ἔχουσα καὶ παντοδαπάς· ἐπίκειται δ ̓ αὐτῇ φρούριον ἐρυμνόν, ἔρημον νῦν, τή Κίζαρι, καὶ πλησίον βασίλειον κατεσκαμμένον· ἡ δὲ λοιπὴ ψιλὴ τὸ πλέον καὶ σιτοφόρος χώρα. ὑπέρκειται δὲ τῆς τῶν Ἀμασέων τά τε θερμὰ ὕδατα τῶν Φαζημωνιτών, 5 ὑγιεινὰ σφόδρα, καὶ τὸ Σαγύλιον ἐπὶ ὄρους ὀρθίου καὶ ὑψη λοῦ, πρὸς ὀξεῖαν ἀνατείνοντος ἄκραν, ἔρυμα ἱδρυμένον ἔχον καὶ ὑδρεῖον δαψιλές, ὃ νῦν ὠλιγώρηται· τοῖς δὲ βασιλεῦσιν ἦν χρήσιμον εἰς πολλά. ἐνταῦθα δὲ ἑάλω καὶ διεφθάρη ὑπὸ τῶν Φαρνάκου τοῦ βασιλέως παίδων Αρσάκης, δυναστεύων καὶ 10 νεωτερίζων, ἐπιτρέψαντος οὐδενὸς τῶν ἡγεμόνων· ἑάλω δὲ οὐ βίᾳ, τοῦ ἐρύματος ληφθέντος ὑπὸ Πολέμωνος καὶ Λυκομήδους, βασιλέων ἀμφοῖν, ἀλλὰ λιμῷ· ἀνέφυγε γὰρ εἰς τὸ ὄρος παρασκευῆς χωρίς, εἰργόμενος τῶν πεδίων, εὗρε δὲ καὶ τὰ ὑδρεῖα ἐμπεφραγμένα πέτραις ἠλιβάτοις· οὕτω γὰρ διετέτακτο Πομ15 πήιος, κατασπᾶν κελεύσας τὰ φρούρια καὶ μὴ ἐᾶν χρήσιμα C. 561 τοῖς ἀναφεύγειν εἰς αὐτὰ βουλομένοις λῃστηρίων χάριν. ἐκεῖνος μὲν οὖν οὕτω διέταξε τὴν Φαζημωνῖτιν, οἱ δ ̓ ὕστερον βασιλεῦσι καὶ ταύτην ἔνειμαν. 39. Ἡ δ' ἡμετέρα πόλις κεῖται μὲν ἐν φάραγγι βαθείᾳ καὶ 20 μεγάλῃ, δι' ἧς ὁ Ἶρις φέρεται ποταμός, κατεσκεύασται δὲ θαυμαστῶς προνοίᾳ τε καὶ φύσει, πόλεως ἅμα τε καὶ φρουρίου παρέχεσθαι χρείαν δυναμένη πέτρα γὰρ ὑψηλὴ καὶ περίκρημνος, κατερρωγυῖα ἐπὶ τὸν ποταμόν, τῇ μὲν ἔχουσα τὸ τεῖχος Α. 840 ἐπὶ τῷ χείλει τοῦ ποταμοῦ, καθ ̓ ὃ ἡ πόλις συνῴκισται, τῇ δὲ 25 ἀνατρέχον ἑκατέρωθεν ἐπὶ τὰς κορυφάς· δύο δ ̓ εἰσὶ συμφνεῖς - νους ac deinde και om. codd., exc. Dhi. 2. ἡ κίζαρι Ινπ ἡ κίζαρη ἀλλήλαις, πεπυργωμέναι παγκάλως· ἐν δὲ τῷ περιβόλῳ τούτῳ βασίλειά τ' ἐστὶ καὶ μνήματα βασιλέων· αἱ κορυφαὶ δ ̓ ἔχουσιν αὐχένα παντάπασι στενόν, πέντε ἢ ἓξ σταδίων ἑκατέρωθεν τὸ ὕψος, ἀπὸ τῆς ποταμίας ἀναβαίνοντι καὶ τῶν προαστείων· ἀπὸ δὲ τοῦ αὐχένος ἐπὶ τὰς κορυφὰς ἄλλη σταδιαία λείπεται 5 πρόσβασις ὀξεῖα καὶ πάσης βίας κρείττων· ἔχει δὲ καὶ ὑδρεῖα ἐντὸς ἀναφαίρετα, συρίγγων τετμημένων δυεῖν, τῆς μὲν ἐπὶ τὸν ποταμόν, τῆς δ ̓ ἐπὶ τὸν αὐχένα· ἐπέζευκται δὲ γέφυρα τῷ ποταμῷ μία μὲν ἀπὸ τῆς πόλεως ἐπὶ τὸ προάστειον, ἄλλη δ ̓ ἀπὸ τοῦ προαστείου πρὸς τὴν ἔξω χώραν· κατὰ γὰρ τὴν 10 γέφυραν ταύτην ἀπολήγει τὸ ὄρος τὸ τῆς πέτρας ὑπερκείμενον. αὐλὴν δ ̓ ἐστὶν ἀπὸ τοῦ ποταμοῦ διήκων, οὐ πλατὺς τὸ πρῶ τον τελέως, ἔπειτα πλατύνεται καὶ ποιεῖ τὸ Χιλιόκωμον καλούμενον πεδίον· εἶθ ̓ ἡ Διακοπηνὴ καὶ ἡ Πιμωλισηνὴ χώρα πᾶσα εὐδαίμων μέχρι τοῦ Αλυος. ταῦτα μὲν τὰ ἀρκτικὰ μέρη τῆς 15 τῶν Ἀμασέων χώρας, μῆκος ὅσον πεντακοσίων σταδίων· ἔπειθ ̓ ἑξῆς ἡ λοιπὴ πολὺ ταύτης ἐπιμηκεστέρα μέχρι τοῦ Βαβανόμου καὶ τῆς Ξιμηνῆς, ἵπερ καὶ αὐτὴ καθήκει μέχρι πρὸς τὸν Ἅλυν· τοῦτο μὲν δὴ τὸ μῆκος, πλάτος δὲ τὸ ἀπὸ τῶν ἄρκτων πρὸς νότον ἐπί τε τὴν Ζηλῖτιν καὶ τὴν μεγάλην Καππαδοκίαν 20 μέχρι τῶν Τρόκμων. εἰσὶ δ ̓ ἐν τῇ Ξιμηνῇ ἅλαι ὀρυκτῶν ἁλῶν, ἀφ ̓ ὧν εἰκάζουσιν εἰρῆσθαι Αλυν τὸν ποταμόν. ἔστι δὲ καὶ ἐρύματα πλείω κατεσκαμμένα ἐν τῇ ἡμετέρᾳ χώρᾳ καὶ ἔρημος γῆ πολλὴ διὰ τὸν Μιθριδατικὸν πόλεμον. ἔστι μέντοι πᾶσα Α. 841 μὲν εὔδενδρος, ἡ δ ̓ ἱππόβοτος καὶ τοῖς ἄλλοις θρέμμασι πρόσ- 25 sed etiam parum apta. 1. καὶ ante πεπυργωμέναι add. rw. 4. αναπροαστίων CD 6. ἔχει] ἐκεῖ Dhixs βαίνοντι ἀπὸ τῆς ποταμίας 20. 16. τῶν om. Ε. 9. προάστιον et 14. πιμωλησηνὴ D τὰ om. Ε. Xyl. 7. ἐκτὸς scribendum esse censet Grosk. praeter necessitatem, vel ἀμασίωνη Ι. p. φορος· ἅπασα δ ̓ οἰκήσιμος καλῶς. ἐδόθη δὲ καὶ ἡ Αμάσεια βασιλεῦσι· νῦν δ ̓ ἐπαρχία ἐστί. 40. Λοιπὴ δ ̓ ἐστὶν ἡ ἐκτὸς Αλυος χώρα τῆς Ποντικῆς ἐπαρχίας, ἡ περὶ τὸν Ὄλγασσον, συναφὴς τῇ Σινωπίδι. ἔστι δ' C. 562 5 ὁ Ὄλγασσυς ὄρος σφόδρα ὑψηλὸν καὶ δύσβατον· καὶ ἱερὰ τοῦ ὄρους τούτου πανταχοῦ καθιδρυμένα ἔχουσιν οἱ Παφλαγόνες. περίκειται δ ̓ ἱκανῶς χώρα ἀγαθή, ἥ τε Βλαηνὴ καὶ ἡ Δομανί τις, δι' ἧς Ἀμνίας ῥεῖ ποταμός. ἐνταῦθα Μιθριδάτης ὁ Εὐ πάτωρ τὰς Νικομήδους τοῦ Βιθυνοῦ δυνάμεις ἄρδην ἠφάνι 10 σεν, οὐδ ̓ αὐτὸς παρατυχών, ἀλλὰ διὰ τῶν στρατηγῶν· καὶ ὁ μὲν φεύγων μετ' ὀλίγων εἰς τὴν οἰκείαν ἐσώθη, κἀκεῖθεν εἰς Ἰταλίαν ἔπλευσεν, ὁ δ ̓ ἠκολούθησε καὶ τήν τε Βιθυνίαν εἷλεν ἐξ ἐφόδου καὶ τὴν Ἀσίαν κατέσχε μέχρι Καρίας καὶ Λυκίας. κἀνταῦθα δ ̓ ἀπεδείχθη πόλις ἡ Πομπηιούπολις· ἐν δὲ τῇ πό 15 λει ταύτῃ τὸ Σανδαρακούργιον οὐ πολὺ ἄπωθεν Πιμωλίσων, φρουρίου βασιλικοῦ κατεσκαμμένου, ἀφ ̓ οὗ ἡ χώρα ἡ ἑκατέ ρωθεν τοῦ ποταμοῦ καλεῖται Πιμωλισηνή. τὸ δὲ Σανδαρακούργιον ὄρος κοιλόν ἐστιν ἐκ τῆς μεταλλείας, ὑπεληλυθότων αὐτὸ τῶν ἐργαζομένων διώρυξι μεγάλαις· εἰργάζοντο δὲ δημο20 σιῶναι, μεταλλευταῖς χρώμενοι τοῖς ἀπὸ κακουργίας αγοραζομένοις ἀνδραπόδοις· πρὸς γὰρ τῷ ἐπιπόνῳ τοῦ ἔργου καὶ θανάσιμον καὶ δύσοιστον εἶναι τὸν ἀέρα φασὶ τὸν ἐν τοῖς μετάλλοις διὰ τὴν βαρύτητα τῆς τῶν βώλων ὀδμῆς, ὥστε ὠκύμορα εἶναι τὰ σώματα. καὶ δὴ καὶ ἐκλείπεσθαι συμβαίνει πολ25 λάκις τὴν μεταλλείαν διὰ τὸ ἀλυσιτελές, πλειόνων μὲν ἢ διακοσίων ὄντων τῶν ἐργαζομένων, συνεχῶς δὲ νόσοις καὶ φθοραῖς δαπανωμένων. τοσαῦτα καὶ περὶ τοῦ Πόντου εἰρήσθω. 41. Μετὰ δὲ τὴν Πομπηιούπολιν ἡ λοιπὴ τῆς Παφλαγο 7. περιοικεῖται hi(?)l ald. δομανήτις codd., 4. ὄλγασυν, et alteram σ sec. m. supra add., D ὄλασιν * Guar.; haud diversum videatur hoc nomen ab eo, quod p. 553 scribitur Ολίγασυς. 5. αλγασοὺς Εpit. Tzsch. mutavit ex Epit. 14. πομπηιόπολις C Epit. 10. οὐδ ̓ ] οὐκ Cor. 8. ἀμνιός Epit. 15. άποθεν D. 19. δημοσίων ἀεὶ C Dhilrw δημοσίως ἀεὶ xx, quod scripsit itidem Xyl.: verum restituit 28. τὴν νίας ἐστὶ τῆς μεσογαίας μέχρι Βιθυνίας ἰοῦσι πρὸς δύσιν. Α. 842 ταύτης δέ, καίπερ ὀλίγης οὔσης, μικρὸν μὲν πρὸ ἡμῶν ἦρχον πλείους, νῦν δ ̓ ἔχουσι Ῥωμαῖοι, τοῦ γένους τῶν βασιλέων ἐκλιπόντος. ὀνομάζουσι δ ̓ οὖν τὴν ὅμορον τῇ Βιθυνία Τιμωνί τιν καὶ τὴν Γεζατόριγος και Μαρμωλιτίν τε καὶ Σανισηνὴν 5 καὶ Ποταμίαν· ἦν δέ τις καὶ Κιμιατηνή, ἐν ᾗ τὰ Κιμίατα, φρούριον ἐρυμνόν, ὑποκείμενον τῇ τοῦ Ὀλγάσσυος ὀρεινῇ· ᾧ χρησάμενος ὁρμητηρίω Μιθριδάτης, ὁ Κτίστης προσαγορευθείς, κατέστη τοῦ Πόντου κύριος, καὶ οἱ ἀπ' αὐτοῦ τὴν διαδοχὴν ἐφύλαξαν μέχρι τοῦ Εὐπάτορος. ὕστατος δὲ τῆς Πα- 10 φλαγονίας ἦρξε Δηιόταρος, Κάστορος υἱός, ὁ προσαγορευθεὶς Φιλάδελφος, τὸ Μορζέου βασίλειον ἔχων τὰ Γάγγρα, πολισμάτιον ἅμα καὶ φρούριον. 42. Εὔδοξος δ ̓ ὀρυκτοὺς ἰχθὺς ἐν Παφλαγονίᾳ λέγων ἐν C. 563 ξηροῖς τόποις οὐ διορίζει τὸν τόπον, ἐν ὑγροῖς δὲ περὶ τὴν 15 Ασκανίαν λίμνην φησὶ τὴν ὑπὸ Κίῳ, λέγων οὐδὲν σαφές. ἐπεὶ δὲ καὶ τὴν ὅμορον τῷ Πόντῳ Παφλαγονίαν ἐκτιθέμεθα, τοῖς δὲ Παφλαγόσιν ὁμοροῦσιν οἱ Βιθυνοὶ πρὸς δύσιν, πειρασόμεθα καὶ τὰ τούτων ἐπελθεῖν· ἔπειτα λαβόντες· ἀρχὴν ἄλλην ἔκ τε τούτων καὶ τῶν Παφλαγόνων τὰ ἑξῆς τούτων τὰ πρὸς νότον 20 μέχρι τοῦ Ταύρου συνυφανοῦμεν, τὰ παράλληλα τῷ Πόντῳ καὶ τῇ Καππαδοκίᾳ· τοιαύτην γάρ τινα ὑπογράφει τάξιν καὶ μερισμὸν ἡ τῶν τόπων φύσις. - 1. ἐστὶ om. Ε. τῆς μεσογαίας] μεσογαία 5. 4. τιμωνίτην Dhilrw τιμωνῆτιν Caz τιμωνίτιν (sic) Ε. 5. καὶ τὴν Γεζατόριγος om. ox%. γεζατόρηγος CD. - μαρμολῖτιν hil μαρμωλῆτιν οτε. 6. κινιστηνὴ codd., quod cum in Κινατηνή mutandum esse iam censuisset Cas. propter nomen Κινίατα in proximis ab eo contra codices scriptum, Κιμιατηνή recte scripsit Cor. 7. τῆς ὀρεινῆς codd., exc. τοῦ om. l. — ὀλγάσιος κα. oz, ex quibus recepit dativum Tzsch. 10. ἐδέξαντο Ι. 11. καστόρους CDhl ald. καστόρου ioras: Tzsch. corr. ex coni. Cas., coll. p. 568., Cicerone in orat. pro Deiotaro aliisque, ex quibus liquet, hoc nomen in illa gente fuisse usitatum. 12. μορ ζέους codd. Morzei regiam Guar., unde Μορζέως Tzsch.; sed Mopζέου, quod reposuit Cor., verius videtur: paulo aliter conformatum idem nomen Μόρζιος invenitur ap. Polyb. XXVI, 6, 9. Liv. XXXVIII, 26. 14. τῇ ante Παφλαγονία add. edd. CAPUT IV. 1. Τὴν δὲ Βιθυνίαν ἀπὸ μὲν τῆς ἀνατολῆς ὁρίζουσι Παφλαγόνες τε καὶ Μαριανδυνοὶ καὶ τῶν Ἐπικτήτων τινές, ἀπὸ δὲ τῶν ἄρκτων ἡ Ποντικὴ θάλαττα ἡ ἀπὸ τῶν ἐκβολῶν τοῦ 5 Σαγγαρίου μέχρι τοῦ στόματος τοῦ κατὰ Βυζάντιον καὶ Χαλκηδόνα, ἀπὸ δὲ δύσεως ἡ Προποντίς, πρὸς νότον δ ̓ ἥ τε Μυσία καὶ ἡ Ἐπίκτητος καλουμένη Φρυγία, ἡ δ ̓ αὐτὴ καὶ Ἑλλησποντιακή Φρυγία καλουμένη. τ 2. Ταύτης δ ̓ ἐπὶ μὲν τῷ στόματι τοῦ Πόντου Χαλκηδών Α. 843 10 ἵδρυται, Μεγαρέων κτίσμα, και κώμη Χρυσόπολις καὶ τὸ ἱε ρὸν τὸ Χαλκηδόνιον, ἔχει δ ̓ ἡ χώρα μικρὸν ὑπὲρ τῆς θα λάττης κρήνην Αζαριτίαν, τρέφουσαν κροκοδείλους μικρούς· ἔπειτ ̓ ἐκδέχεται τὴν τῶν Χαλκηδονίων ἠιόνα ὁ Ἀστακηνός και λούμενος κόλπος, μέρος ὢν τῆς Προποντίδος, ἐν ᾧ ἡ Νικομή Α. 844 15 δεια ἔκτισται, ἐπώνυμος ἑνὸς τῶν Βιθυνικῶν βασιλέων, τοῦ κτίσαντος αὐτήν· πολλοὶ δ ̓ ὁμωνύμως ωνομάσθησαν, καθάπερ Πτολεμαῖοι διὰ τὴν τοῦ πρώτου δόξαν. ἦν δ ̓ ἐν αὐτῷ τῷ κόλπῳ καὶ Αστακός πόλις, Μεγαρέων κτίσμα καὶ Ἀθηναίων καὶ μετὰ ταῦτα Δοιδαλσοῦ, ἀφ ̓ ἧς καὶ ὁ κόλπος ὠνομάσθη· 2. τε om. Ε. γαρίου Ι. inclusit Cor. 5. σα 7. ἡ ante Επίκτητος om. Cl ald. καλουμένη asteriscis - τοῦ μι στόματος Ε, idem primum fuerat scriptum in D, ubi dativus ex corr. |