2. [Τῆς] Ἑλλάδος μὲν οὖν πολλὰ ἔθνη γεγένηται, τὰ δ ̓ ἀνωτάτω τοσαῦτα, ὅσας καὶ διαλέκτους παρειλήφαμεν τὰς Ἑλ ληνίδας· τούτων δ ̓ αὐτῶν τεσσάρων οὐσῶν, τὴν μὲν Ἰάδα τῇ παλαιᾷ Ατθίδι τὴν αὐτὴν φαμέν (καὶ γὰρ Ἴωνες ἐκαλοῦντο οἱ τότε Αττικοί, καὶ ἐκεῖθεν εἰσιν οἱ τὴν Ἀσίαν ἐποικήσαντες 5 Ἴωνες καὶ χρησάμενοι τῇ νῦν λεγομένῃ γλώττῃ Ἰάδι), τὴν δὲ Δωρίδα τῇ Αἰολίδι· πάντες γὰρ οἱ ἐκτὸς Ἰσθμοῦ πλὴν Ἀθηναίων καὶ Μεγαρέων καὶ τῶν περὶ τὸν Παρνασσὸν Δωριέων Α. 514 καὶ νῦν ἔτι Αἰολεῖς καλοῦνται, καὶ τοὺς Δωριέας δὲ ὀλίγους ὄντας καὶ τραχυτάτην οἰκοῦντας χώραν εἰκός ἐστι τῷ ἀνεπιμί- 10 κτῳ παρατρέψαι τὴν γλῶτταν καὶ τὰ ἄλλα ἔθη πρὸς τὸ μὴ ὁμογενές, ὁμογενεῖς πρότερον ὄντας. τοῦτο δ ̓ αὐτὸ καὶ τοῖς Αθηναίοις συνέβη, λεπτόγεων τε καὶ τραχεῖαν οἰκοῦντας χώραν ἀπορθήτους μὲν εἶναι διὰ τοῦτο, καὶ αὐτόχθονας νομισθῆναί φησιν ὁ Θουκυδίδης, κατέχοντας τὴν αὐτὴν ἀεί, μηδε- 15 νὸς ἐξελαύνοντος αὐτοὺς μηδ ̓ ἐπιθυμοῦντος ἔχειν τὴν ἐκείνων· τοῦτο τοίνυν αὐτὸ καὶ τοῦ ἑτερογλώττου καὶ τοῦ ἑτεροεθνοῦς αἴτιον, ὡς εἰκός, ὑπῆρξε, καίπερ ὀλίγοις οὖσιν. οὕτω δὲ τοῦ Αιολικοῦ πλήθους ἐπικρατοῦντος ἐν τοῖς ἐκτὸς Ἰσθμοῦ, καὶ οἱ ἐντὸς Αἰολεῖς πρότερον ἦσαν, εἶτ ̓ ἐμίχθησαν, Ἰώνων μὲν ἐκ 20 τῆς Ἀττικῆς τὸν Αἰγιαλὸν κατασχόντων, τῶν δὲ Ἡρακλειδών τοὺς Δωριέας καταγαγόντων, ὑφ ̓ ὧν τά τε Μέγαρα ᾠκίσθη καὶ πολλαὶ τῶν ἐν τῇ Πελοποννήσῳ πόλεων. οἱ μὲν οὖν Ἴω

μαλιέων, addito η sup. a, Ε. 1. [Τῆς] Ἑλλάδος μὲν οὖν] ἐπιδονομὲν οὖν Ag, ἐπὶ δυσμὰς h, ἐπὶ δύσμι ἰ, ἰδοὺ μὲν οὖν Clsv, ἰδίᾳ μὲν οὖν (et ἐπὶ τούτοις μὲν οὖν in marg. sec. m. add.) Β, utrumque pr. m. scriptum kt, ἐπὶ τούτοις μὲν οὖν noqu ald.: ἑλλάδος μὲν οὖν Ε, quod unice veesse atque in scriptura A latere apparet; articulum tamen, quem nusquam non adiungit huic nomini Strabo, h. 1. sive ob proximae syllabae similitudinem sive aliam ob causam neglectum, addendum censui.

rum

11.

Gr. p. 430 sqq. 13. λεπτόγεων τε] λεπτήν

Ἰδίᾳ μὲν οὖν Cor. 2. ὅσα BClnosv. 3. καὶ post οὐσῶν add.
BClsv. 5. ἐποικίσαντες Cor. 8. τον om. BCEls. Παρα-
σὸν Tzsch. constanter: cf. Lob. Pathol. serm.
ἔθνη codd. exc. n. 12. τὸ δ ̓ αὐτὸ BClso.
γε BClstv λεπτήν τε q ald.: cf. Thuc. 1, 2.
τοῦτο post νομισθῆναι collocant q edd. 17.
πλήθους] ἔθνους BCElsv. 21. τον om. Cm.

τε om. Ε. ἑτερογλώσσου Ε. 23. πολλὰ 80.

14. δια

19.

τῇ

νες ἐξέπεσον πάλιν ταχέως ὑπὸ Ἀχαιῶν, Αἰολικοῦ ἔθνους· ἐλείφθη δ ̓ ἐν τῇ Πελοποννήσῳ τὰ δύο ἔθνη, τό τε Αιολικὸν καὶ τὸ Δωρικόν. ὅσοι μὲν οὖν ἧττον τοῖς Δωριεῦσιν ἐπεπλέκοντο (καθάπερ συνέβη τοῖς τε Ἀρκάσι καὶ τοῖς Ἠλείοις, τοῖς 5 μὲν ὀρεινοῖς τελέως οὖσι καὶ οὐκ ἐμπεπτωκόσιν εἰς τὸν κλῆ ρον, τοῖς δ ̓ ἱεροῖς νομισθεῖσι τοῦ Ὀλυμπίου Διὸς καὶ καθ ̓ αὑτοὺς εἰρήνην ἄγουσι πολὺν χρόνον, ἄλλως τε καὶ τοῦ Αἰολικοῦ γένους οὖσι καὶ δεδεγμένοις τὴν Ὀξύλῳ συγκατελθοῦσαν στρατιὰν περὶ τὴν τῶν Ἡρακλειδῶν κάθοδον), οὗτοι Αιολιστι 10 διελέχθησαν, οἱ δ ̓ ἄλλοι μικτῇ τινι ἐχρήσαντο ἐξ ἀμφοῖν, οἱ μὲν μᾶλλον, οἱ δ ̓ ἧττον αἰολίζοντες· σχεδὸν δ ̓ ἔτι καὶ νῦν κατὰ πόλεις ἄλλοι ἄλλως διαλέγονται, δοκοῦσι δὲ δωρίζειν ἅπαντες διὰ τὴν συμβᾶσαν ἐπικράτειαν. τοιαῦτα μὲν οὖν τὰ τῶν Ἑλ- C. 334 λήνων ἔθνη καὶ οὕτως, ὡς τύπῳ εἰπεῖν, ἀφωρισμένα. λέγω15 μεν δὴ ἰδίᾳ λαβόντες, ὃν χρὴ τρόπον, τῇ τάξει περὶ αὐτῶν.

3. Ἔφορος μὲν οὖν ἀρχὴν εἶναι τῆς Ἑλλάδος τὴν Ακαρνανίαν φησὶν ἀπὸ τῶν ἑσπερίων μερῶν· ταύτην γὰρ συνάπτειν πρώτην τοῖς Ἠπειρωτικοῖς ἔθνεσιν. ἀλλ ̓ ὥσπερ οὗτος τῇ παραλία μέτρῳ Α. 515 χρώμενος ἐντεῦθεν ποιεῖται τὴν ἀρχήν, ἡγεμονικόν τι τὴν θάλατταν 20 κρίνων πρὸς τὰς τοπογραφίας, ἐπεὶ ἄλλως γ ̓ ἐνεχώρει κατὰ τὴν Μακεδόνων καὶ Θετταλῶν γῆν ἀρχὴν ἀποφαίνεσθαι τῆς Ἑλλά

om. BCEsv.

3. δωριαῖον. Ο δωριαίον η δωριαίων 1 δωριέων Β (sed ultimae syllabae in litura scriptae et in marg. add. ἄλλως καὶ τὸ δωρι κὸν) kt ald. ἧττον om. 8. 4. τότε ἀρκάσι καὶ ἠλείοις Β (sed us sup. to sec. m. ́add.) CElsv. 5. ἐκπεπτωκόσιν ABCsvE, sed in hoc

μ supra k positum: suspicari possis εἰσπεπτωκόσιν, cf. V, 226 extr.

6. καὶ

--

8. δε

10. δι

αὐτῶν

χρόνον om. Β (sed in marg. sec. m. add.) CElsv. δειγμένοις Β (sed i post erasun) Clsv. 9. στρατείαν C. ειλέχθησαν Β διελέχθησαν, et ει sup. a pr. m. add., Ε διηλέχθησαν Clsv. 11. δέ τι Cor. καὶ om. Al(?). 13. τοιαῦτα om. B (in marg. sec. m. add.) CElsv. In u leguntur quidem suo loco scripta, sed punctis infra appictis notantur; praeterea in marg. pr. m. addita sunt haec: ἔξω τοῦ κειμένου σχόλια. Qua de re vid. quae disputavimus in Praef. Vol. I p. xxxi sq. Τοσαῦτα scripsit Cor. 15. αναλα βόντες bkno edd. 16. ὅτι ἔφορος CEl ἔτι ἔφορος 80. οὖν om. BCElsv. 17. πρώτη Ε. 20. κατ' αὐτὴν κ κατ ̓ αὐτὴν τὴν Cor. 21. γῆν] τὴν BClv γῆν τὴν Cor.

δος· οὕτω καὶ ἡμῖν προσήκει ἀκολουθοῦσι τῇ φύσει τῶν τόπων σύμβουλον ποιεῖσθαι τὴν θάλασσαν. αὕτη δ ̓ ἐκ τοῦ Σικελικοῦ πελάγους προσπεσοῦσα τῇ μὲν ἀναχεῖται πρὸς τὸν Κο ρινθιακὸν κόλπον, τῇ δ ̓ ἀποτελεῖ χερρόνησον μεγάλην τὴν Πελοπόννησον, ἰσθμῷ στενῷ κλειομένην. ἔστι δὲ ταῦτα δύο μέ- 5 γιστα συστήματα τῆς Ἑλλάδος, τό τε ἐντὸς Ἰσθμοῦ καὶ τὸ ἐκτὸς † Πυλῶν μέχρι τῆς ἐκβολῆς τοῦ Πηνειοῦ· καὶ τοῦτο δ' ἐστὶ τὸ Θετταλικόν· ἔστι δὲ καὶ μεῖζον καὶ ἐπιφανέστερον τὸ ἐντὸς Ἰσθμοῦ· σχεδὸν δέ τι καὶ ἀκρόπολίς ἐστιν ἡ Πελοπόννησος τῆς συμπάσης Ἑλλάδος. †χωρὶς γὰρ τῆς λαμπρότητος 10 καὶ δυνάμεως τῶν ἐνοικησάντων ἐθνῶν αὐτὴ ἡ τῶν τόπων θέ σις ὑπογράφει τὴν ἡγεμονίαν ταύτην, κόλποις τε καὶ ἄκραις πολλαῖς καὶ τοῖς σημειωδεστάτοις, χερρονήσοις μεγάλαις, διαπεποικιλμένη, ὧν ἐκ διαδοχῆς ἑτέρα τὴν ἑτέραν ἔχει. ἔστι δὲ πρώτη μὲν τῶν χερρονήσων ἡ Πελοπόννησος, ἰσθμῷ κλειομένη 15

3. προπεσοῦσα BΕΙ.

1. προσήκειν Α. 2. σύμβολον BCElso edd. 4. post τῇ δ ̓ Cor. (ad Intp. Gall.) excidisse suspicatur εἰς τὸ Μυρτῷον πέλαγος καὶ sive πρὸς τὸν Σαρωνικὸν καὶ: quae ut haud incommode adderentur, ita necessaria non sunt. 6. Verba καὶ τὸ ἐκτὸς Πυλῶν κτλ. turbata sunt ac varie tentata, nullo tamen successu. Neque enim quae Cas. proposuit καὶ τὸ ἐκτὸς μέχρι Πυλῶν καὶ τῆς ἐκβολῆς, nequc quae Grosk. suspicatur τὸ ἐκτὸς [τὸ ἀπὸ Ἰσθμοῦ διατεῖνον διὰ Θερ μο]πυλῶν ferri posse, ex proximis facile intelligitur, cum nemo unquam terras extra Isthmum nominaverit Thessalicas. Itaque quamquam excidisse quaedam pro certo habeo et ipse, diversa tamen prorsus ea fuisse opinor ac talia fere: τὸ ἐκτὸς [Ἰσθμοῦ μέχρι Πυλῶν· ἄλλο δέ τι (s. τρίτον δὲ τὸ ἐκτὸς] Πυλῶν μέχρι etc. 7. ποταμοῦ post Πηνειού add. no edd. inde a Cas. καὶ om. BCElo edd. 8. μεῖζον variis coniecturis frustra tentarunt Tzsch. Cor. Grosk.: sana sunt omnia. 10. Desiderari ante yogis quaedam, quae ad totam Graeciam referantur, proxima docent, atque complures intellexerunt. Grosk. haec fere scripta fuisse suspicatur: ἀλλὰ μὴν καὶ πᾶσα αὕτη συμπάσης τῆς Εὐρώπης. Propius autem ad Strabonis manum, quamquam nihil certi statuere licet, haec accedere crediderim: ἡγεμονίαν δὲ τρόπον τινὰ τῆς Εὐρώπης ἔχει ἡ ἅπασα Ἑλλὰς. Haec enim firmari videntur et iis, quae sequuntur, et Epit. 12. τε] γὰρ BCElv. 13. ταῖς σημειωδεστάταις Cor. parum commode. διαπεποικιλμένην ἐκ BCElo διαπεποικιλμένων 4, unde verum restituit Cor. ex Tzsch, coni. 15. μὲν om. Β (sec. m. add.) CElv. κλειμένην Ε.

τετταράκοντα σταδίων. δευτέρα δὲ ἡ καὶ ταύτην περιέχουσα, ἧς ἰσθμός ἐστιν ὁ ἐκ Παγῶν τῶν Μεγαρικῶν εἰς Νισαίαν, τὸ Μεγαρέων ἐπίνειον, ὑπερβολῇ σταδίων ἑκατὸν εἴκοσιν ἀπὸ θαλάττης ἐπὶ θάλατταν. τρίτη δ ̓ ἡ καὶ ταύτην περιέχουσα, 5 ἧς ἰσθμὸς ἀπὸ τοῦ μυχοῦ τοῦ Κρισαίου κόλπου μέχρι Θερμοπυλῶν· ἡ ἐπινοουμένη εὐθεῖα γραμμὴ ὅσον πεντακοσίων ὀκτὼ σταδίων τὴν μὲν Βοιωτίαν ἅπασαν ἐντὸς ἀπολαμβάνουσα, τὴν Α. 516 δὲ Φωκίδα τέμνουσα λοξὴν καὶ τοὺς Επικνημιδίους. τετάρτη δὲ ἡ ἀπὸ τοῦ Ἀμβρακικού κόλπου διὰ τῆς Οἴτης καὶ τῆς 10 Τραχινίας εἰς τὸν Μαλιακόν κόλπον καθήκοντα ἔχουσα τὸν ἰσθμὸν καὶ τὰς Θερμοπύλας, ὅσον ὀκτακοσίων ὄντα σταδίων· πλειόνων δ ̓ ἢ χιλίων ἄλλος ἐστὶν ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ κόλπου τοῦ Αμβρακικοῦ διὰ Θετταλῶν καὶ Μακεδόνων εἰς τὸν Θερμαῖον διήκων μυχόν. ὑπαγορεύει δή τινα τάξιν οὐ φαύλην ἡ τῶν 15 χερρονήσων διαδοχή· δεῖ δ ̓ ἀπὸ τῆς ἐλαχίστης ἄρξασθαι, ἐπιφανεστάτης δέ.

CAPUT II.

1. Ἔστι τοίνυν ἡ Πελοπόννησος ἐοικυῖα φύλλῳ πλατάνου C. 335 τὸ σχῆμα, ἴση σχεδόν τι κατὰ μῆκος καὶ κατὰ πλάτος, ὅσον 20 χιλίων καὶ τετρακοσίων σταδίων· τὸ μὲν ἀπὸ τῆς ἑσπέρας ἐπὶ τὴν ἕω, τοῦτο δ ̓ ἐστὶ τὸ ἀπὸ τοῦ Χελωνάτα δι' Ὀλυμπίας καὶ τῆς Μεγαλοπολίτιδος ἐπὶ Ἰσθμόν· τὸ δ ̓ ἀπὸ τοῦ νότου πρὸς τὴν ἄρκτον, ὅ ἐστι τὸ ἀπὸ Μαλεῶν δι ̓ Ἀρκαδίας εἰς

1. ἑτέρα Ε, sed in marg. pr. m. add. δευτέρα. δὲ om. l. 2. Παγῶν] πάντων ABC (sed παγῶν ex corr. sec. m.) El; παγῶν exhibet Epit. μερικῶν Β (sed γα sec. m. supra add.) το μεδικῶν C, sed μεγαρικών ex corr. sec. m. νησαίαν sup. νι 4. om. edd. inde a Cas. κρισσαίου ΒΕ.

5. τοῦ ante μυχου

6. δ' post ἡ add. BCE

γραφὴ Ε.
7. ἀπολαμβάνουσαν Ε.

πλειόνων ἢ πεντακοσίων σταδίων Pleth.
8. ἐπικλημιδίους Ιν. 15. καὶ ὡς add. ante επιφανεστάτης, omisso
postea δὲ, BClv edd. (sed καὶ ast. inclusit Cor.), ὡς solum E, καὶ solum
Pleth. 19. δὲ post ἴση add. ald. 22. τον ante Ἰσθμὸν add. edd.
praeter Tzsch, qui Plethonem secutus pessime scripsit ἐπὶ Μαλέαν.
23. Μαλεῶν] Ταινάρου Pleth. Tzsch.: cf. Agathem. I, 5. Plin. Η. Ν.

IV,

10.

Strabo. II.

7

Αἴγιον· ἡ δὲ περίμετρος μὴ κατακολπίζοντι τετρακισχιλίων σταδίων, ὡς Πολύβιος Αρτεμίδωρος δὲ καὶ τετρακοσίους προστίθησι κατακολπίζοντι δὲ πλείους τῶν ἑξακοσίων ἐπὶ τοῖς πεντακισχιλίοις. ὁ δ ̓ Ἰσθμὸς κατὰ τὸν διολκόν, δι ̓ οὗ τὰ πορἩμεῖα ὑπερνεωλκοῦσιν ἀπὸ τῆς ἑτέρας εἰς τὴν ἑτέραν θάλατ- 5 ταν, εἴρηται, ὅτι τετταράκοντα σταδίων ἐστίν.

2. Ἔχουσι δὲ τῆς χερρονήσου ταύτης τὸ μὲν ἑσπέριον μέσ ρος Ἠλεῖοι καὶ Μεσσήνιοι, κλυζόμενοι τῷ Σικελικῷ πελάγει· προσλαμβάνουσι δὲ καὶ τῆς ἑκατέρωθεν παραλίας, ἡ μὲν Ἠλεία πρὸς ἄρτον ἐπιστρέφουσα καὶ τὴν ἀρχὴν τοῦ Κορινθιακοῦ 10 κόλπου μέχρι ἄκρας Ἀράξου, καθ ̓ ἣν ἀντίπορθμός ἐστιν ἥ τε Ακαρνανία καὶ αἱ προκείμεναι νῆσοι, Ζάκυνθος καὶ Κεφαλ ληνία καὶ Ἰθάκη καὶ Ἐχινάδες, ὧν ἐστι καὶ τὸ Δουλίχιον τῆς δὲ Μεσσηνίας τὸ πλέον ἀνεῳγμένον πρὸς νότον καὶ τὸ Λιβυκὸν πέλαγος μέχρι τῶν καλουμένων Θυρίδων πλησίον Ταινά- 15 Α. 517 ρου. ἑξῆς δὲ μετὰ μὲν τὴν Ἠλείαν ἐστὶ τὸ τῶν Ἀχαιῶν ἔθνος πρὸς ἄρκτους βλέπον καὶ τῷ Κορινθιακό κόλπο παρατεῖνον, τελευτᾷ δ ̓ εἰς τὴν Σικυωνίαν· ἐντεῦθεν δὲ Σικυὼν καὶ Κόριν θος ἐκδέχεται μέχρι τοῦ Ἰσθμοῦ· μετὰ δὲ τὴν Μεσσηνίαν ἡ Λακωνικὴ καὶ ἡ Ἀργεία, μέχρι τοῦ Ἰσθμοῦ καὶ αὕτη. κόλποι 20 δ ̓ εἰσὶν ἐνταῦθα ὅ τε Μεσσηνιακὸς καὶ ὁ Λακωνικὸς καὶ τρίτος ὁ Ἀργολικός, τέταρτος δ ̓ ὁ Ἑρμιονικὸς καὶ Σαρωνικός οἱ δὲ Σαλαμινιακὸν καλοῦσιν· ὧν τοὺς μὲν ἡ Λιβυκή, τοὺς δ ̓

2. δὲ om. Ε.

4. κατὰ θάλατταν om.

1. αἰγαῖον Α. BClsv. Inde Cor. pro spuriis ea habens in marginem relegavit iniuria: ante eum Cas. verba δι' οὗ θάλατταν uncis incluserat,

5. ὑπερ

νεολκοῦσιν Α edd. 7. μέρος om. no, uncis inclusit Cas. 9. δὲ om. s. 11. ἐστιν om. CEI. 12. και ante Κεφαλληνία om. 1, in quo praeterea scriptum κεφαλονία. 13. αἱ ante Εχινάδες add. Cor. 16. μετὰ δὲ ἠλείαν Β (ἑξῆς

δουλίχων Cl 14. ἀνεωγμένου Ι. δὲ μετὰ τὴν ἠλείαν ex corr. sec. m.) CEI ἑξῆς δ... μὲν τὴν ἠλείαν A: quae inter det uv legebantur cum membrana h. 1. corrosa deleta sunt. In schedula agglutinata sec. m. μὲν τὴν et infra μετὰ δὲ ἠλείαν: inde μετὰ τὴν ἠλείαν no edd. ἐστὶ om. Β (sec. m. post add.) CEL. 19. τὴν om. Β (sec. m. post add.) C(?) El. 21. εἰσὶν om. BCEI.

ante τρίτος add. A.
edd. inde a Xyl.

22. ἑρμειονικὸς Αl. ὁ ante Σαρωνικὸς add. no 23. σαλαμηνιακόν 4 οἱ δὲ σαλαμινιᾶται καλοῦν