δ ̓ αὐτὸν τοὺς βαρβάρους φάτναις κατατετρημέναις καὶ μαλλαταῖς δοραῖς· ἀφ ̓ οὗ δὴ μεμυθεῦσθαι καὶ τὸ χρυσόμαλλον δέρος· τ εἰ μὴ καὶ Ἴβηρας ὁμωνύμως τοῖς ἑσπερίοις καλοῦσιν ἀπὸ τῶν ἑκατέρωθι χρυσείων. χρῶνται δ' οἱ Σοάνες φαρμάκοις πρὸς 5 τὰς ἀκίδας θαυμαστοῖς, [α] καὶ τοὺς φαρμακτοῖς τετρωμένους βέλεσι λυπεῖ κατὰ τὴν ὀσμήν. τὰ μὲν οὖν ἀλλὰ ἔθνη τὰ πλησίον Α. 764 τὰ περὶ τὸν Καύκασον λυπρὰ καὶ μικρόχωρα, τὸ δὲ τῶν Ἀλ βανῶν ἔθνος καὶ τὸ τῶν Ἰβήρων, ἃ δὴ πληροῖ μάλιστα τὸν λεχθέντα ἰσθμόν, Καυκάσια καὶ αὐτὰ λέγοιτ' ἄν, εὐδαίμονα δὲ 10 χώραν ἔχει καὶ σφόδρα καλῶς οἰκεῖσθαι δυναμένην. CAPUT III. 1. Καὶ δὴ καὶ ἤ γε Ἰβηρία *καί* οἰκεῖται καλῶς τὸ πλέον πόλεσί τε καὶ ἐποικίοις, ὥστε καὶ κεραμωτὰς εἶναι στέγας καὶ ἀρχιτεκτονικὴν τὴν τῶν οἰκήσεων κατασκευὴν καὶ ἀγορὰς καὶ 15 τἆλλα κοινά. 3. Verba εἰ μὴ 1. κατατετρημμέναις Cχ. – μαλωταῖς loxx μηλωταῖς τ. 2. δοραῖς om. Eust. 1. c. δέρρος 1 δέρας C (sed δέρος sup. add.) org Epit. Eust. 1. c., edd.: cf. I, 46. χρυσείων spuria iudicarunt Penzel, et Lünemann. (v. descr. Caucasi p. 37), quia parum aptus sit sententiarum connexus, nec de Iberibus hoc loco agatur; atque Tzsch. ea uncis inclusit. Cor. contra et Grosk. connexionis defectum coniecturis levare studuerunt: scripsit enim ille ᾗ δὴ pro εἰ μὴ, quae tamen vix probaveris, cum plane alia de populi istius nominisque cius origine Strabo ipse tradiderit, supra I, 61. Multo minus autem probabilis est Groskurdii ratio, qui censet ante ɛl μǹ excidisse fere haec: ἀλλὰ τοῦτο μὲν οὐ πιθανῶς λέγεσθαι δοκεῖ. Contorta enim ita eflicitur oratio atque intolerabilis. Equidem vero quid de hoc loco statuam dubius haereo: fateor tamen non talia mihi videri haec verba, ut ex margine recepta esse credam; ac nescio an scriptum fuerit ἔνιοι pro εἰ μὴ. 5. θαυμαστῶς codd., mutavi ex sent. Cas. 4. χρυσίων codd. om. codd., Tzsch. add. ex coni. Gas: ὥστε τοὺς scripsit Cor. μάκτοις codd., Cor. corr., suspicari possis & paulo ante omissum, male huc translatum esse aliasque turbas movisse: etenim καὶ potius ante κατὰ τὴν ὀσμὴν, quam quo nunc legitur loco collocandum esse recte animadvertit Grosk. 6. λυπεῖν καὶ τὴν ὀσμήν Cor. τὰ ante περὶ om. 3% Tzsch. 8. τὸ ante τῶν Ἰβήρων om. χ. 12. και ante οἰκεῖται om. edd. 13. ἐποίκοις Cas. τὰς ante στέγας add. Cor. ἀφαρ 2. Τῆς δὲ χώρας τὰ μὲν κύκλῳ τοῖς Καυκασίοις ὄρεσι C. 500 περιέχεται. προπεπτώκασι γάρ, ὡς εἶπον, ἀγκῶνες ἐπὶ τὴν με σημβρίαν εὔκαρποι, περιλαμβάνοντες τὴν σύμπασαν Ἰβηρίαν καὶ συνάπτοντες πρός τε τὴν Ἀρμενίαν καὶ τὴν Κολχίδα· ἐν μέσῳ δ ̓ ἐστὶ πεδίον ποταμοῖς διάρρυτον, μεγίστῳ δὲ τῷ Κύρῳ· ὃς 5 τὴν ἀρχὴν ἔχων ἀπὸ τῆς Ἀρμενίας, εἰσβαλών εὐθὺς εἰς τὸ πεδίον τὸ λεχθέν, παραλαβὼν καὶ τὸν Ἀραγῶνα, ἐκ τοῦ Καυκάσου ῥέοντα, καὶ ἄλλα ὕδατα, διὰ στενῆς ποταμίας εἰς τὴν Ἀλβανίαν ἐκπίπτει· μεταξὺ δὲ ταύτης τε καὶ τῆς Ἀρμε νίας ἐνεχθεὶς πολὺς διὰ πεδίων εὐβοτουμένων σφόδρα, δεξά- 10 μενος καὶ πλείους ποταμούς, ὧν ἐστιν ὅ τε Ἀλαζόνιος καὶ ὁ Σανδοβάνης καὶ ὁ Ῥοιτάκης καὶ Χάνης, πλωτοὶ πάντες, εἰς τὴν Κασπίαν ἐμβάλλει θάλατταν. ἐκαλεῖτο δὲ πρότερον Κόρος. τ 3. Τὸ μὲν οὖν πεδίον τῶν Ἰβήρων οἱ γεωργικώτεροι καὶ πρὸς εἰρήνην νενευκότες οἰκοῦσιν, Ἀρμενιστί τε καὶ Μηδιστὶ 15 ἐσκευασμένοι, τὴν δ ̓ ὀρεινὴν οἱ πλείους καὶ μάχιμοι κατέχουσι, Σκυθῶν δίκην ζῶντες καὶ Σαρματῶν, ὧνπερ καὶ ὅμοροι καὶ συγγενεῖς εἰσιν· ἅπτονται δ ̓ ὅμως καὶ γεωργίας, πολλάς τε μυριάδας συνάγουσιν καὶ ἐξ ἑαυτῶν καὶ ἐξ ἐκείνων, ἐπειδάν τι συμπέση θορυβώδες. 4. Τέτταρες δ ̓ εἰσὶν εἰς τὴν χώραν εἰσβολαί· μία μὲν διὰ Σαραπανών, φρουρίου Κολχικοῦ, καὶ τῶν κατ ̓ αὐτὸ στενῶν, Α. 765 δι' ὧν ὁ Φᾶσις γεφύραις ἑκατὸν καὶ εἴκοσι περατὸς γενόμενος διὰ τὴν σκολιότητα καταρρεῖ τραχὺς καὶ βίαιος εἰς τὴν 2. προσπεπτώκασι χ. 5. διάρρυτος Ι. 7. ἀραγᾶνα ἱ ἀραβῶνα ο ἀρραβῶνα ald. Aragum Guar., atque hanc formam paulo post exhibent codd.: inde Αραγον scripserunt Tzsch. Cor. recte, ut opinor. Etenim hoc loco nominis scripturam corruptam esse probabilius videatur, quam altero, nec plane nullius momenti est, quod agarwra sine accentu, ut haud raro fit in vocibus corruptis, scriptum est in Epit. Nihilominus codices sequi, ut in re incerta, tutissimum visum. ἐκ] κάτω codd., exc. Epit, ex qua ἐκ rec. Cor. 8. ποταμῶν post ὕδατα add. Epit. 11. άλλους post πλείους add. Cor. αλαζώνιος codd., exc. C Epit., edd.: 13. ἐμβάλλουσι codd., exc. os Epit. 17. ὥσπερ χ. 19. καὶ ante έξ cf. Ρ. 502. 12. φυτάκης 0%. 20. γινόμενος 2 Cor. 20 Κολχίδα, πολλοῖς χειμάρροις κατὰ τὰς ἐπομβρίας ἐκχαραδρουμένων τῶν τόπων. γεννᾶται δ ̓ ἐκ τῶν ὑπερκειμένων ὀρῶν πολλαῖς συμπληρούμενος πηγαῖς, ἐν δὲ τοῖς πεδίοις καὶ ἄλλους προσλαμβάνει ποταμούς, ὧν ἐστιν ὅ τε Γλαῦκος καὶ ὁ ἵππος· 5 πληρωθεὶς δὲ καὶ γενόμενος πλωτὸς ἐξίησιν εἰς τὸν Πόντον καὶ ἔχει πόλιν ὁμώνυμον ἐπ ̓ αὐτῷ καὶ λίμνην πλησίον. ἡ μὲν οὖν ἐκ τῆς Κολχίδος εἰς τὴν Ἰβηρίαν ἐμβολὴ τοιαύτη, πέτραις καὶ ἐρύμασι καὶ ποταμοῖς χαραδρώδεσι διακεκλεισμένη. 5. Ἐκ δὲ τῶν πρὸς ἄρκτον νομάδων ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας 10 ανάβασις χαλεπή, καὶ μετὰ ταύτην ποταμία στενὴ ἐπὶ τοῦ Ἀράγου ποταμοῦ τεττάρων ἡμερῶν ὁδὸν ἔχουσα ἐφ ̓ ἕνα, φρουρεῖ δὲ τὸ πέρας τῆς ὁδοῦ τεῖχος δύσμαχον· ἀπὸ δὲ τῆς Ἀλβα νίας διὰ πέτρας πρῶτον λατομητὴ εἴσοδος, εἶτα διὰ τέλματος, ὃ ποιεῖ ὁ ποταμὸς [Αλαζόνιος] ἐκ τοῦ Καυκάσου καταπίπτων. ἀπὸ 15 δὲ τῆς Ἀρμενίας τὰ ἐπὶ τῷ Κύρῳ στενὰ καὶ τὰ ἐπὶ τῷ Ἀράγῳ· πρὶν γὰρ εἰς ἀλλήλους συμπεσεῖν, ἔχουσιν ἐπικειμένας πόλεις ἐρυμνὰς ἐπὶ πέτραις, διεχούσαις ἀλλήλων ὅσον ἑκκαίδεκα στα C. 501 δίους, ἐπὶ μὲν τῷ Κύρῳ τὴν Ἁρμοζικήν, ἐπὶ δὲ θατέρῳ Σενσάμορα. ταύταις δὲ ἐχρήσατο ταῖς εἰσβολαῖς πρότερον Πομ20 πήιος ἐκ τῶν Ἀρμενίων ὁρμηθείς, καὶ μετὰ ταῦτα Κανίδιος. 6. Τέτταρα δὲ καὶ γένη τῶν ἀνθρώπων οἰκεῖ τὴν χώραν· ἓν μὲν καὶ πρῶτον, ἐξ οὗ τοὺς βασιλέας καθιστᾶσι, κατ ̓ ἀγ χιστείαν τε καὶ ἡλικίαν τὸν πρεσβύτατον, ὁ δὲ δεύτερος δικαιοδοτεῖ καὶ στρατηλατεῖ· δεύτερον δὲ τὸ τῶν ἱερέων, οἱ ἐπιμε 25 λοῦνται καὶ τῶν πρὸς τοὺς ὁμόρους δικαίων· τρίτον δὲ τὸ τῶν 6. αὐτῇ CDhilr. 15. 7. ἐκβολὴ r εἰσβολὴ edd. 8. διακεκλυσμένη C. 10. μετὰ ταῦτα 0%. 13. λατομητῆς rw Cor.: cf. XIV, 670. 14. Αλαζόνιος om. codd. edd.: addidi ex coni. Grosk. coll. p. 502. Αράγῳ cum Du Theilio et Grosk. corruptum putare necesse est, nisi aut Strabonem ipsum errasse, aut duo flumina plane diversa eodem nomine appellata fuisse statuas: quorum neutrum valde est probabile. Verumtamen quod nomen Strabo scripserit haud facile dixeris: Pelorus certe, a Dione XXXVII, 2 commemoratus, quem fortasse intelligendum Grosk. suspicatur, ab hoc loco alienus plane videtur. 21. τέτταρα καὶ δέκα γένη CDhl, et inserto δὲ ante καὶ, iruz τέτταρα δὲ γένη or et ex corr. 2. 24. ἱερῶν codd., Xyl. corr. στρατευομένων καὶ γεωργούντων· τέταρτον δὲ τὸ τῶν λαῶν, οἱ βασιλικοὶ δοῦλοί εἰσι, καὶ πάντα διακονοῦνται τὰ πρὸς τὸν βίον. κοιναὶ δ ̓ εἰσὶν αὐτοῖς αἱ κτήσεις κατὰ συγγένειαν, ἄρχει δὲ καὶ ταμιεύει ἑκάστην ὁ πρεσβύτατος. τοιοῦτοι μὲν οἱ Ίβηρες καὶ ἡ χώρα αὐτῶν. CAPUT IV. 1. Αλβανοὶ δὲ ποιμενικώτεροι καὶ τοῦ νομαδικοῦ γένους ἐγγυτέρω, πλὴν οὐκ ἄγριοι· ταύτῃ δὲ καὶ πολεμικοὶ μετρίως. οἰκοῦσι δὲ μεταξὺ τῶν Ἰβήρων καὶ τῆς Κασπίας θαλάττης, Α. 766 πρὸς ἕω μὲν ἁπτόμενοι τῆς θαλάττης, πρὸς δύσιν δὲ ὁμοροῦν- 10 τες τοῖς Ιβηρσι· τῶν δὲ λοιπῶν πλευρῶν τὸ μὲν βόρειον φρουρεῖται τοῖς Καυκασίοις ὄρεσι (ταῦτα γὰρ ὑπέρκειται τῶν πεδίων, καλεῖται δὲ τὰ πρὸς τῇ θαλάττῃ μάλιστα Κεραύνια), τὸ δὲ νότιον ποιεῖ ἡ Ἀρμενία παρήκουσα, πολλὴ μὲν πεδιάς, πολλὴ δὲ καὶ ὀρεινή, καθάπερ ἡ Καμβυσηνή, καθ ̓ ἣν ἅμα καὶ τοῖς 15 Ἴβηρσι καὶ τοῖς Ἀλβανοῖς οἱ Ἀρμένιοι συνάπτουσιν. 2. Ὁ δὲ Κῦρος ὁ διαρρέων τὴν Ἀλβανίαν καὶ οἱ ἄλλοι ποταμοὶ οἱ πληροῦντες ἐκεῖνον ταῖς μὲν τῆς γῆς ἀρεταῖς προσλαμβάνουσι, τὴν δὲ θάλατταν ἀλλοτριοῦσιν. ἡ γὰρ χους προσπίπτουσα πολλὴ πληροῖ τὸν πόρον, ὥστε καὶ τὰς ἐπικειμένας 20 νησῖδας ἐξηπειροῦσθαι καὶ τενάγη ποιεῖν ἀνώμαλα καὶ δυσφύλακτα, τὴν δ ̓ ἀνωμαλίαν ἐπιτείνουσιν αἱ ἐκ τῶν πλημμυρίδων ἀνακοπαί. καὶ δὴ καὶ εἰς στόματα δώδεκά φασι μεμερίσθαι τὰς ἐκβολάς, τὰ μὲν τυφλά, τὰ δὲ παντελῶς † ἐπιγελῶντα καὶ 1. λαῶν] λοιπῶν Cor. infelicissime. 3. κτίσεις D, sed κτήσεις 7. καὶ ante sec. m. add.: illud Tzsch. ex errore operarum, ut opinor. Tzsch. qui paulo ante scripsit f, coll. 1, 2: sed diversa illius loci est 5 μηδὲ ὕφορμον ἀπολείποντα· ἐπὶ πλείους γοῦν ἢ ἑξήκοντα στα δίους ἀμφικλύστου τῆς ἠιόνος οὔσης τῇ θαλάττῃ καὶ τοῖς ποταμοῖς, ἅπαν εἶναι μέρος αὐτῆς ἀπροσπέλαστον, τὴν δὲ χοῦν καὶ μέχρι πεντακοσίων παρήκειν σταδίων, θινώδη ποιοῦσαν 5 τὸν αἰγιαλόν. πλησίον δὲ καὶ ὁ Ἀράξης ἐμβάλλει, τραχὺς ἐκ τῆς Ἀρμενίας ἐκπίπτων· ἣν δὲ ἐκεῖνος προωθεῖ χοῦν, πορευτὸν ποιῶν τὸ ῥεῖθρον, ταύτην ὁ Κῦρος ἀναπληροῖ. 3. Τάχα μὲν οὖν τῷ τοιούτῳ γένει τῶν ἀνθρώπων οὐδὲν δεῖ θαλάττης· οὐδὲ γὰρ τῇ γῇ χρῶνται κατ ̓ ἀξίαν, πάντα μὲν C. 502 10 * γὰρ* ἐκφερούσῃ καρπόν, καὶ τὸν ἡμερώτατον, πᾶν δὲ φυτόν· καὶ γὰρ τὰ ἀειθαλῆ φέρει· τυγχάνει δ ̓ ἐπιμελείας οὐδὲ Α. 767 μικρᾶς, ἀλλὰ τἀγαθὰ ἄσπαρτα καὶ ἀνήροτα ἅπαντα φύονται, καθάπερ οἱ στρατεύσαντές φασι, Κυκλώπειόν τινα διηγούμενοι βίον· πολλαχοῦ γοῦν σπαρεῖσαν ἅπαξ δὶς ἐκφέρειν καρπὸν ἢ 15 καὶ τρίς, τὸν δὲ πρῶτον καὶ πεντηκοντάχουν, ἀνέαστον καὶ ταῦτα, οὐδὲ σιδήρῳ τμηθεῖσαν, ἀλλ ̓ αὐτοξύλῳ ἀρότρῳ. που τίζεται δὲ πᾶν τὸ πεδίον τοῦ Βαβυλωνίου καὶ τοῦ Αἰγυπτίου μᾶλλον τοῖς ποταμοῖς καὶ τοῖς ἄλλοις ὕδασιν, ὥστ ̓ ἀεὶ ποώδη φυλάττειν τὴν ὄψιν· διὰ δὲ τοῦτο καὶ εὔβοτόν ἐστι· πρόσεστι 20 δὲ καὶ τὸ εὐάερον ἐκείνῳ μᾶλλον. ἄσκαφοι δὲ ἄμπελοι μένου ἐπίγεια ὄντα, Cor. ἐπιπόλαια ὄντα: Strabo scripsit, ni fallor, ἐπίπλεα κρᾶς ο οὐδεμιᾶς rw. 10. γὰρ οὐ μια 11. ἐνθαλῆ Ι. — 12. тà άyadà xz. ἅπαντα ἄσπαρτα : omisso postea ἅπαντα. ἅπαντα om. Dl, sed in D sec. m. in marg. add.: πάντα scripsit Xyl., uti supra τά γ' pro τἀγαθὰ ex Od. I, 109. 13. κυκλώπιον Cox (hic ex corr. κυκλωπικὸν) κυκλώπεον D, sed ε sec. m. in et mut.: hanc scripturam praeter reliquos codd. tuetur Eust. ad Dion. 730. 14. γοῦν] γὰρ C (in hoc γούν sup. add.) l. A voce καρπὸν denuo incipit E. 15. τὸν] τὸ Tzsch. ex coni. Tyrwh. καὶ ταῦτα ἀνέαστον mavult Grosk., qui usitatior 18. ὥστ ̓ ὄψιν om. w. 19. δὲ] δὴ οπ 20. ευάερον] εὐάμπελον π. – ἐκείνων Cor., quod πεντάχουν τω. est verborum ordo. καὶ διὰ τοῦτο Ε. - δὲ] γὰρ αἱ ν δ ̓ αἱ Cor. μένουσι Dhil edd. |