Δευδόριξ, Βαιτόριγος τοῦ Μέλωνος ἀδελ- 20 3. σούγαβροι ΑC. sententia: cf. IV, 194. 14. τε] τε καὶ C. 10. 5. διεῖχον] διεδέχοντο Cor. rectissime, mea 9. τούτων Β(?). τὰ τρία ald. Κουϊντιλίου edd. inde a Cas. παρασποδιθέντα C. 13. σεμιγοῦντος codd. edd. Correxi ex Cas. coni: veram nominis formam a Tacito (v. Ann. I, 57) firmatam, Guarinus iam Straboni reddiderat, nec Grosk. respuerat. ὁ ante Σεγέστου add. Cor. ex Cas. sent. 16. Κουϊντίλιον edd. inde a Cas. 18. αἰγιμήρους AC αιγι μήρου Βι Σαιγιμήρου Tzsch. Σιγιμήρου Cor. ex Cas. aliorumque sententia: sed ad cam potius formam, quam restitui Tacito auctore (v. Ann. I, 71), ducit codicum scriptura. Similiter mox nomen Segestis corruptum τῶν] τοῦ k Cor. 19. ή ante γυνή add. Gas., post γυνὴ legitur in C. - οὐκρομύρου ald. Ἀκρονμήρου s. Οκρονμήρου legendum esse censet Cluv. (Germ. ant. III, 19 p. 583) ex Tacito Ann. XI, 16. 17, ubi codd. opt. bis praebent Actumero, quod mutat itidem paulo audacius: atque ʼn pro omnino huic quoque nomini videtur restituendum; de reliquis diiudicare difficile est, sed fortasse etiam T pro P ex Tacito est assumendum. 20. βαττων (s. acc.) 4, βαττῶν BCl edd. βραττῶν m. Correxi ex Cluv. coni. Taciti auctoritate (v. l. l. ) firmata. est. φοῦ υἱός, Σούγαμβρος. Σεγέστης δὲ ὁ πενθερὸς τοῦ Ἀρμε νίου καὶ ἐξ ἀρχῆς διέστη πρὸς τὴν γνώμην αὐτοῦ καὶ λαβὼν καιρὸν ηυτομόλησε καὶ τῷ θριάμβῳ παρῆν τῶν φιλτάτων, ἐν τιμῇ ἀγόμενος· ἐπόμπευσε δὲ καὶ Λίβης τῶν Χάττων ἱερεύς, 5 καὶ ἄλλα δὲ σώματα ἐπομπεύθη ἐκ τῶν πεπορθημένων ἐθνῶν, Καθύλκων καὶ Ἀμψάνων, Βρουκτέρων, Οὐσίπων, Χηρούσκων, Χάττων, Χαττουαρίων, † Λανδῶν, Τουβαττίων. διέχει δὲ τοῦ Ἄλβιος ὁ Ῥῆνος περὶ τρισχιλίους σταδίους, εἴ τις εὐ θυπορούσας ἔχει τὰς ὁδούς· νυνὶ δὲ διὰ σκολιᾶς καὶ ἑλώδους 10 καὶ δρυμῶν κυκλοπορεῖν ἀνάγκη. 5. Ὁ δὲ Ἑρκύνιος δρυμὸς πυκνότερός τέ ἐστι καὶ μεγαλό δενδρος ἐν χωρίοις ἐρυμνοῖς, κύκλον περιλαμβάνων μέγαν, ἐν μέσῳ δὲ ἵδρυται χώρα καλῶς οἰκεῖσθαι δυναμένη, περὶ ἧς εἰρήκαμεν. ἔστι δὲ πλησίον αὐτῆς ἥ τε τοῦ Ἴστρου πηγὴ καὶ ἡ 15 τοῦ Ῥήνου, καὶ ἡ μεταξὺ ἀμφοῖν λίμνη καὶ τὰ ἕλη τὰ ἐκ τοῦ Ρήνου διαχεόμενα. ἔστι δ ̓ ἡ λίμνη τὴν μὲν περίμετρον σταδίων πλειόνων ἢ τριακοσίων, δίαρμα δὲ ἐγγὺς διακοσίων. ἔχει δὲ Inania prorsus sunt, quibus vulgatam tueri studet Voss. ad Melam III, 5, 8. βαιτόριτος 4Cl βαιτόριδος B Cor. corr. 1. σύγγαμβρος AC σύγαμβρος Bl: ou, quod ceteris locis praebent codd., restituit Tzsch. αἰγέστης codd. Σαιγέστης Tzsch. 4. ἐπόμπευσε mire h. I. positum; passivum hic quoque a Strabone scriptum fuisse crediderim. λέβης no. ἱερὸς Acl. 6. De scriptura Καθύλκων v. quae supra adnotavimus p. 291. Deinde xa quod parum commode praemittitur nomini Αμψάνων ortum videtur ex κ, quo supra auctum vidimus idem nomen: scribendum igitur erit Καούλκων, Καμψανῶν. — βρουκτέρου Agiho. νουσίπων codd. edd. Οὐσιπίων scribendum esse censuit Cluv. (1. 1. ΙΙΙ, 12, 549, 19, 581), prob. Grosk., rectissime quod attinet nominis initium: de fine certi nihil affirmaverim. 7. χάττων om. Aghi χαττῶν C, asteriscis inclusit Cor. Pro Λανδῶν χαττουταρίων ΑΒ. nomine Cluv. l. 1. coniecit Μαρσῶν, rectissime, ut opinor, ipsis literarum ductibus ΛΑΝΔΩΝ eo ducentibus: contra Marsos autem Germa nicum tum maxime pugnasse docet Tac. Ann. II, 25. Infelix contra Groskurdii suspicio Λαγκοβάρδων. σουβαττίων codd. edd. Τουβαντίων reposuit Cluv. 1. 1., quem ex parte sequi non dubitavi; de nominis terminatione nihil certius statuam: Tubantes nominantur a scriptoribus Latinis, Τούβαντοι a Ptolemaco. 9. διὰ δυσκολίας ΑC. 17. τριακοσίων a Strabone scribi non potuisse sequentia docent, nec impro καὶ νῆσον, ᾗ ἐχρήσατο ὁρμητηρίῳ Τιβέριος ναυμαχῶν πρὸς Οὐινδολικούς. νοτιωτέρα δ ̓ ἐστὶ τῶν τοῦ Ἴστρου πηγῶν καὶ Α. 449 αὕτη, † καὶ ὁ Ἑρκύνιος δρυμός, ὥστ ̓ ἀνάγκη τῷ ἐκ τῆς Κελ τικῆς ἐπὶ τὸν Ἑρκύνιον δρυμὸν ἰόντι πρῶτον μὲν διαπερᾶσαι τὴν λίμνην, ἔπειτα τὸν Ἴστρον, εἶτ ̓ ἤδη δι ̓ εὐπετεστέρων χω- 5 ρίων ἐπὶ τὸν δρυμὸν τὰς προβάσεις ποιεῖσθαι δι ̓ ὀροπεδίων. ἡμερήσιον δ ̓ ἀπὸ τῆς λίμνης προελθὼν ὁδὸν Τιβέριος είδε τὰς τοῦ Ἴστρου πηγάς. προσάπτονται δὲ τῆς λίμνης ἐπ' ὀλί γον μὲν οἱ Ραιτοί, τὸ δὲ πλέον Ἑλουήττιοι καὶ Οὐινδολικοὶ †καὶ ἡ Βοΐων ἐρημία. μέχρι Παννονίων πάντες, τὸ πλέον δ ̓ 10 Ἑλουήττιοι καὶ Οὐινδολικοί, οἰκοῦσιν ὀροπέδια. Ῥαιτοὶ δὲ καὶ Νωρικοὶ μέχρι τῶν Ἀλπίων ὑπερβολῶν ἀνίσχουσι καὶ πρὸς τὴν Ἰταλίαν περινεύουσιν, οἱ μὲν Ινσούβροις συνάπτοντες, οἱ tur. babiliter Velser. (v. Rer. August. comm. I, Ρ. 186) coniecit πεντακο- - δὲ Κάρνοις και τοῖς περὶ τὴν Ἀκυληίαν χωρίοις. ἔστι δὲ καὶ ἄλλη ὕλη μεγάλη Γαβρῆτα ἐπὶ τάδε τῶν Σοήβων, ἐπέκεινα δ ̓ ὁ Ἑρκύνιος δρυμός· ἔχεται δὲ κἀκεῖνος ὑπ ̓ αὐτῶν. CAPUT II. 5 1. Περὶ δὲ Κίμβρων τὰ μὲν οὐκ εὖ λέγεται, τὰ δ ̓ ἔχει πιθανότητας οὐ μετρίας. οὔτε γὰρ τὴν τοιαύτην αἰτίαν τοῦ πλάνητας γενέσθαι καὶ ληστρικοὺς ἀποδέξαιτ ̓ ἄν τις, ὅτι χερρό νησον οἰκοῦντες μεγάλη πλημμυρίδι ἐξελασθεῖεν ἐκ τῶν τόπων· καὶ γὰρ νῦν ἔχουσι τὴν χώραν, ἣν εἶχον πρότερον, καὶ ἔπεμ- C. 293 10 ψαν τῷ Σεβαστῷ δῶρον τὸν ἱερώτατον παρ ̓ αὐτοῖς λέβητα, αἰτούμενοι φιλίαν καὶ ἀμνηστίαν τῶν ὑπηργμένων· τυχόντες δέ, ὧν ἠξίουν, ἀπῆραν· γελοῖον δὲ τῷ φυσικῷ καὶ αἰωνίῳ πάθει, δὶς ἑκάστης ἡμέρας συμβαίνοντι, προσοργισθέντας ἀπελθεῖν ἐκ τοῦ τόπου. ἔοικε δὲ πλάσματι τὸ συμβῆναί ποτε ὑπερβάλλου 15 σαν πλημμυρίδα· ἐπιτάσεις μὲν γὰρ καὶ ἀνέσεις δέχεται τεταγμένας δὲ καὶ περιοδιζούσας ὁ ὠκεανὸς ἐν τοῖς τοιούτοις πάθεσιν. οὐκ εὖ δ ̓ οὐδὲ ὁ φήσας ὅπλα αἴρεσθαι πρὸς τὰς πλημ- Α. 450 μυρίδας τοὺς Κίμβρους, οὐδ ̓ ὅτι ἀφοβίαν οἱ Κελτοὶ ἀσκοῦντες κατακλύζεσθαι τὰς οἰκίας ὑπομένουσιν, εἶτ ̓ ἀνοικοδομούσι, 20 καὶ ὅτι πλείων αὐτοῖς συμβαίνει φθόρος ἐξ ὕδατος ἢ πολέμου, ὅπερ Ἔφορός φησιν. ἡ γὰρ τάξις ἡ τῶν πλημμυρίδων καὶ τὸ τὴν ἐπικλυζομένην χώραν εἶναι γνώριμον οὐκ ἔμελλε ταύτας τὰς ἀτοπίας παρέξειν. δὶς γὰρ ἑκάστης ἡμέρας τούτου συμβαίνοντος τὸ μηδ ̓ ἅπαξ αἰσθάνεσθαι φυσικὴν οὖσαν τὴν πα25 λίρροιαν καὶ ἀβλαβῆ, καὶ οὐ μόνοις τούτοις συμβαίνουσαν, ἀλλὰ τοῖς παρωκεανίταις πᾶσι, πῶς οὐκ ἀπίθανον; οὐδὲ Κλεί ταρχος εὖ· φησὶ γὰρ τοὺς ἱππέας ἰδόντας τὴν ἔφοδον τοῦ πελάγους ἀφιππάσασθαι καὶ φεύγοντας ἐγγὺς γενέσθαι τοῦ πε 2. ἐπὶ τάδε] ἔπειτα δὲ τῶν ald. τὰ ante τῶν add. Cas. 6. οὐ om. n Cor. οὔτε] οὐδὲ Cor. 8. ἐξελαθεῖεν C(?)ghno Cor. 13. παροργισθέντας Χyl. παρορμηθέντας Cor. 14. και ante πλά σματι add. Cor. Idem tamen scribi iubet in nott. ἔοικέ τε. 15. πλημ 16. περιοριζούσας codd. Tzsch. 24. αἰσθέσθαι Cor. 28. άφι ρικαταληφθῆναι. οὔτε δὲ τοσούτῳ τάχει τὴν ἐπίβασιν ὁρμω μένην ἱστοροῦμεν, ἀλλὰ λεληθότως προσιοῦσαν τὴν θάλατταν· οὔτε τὸ καθ ̓ ἡμέραν γιγνόμενον καὶ πᾶσιν ἔναυλον ἤδη ὂν τοῖς πλησιάζειν μέλλουσι, πρὶν ἢ θεάσασθαι, τοσοῦτον ἔμελλε παρέξεσθαι φόβον, ὥστε φεύγειν, ὡς ἂν εἰ ἐξ ἀδοκήτου προσέπεσε. 5 2. Ταῦτα δὲ δικαίως ἐπιτιμᾷ τοῖς συγγραφεῦσι Ποσειδώ νιος καὶ οὐ κακῶς εἰκάζει, διότι λῃστρικοὶ ὄντες καὶ πλάνητες οἱ Κίμβροι καὶ μέχρι τῶν περὶ τὴν Μαιώτιν ποιήσαιντο στρατείαν, ἀπ ̓ ἐκείνων δὲ καὶ ἡ Κιμμέριος κληθείη βόσπορος, οἷον Κιμβρικός, Κιμμερίους τοὺς Κίμβρους ὀνομασάντων τῶν Ἑλ- 10 λήνων. φησὶ δὲ καὶ Βοΐους τὸν Ἑρκύνιον δρυμὸν οἰκεῖν πρότερον, τοὺς δὲ Κίμβρους ὁρμήσαντας ἐπὶ τὸν τόπον τοῦτον, ἀποκρουσθέντας ὑπὸ τῶν Βοΐων ἐπὶ τὸν Ἴστρον καὶ τοὺς Σκορδίσκους Γαλάτας καταβῆναι, εἶτ ̓ ἐπὶ Τευρίστας καὶ Ταυρί Α. 451 σκους, καὶ τούτους Γαλάτας, εἶτ ̓ ἐπὶ Ἑλουηττίους, πολυχρύ- 15 σους μὲν ἄνδρας, εἰρηναίους δέ· ὁρῶντας δὲ τὸν ἐκ τῶν λῃ στηρίων πλοῦτον, ὑπερβάλλοντα τοῦ παρ ̓ ἑαυτοῖς, τοὺς Ἑλουηττίους ἐπαρθῆναι, μάλιστα δ ̓ αὐτῶν Τιγυρηνούς τε καὶ ΤωυγέC. 294 νους, ὥστε καὶ συνεξορμῆσαι. πάντες μέντοι κατελύθησαν ὑπὸ τῶν Ῥωμαίων, αὐτοί τε οἱ Κίμβροι καὶ οἱ συναράμενοι τού- 20 τοις, οἱ μὲν ὑπερβαλόντες τὰς Αλπεις εἰς τὴν Ἰταλίαν, οἱ δ ̓ ἔξω τῶν Αλπεων. 3. Ἔθος δέ τι τῶν Κίμβρων διηγοῦνται τοιοῦτον, ὅτι ταῖς γυναιξὶν αὐτῶν συστρατευούσαις παρηκολούθουν προμάντεις ἱέρειαι πολιότριχες, λευχείμονες, καρπασίνας ἐφαπτίδας ἐπιπεπορ- 25 πημέναι, ζῶσμα χαλκοῦν ἔχουσαι, γυμνόποδες· τοῖς οὖν αἰχμα 5. εί om. C. 1. ὁρωμένην codd. Cor. corr. ex Tyrwh. coni. 6. ταῦτά τε δή scribendum esse suspicatur Cor. 7. ότι kno edd. 9. κληθείς codd. Corr. Tzsch. ex Cas. coni. 13. κορδίσκους C. 14. Ταυρίστας Tzsch Cor. ex Cas. sent., coll. p. 296: quod etiamsi non improbabile sit, certum tamen non est: nec magis quod Grosk. suspicatur post Intp. Gall. scribendum esse ή pro καὶ. 18. Τιγυρήνους codd., unde suspiceris Τιγυρίνους cum scriptoribus latinis scribendum esse; mox Τωυγενούς edd. quod supra 1V, 183 exhibent etiam codd.; hic tamen gravant idem nomen: uterque igitur accentus eadem est auctoritate, nec qui praeferendus sit equidem statuerim, 20. των om. Ε. 21. ὑπερβάλλοντες ald. |