Page images
PDF
EPUB

φοῦ υἱός, Σούγαμβρος. Σεγέστης δὲ ὁ πενθερὸς τοῦ Ἀρμε νίου καὶ ἐξ ἀρχῆς διέστη πρὸς τὴν γνώμην αὐτοῦ καὶ λαβὼν καιρὸν ηυτομόλησε καὶ τῷ θριάμβῳ παρῆν τῶν φιλτάτων, ἐν τιμῇ ἀγόμενος· ἐπόμπευσε δὲ καὶ Λίβης τῶν Χάττων ἱερεύς, 5 καὶ ἄλλα δὲ σώματα ἐπομπεύθη ἐκ τῶν πεπορθημένων ἐθνῶν, Καθύλκων καὶ Ἀμψάνων, Βρουκτέρων, Οὐσίπων, Χηρούσκων, Χάττων, Χαττουαρίων, † Λανδῶν, Τουβαττίων. διέχει δὲ τοῦ Ἄλβιος ὁ Ῥῆνος περὶ τρισχιλίους σταδίους, εἴ τις εὐθυπορούσας ἔχει τὰς ὁδούς· νυνὶ δὲ διὰ σκολιᾶς καὶ ἑλώδους 10 καὶ δρυμών κυκλοπορεῖν ἀνάγκη.

5. Ὁ δὲ Ἑρκύνιος δρυμὸς πυκνότερός τέ ἐστι καὶ μεγαλό δενδρος ἐν χωρίοις ἐρυμνοῖς, κύκλον περιλαμβάνων μέγαν, ἐν μέσῳ δὲ ἵδρυται χώρα καλῶς οἰκεῖσθαι δυναμένη, περὶ ἧς εἰ ρήκαμεν. ἔστι δὲ πλησίον αὐτῆς ἥ τε τοῦ Ἴστρου πηγὴ καὶ ἡ 15 τοῦ Ρήνου, καὶ ἡ μεταξὺ ἀμφοῖν λίμνη καὶ τὰ ἕλη τὰ ἐκ τοῦ

Ρήνου διαχεόμενα. ἔστι δ ̓ ἡ λίμνη τὴν μὲν περίμετρον σταδίων πλειόνων ἢ τριακοσίων, δίαρμα δὲ ἐγγὺς διακοσίων. ἔχει δὲ

Inania prorsus sunt, quibus vulgatam tueri studet Voss. ad Melam III, 5, 8. βαιτόριτος ACl βαιτόριδος Β Cor. corr. 1. σύγγαμβρος AC σύγαμβρος Bl: ov, quod ceteris locis praebent codd., restituit Tzsch. αἰγέστης codd. Σαιγέστης Tzsch. 4. ἐπόμπευσε mire h. 1. positum; passivum hic quoque a Strabone scriptum fuisse crediderim. λέβης no. ἱερὸς ACl. 6. De scriptura Καθύλκων v. quae supra adnotavimus p. 291. Deinde zaì quod parum commode praemittitur nomini Αμψάνων ortum videtur ex x, quo supra auctum vidimus idem nomen: scribendum igitur erit Καούλκων, Καμψανῶν. βρουκτέρου Agino.

[ocr errors]

νουσίπων codd. edd. Οὐσιπίων scribendum esse censuit Cluv. (1. 1. ΙΙΙ, 12, 549, 19, 581), prob. Grosk., rectissime quod attinet nominis initium: de fine certi nihil affirmaverim. 7. χάττων om. Aghi χαττῶν C, asteriscis inclusit Cor. χαττουταρίων ΑΒ. Pro Λανδῶν nomine Cluv. 1. 1. coniecit Μαρσῶν, rectissime, ut opinor, ipsis literarum ductibus ΛΑΝΔΩΝ eo ducentibus: contra Marsos autem Germa

nicum tum maxime pugnasse docet Tac. Ann. II, 25. Infelix contra Groskurdii suspicio Λαγκοβάρδων. σουβαττίων codd. edd. Το βαντίων reposuit Cluv. 1. 1., quem ex parte sequi non dubitavi; de nomi nis terminatione nihil certius statuam: Tubantes nominantur a scriptoribus Latinis, Τούβαντοι a Ptolemaeo. 9. διὰ δυσκολίας ΑΓ. 17. τριακοσίων a Strabone scribi non potuisse sequentia docent, nec impro

καὶ νῆσον, ᾗ ἐχρήσατο ὁρμητηρίῳ Τιβέριος ναυμαχῶν πρὸς Οὐινδολικούς. νοτιωτέρα δ ̓ ἐστὶ τῶν τοῦ Ἴστρου πηγῶν καὶ Α. 449 αὕτη, † καὶ ὁ Ερκύνιος δρυμός, ὥστ ̓ ἀνάγκη τῷ ἐκ τῆς Κελ τικῆς ἐπὶ τὸν Ἑρκύνιον δρυμὸν ἰόντι πρῶτον μὲν διαπερᾶσαι τὴν λίμνην, ἔπειτα τὸν Ἴστρον, εἶτ ̓ ἤδη δι ̓ εὐπετεστέρων χω- 5 ρίων ἐπὶ τὸν δρυμὸν τὰς προβάσεις ποιεῖσθαι δι ̓ ὀροπεδίων. ἡμερήσιον δ ̓ ἀπὸ τῆς λίμνης προελθὼν ὁδὸν Τιβέριος εἶδε τὰς τοῦ Ἴστρου πηγάς. προσάπτονται δὲ τῆς λίμνης ἐπ' ὀλί γον μὲν οἱ Ῥαιτοί, τὸ δὲ πλέον Ἑλουήττιοι καὶ Οὐινδολικοὶ †καὶ ἡ Βοΐων ἐρημία. μέχρι Παννονίων πάντες, τὸ πλέον δ ̓ 10 Ἑλουήττιοι καὶ Οὐινδολικοί, οἰκοῦσιν ὀροπέδια. Ῥαιτοὶ δὲ καὶ Νωρικοὶ μέχρι τῶν Ἀλπίων ὑπερβολῶν ἀνίσχουσι καὶ πρὸς τὴν Ἰταλίαν περινεύουσιν, οἱ μὲν Ινσούβροις συνάπτοντες, οἱ

tur.

babiliter Velser. (v. Rer. August. comm. I, p. 186) coniecit πεντακο -
σίων s. ἑξακοσίων, ita ut @ s. Χ et T inter se permutata esse videan-
2. Ιουνδολικοὺς ABCI Οὐινδελικούς Tzsch. Cor. 3. Verba
καὶ ὁ Ἑρκύνιος δρυμός sic a Strabone scribi non potuisse diu est ani-
madversum: neque tamen probanda Cluverii coniectura (v. 1. 1. III, 47,
p. 705) νοτιωτέρα δ ̓ ἐστὶν αὕτη καὶ τῶν τοῦ Ἴστρου πηγῶν καὶ τοῦ
Ερκυνίου δρυμού, aut Groskurdii opinio lacunar ex more suo post
πηγῶν statuentis, quam ita explet ὧν κατ ̓ ἴσον πως διέχει. Crediderim
potius verba illa ab interpolatore profecta esse, qui mancam putavit ora-
tionem post καὶ αὕτη. Eandem Lachmanni esse sententiam postea
vidi in schedd. 5. εἴπερ δεῖ δι ̓ εὐπρεπεστέρων Epit. 7. ἴδεν
ἴδε C. 9. ῥετοὶ C. οὐινδελίκοι C Ουινδελικοί Tzsch. Cor.
10. Boiorum desertum in lacus huius vicinia supra loco huic simillimo
(IV, p. 193) non commemoratur, longeque potius ab ista regione ab-
fuisse et ex iis patet, quae Strabo ipse tradit V, 213 et infra p. 313, et
ex Plinio, qui (III, 27) Rhaetis iungi Noricos, Noricis deserta Boiorum
docet. Inde recte suspicatur Cluv. (Germ. ant. p. 739) intercidisse h. 1.
nonnulla, in quibus Noricorum facta fuerit mentio: idque iis, quae mox
de Noricis subiiciuntur, firmari videtur. Proposuit igitur ille haec:
Οὐινδολικοί· ἔπειτά εἰσιν οἱ Νωρικοὶ καὶ ἡ Βοΐων ἐρημία μέχρι Παν
νονίων πάντες τὸ πλέον κτλ. Facile autem illa propter similem nomi-
num terminationem omitti potuerunt. Hanc Cluv. sententiam sequitur
Grosk., in supplendis tamen verbis, de quibus certi nihil statui potest,
paululum ab eo recedens: addit praeterea μὲν post πάντες. Sed ne sic
quidem satis commode fuit oratio. Praestat igitur cum Cas. post ἐρημία
incidere. πάντας om. Α. 12. Αλπείων edd.

-

δὲ Κάρνοις και τοῖς περὶ τὴν Ἀκυληίαν χωρίοις. ἔστι δὲ καὶ ἄλλη ὕλη μεγάλη Γαβρῆτα ἐπὶ τάδε τῶν Σοήβων, ἐπέκεινα δ' ὁ Ἑρκύνιος δρυμός· ἔχεται δὲ κἀκεῖνος ὑπ ̓ αὐτῶν.

CAPUT II.

5 1. Περὶ δὲ Κίμβρων τὰ μὲν οὐκ εὖ λέγεται, τὰ δ ̓ ἔχει πιθανότητας οὐ μετρίας. οὔτε γὰρ τὴν τοιαύτην αἰτίαν τοῦ πλάνητας γενέσθαι καὶ ληστρικοὺς ἀποδέξαιτ ̓ ἄν τις, ὅτι χερρό νησον οἰκοῦντες μεγάλη πλημμυρίδι ἐξελασθεῖεν ἐκ τῶν τόπων· καὶ γὰρ νῦν ἔχουσι τὴν χώραν, ἣν εἶχον πρότερον, καὶ ἔπεμ- C. 293 10 ψαν τῷ Σεβαστῷ δῶρον τὸν ἱερώτατον παρ ̓ αὐτοῖς λέβητα, αἰτούμενοι φιλίαν καὶ ἀμνηστίαν τῶν ὑπηργμένων· τυχόντες δέ, ὧν ἠξίουν, ἀπῆραν· γελοῖον δὲ τῷ φυσικῷ καὶ αἰωνίῳ πάθει, δὶς ἑκάστης ἡμέρας συμβαίνοντι, προσοργισθέντας ἀπελθεῖν ἐκ τοῦ τόπου. ἔοικε δὲ πλάσματι τὸ συμβῆναί ποτε ὑπερβάλλου 15 σαν πλημμυρίδα· ἐπιτάσεις μὲν γὰρ καὶ ἀνέσεις δέχεται τεταγμένας δὲ καὶ περιοδιζούσας ὁ ὠκεανὸς ἐν τοῖς τοιούτοις πάθεσιν. οὐκ εὖ δ ̓ οὐδὲ ὁ φήσας ὅπλα αίρεσθαι πρὸς τὰς πλημ- Α. 450 μυρίδας τοὺς Κίμβρους, οὐδ ̓ ὅτι ἀφοβίαν οἱ Κελτοὶ ἀσκοῦντες κατακλύζεσθαι τὰς οἰκίας ὑπομένουσιν, εἶτ ̓ ἀνοικοδομοῦσι, 20 καὶ ὅτι πλείων αὐτοῖς συμβαίνει φθόρος ἐξ ὕδατος ἢ πολέμου, ὅπερ Ἔφορός φησιν. ἡ γὰρ τάξις ἡ τῶν πλημμυρίδων καὶ τὸ τὴν ἐπικλυζομένην χώραν εἶναι γνώριμον οὐκ ἔμελλε ταύτας τὰς ἀτοπίας παρέξειν. δὶς γὰρ ἑκάστης ημέρας τούτου συμβαίνοντος τὸ μηδ ̓ ἅπαξ αἰσθάνεσθαι φυσικὴν οὖσαν τὴν πα 25 λίρροιαν καὶ ἀβλαβῆ, καὶ οὐ μόνοις τούτοις συμβαίνουσαν, ἀλλὰ τοῖς παρωκεανίταις πᾶσι, πῶς οὐκ ἀπίθανον; οὐδὲ Κλεί ταρχος εὖ· φησὶ γὰρ τοὺς ἱππέας ἰδόντας τὴν ἔφοδον τοῦ πελάγους ἀφιππάσασθαι καὶ φεύγοντας ἐγγὺς γενέσθαι τοῦ πε

2. ἐπὶ τάδε] ἔπειτα δὲ τῶν ald. τὰ ante τῶν add. Cas. 6. οὐ om. n Cor. οὔτε] οὐδὲ Cor. 8. ἐξελαθεῖεν C(?)ghno Cor. 13. παροργισθέντας Χyl. παρορμηθέντας Cor. 14. και ante πλά σματι add. Cor. Idem tamen scribi iubet in nott. ἔοικέ τε. μυρίδα ὑπερβάλλουσαν BC (??) edd.

[blocks in formation]

15. πλημ

16. περιοριζούσας codd. Tzsch. 24. αἰσθέσθαι Cor. 28. άφι

ρικαταληφθῆναι. οὔτε δὲ τοσούτῳ τάχει τὴν ἐπίβασιν ὁρμωμένην ἱστοροῦμεν, ἀλλὰ λεληθότως προσιοῦσαν τὴν θάλατταν· οὔτε τὸ καθ ̓ ἡμέραν γιγνόμενον καὶ πᾶσιν ἔναυλον ἤδη ὂν τοῖς πλησιάζειν μέλλουσι, πρὶν ἢ θεάσασθαι, τοσοῦτον ἔμελλε παρέξεσθαι φόβον, ὥστε φεύγειν, ὡς ἂν εἰ ἐξ ἀδοκήτου προσέπεσε.

2. Ταῦτα δὲ δικαίως ἐπιτιμᾷ τοῖς συγγραφεῦσι Ποσειδώ νιος καὶ οὐ κακῶς εἰκάζει, διότι λῃστρικοὶ ὄντες καὶ πλάνητες οἱ Κίμβροι καὶ μέχρι τῶν περὶ τὴν Μαιώτιν ποιήσαιντο στρατείαν, ἀπ ̓ ἐκείνων δὲ καὶ ἡ Κιμμέριος κληθείη βόσπορος, οἷον Κιμβρικός, Κιμμερίους τοὺς Κίμβρους ὀνομασάντων τῶν Ἑλ- 10 λήνων. φησὶ δὲ καὶ Βοΐους τὸν Ἑρκύνιον δρυμὸν οἰκεῖν πρότερον, τοὺς δὲ Κίμβρους ὁρμήσαντας ἐπὶ τὸν τόπον τοῦτον, ἀποκρουσθέντας ὑπὸ τῶν Βοΐων ἐπὶ τὸν Ἴστρον καὶ τοὺς Σκορδίσκους Γαλάτας καταβῆναι, εἶτ ̓ ἐπὶ Τευρίστας καὶ Ταυρί Α. 451 σκους, καὶ τούτους Γαλάτας, εἶτ ̓ ἐπὶ Ἑλουηττίους, πολυχρύ- 15 σους μὲν ἄνδρας, εἰρηναίους δέ· ὁρῶντας δὲ τὸν ἐκ τῶν λῃστηρίων πλοῦτον, ὑπερβάλλοντα τοῦ παρ ̓ ἑαυτοῖς, τοὺς Ἑλουηττίους ἐπαρθῆναι, μάλιστα δ ̓ αὐτῶν Τιγυρηνούς τε καὶ ΤουγέC. 294 νους, ὥστε καὶ συνεξορμῆσαι. πάντες μέντοι κατελύθησαν ὑπὸ τῶν Ῥωμαίων, αὐτοί τε οἱ Κίμβροι καὶ οἱ συναράμενοι τού- 20 τοις, οἱ μὲν ὑπερβαλόντες τὰς Αλπεις εἰς τὴν Ἰταλίαν, οἱ δ ̓ ἔξω τῶν Αλπεων.

3. Ἔθος δέ τι τῶν Κίμβρων διηγοῦνται τοιοῦτον, ὅτι ταῖς γυναιξὶν αὐτῶν συστρατευούσαις παρηκολούθουν προμάντεις ἱέ ρειαι πολιότριχες, λευχείμονες, καρπασίνας ἐφαπτίδας ἐπιπεπορ- 25 πημέναι, ζῶσμα χαλκοῦν ἔχουσαι, γυμνόποδες· τοῖς οὖν αἰχμα

1. ὁρωμένην codd. Cor. corr. ex Tyrwh. coni.
5. εἰ om. C.
6. ταῦτά τε δή scribendum esse suspicatur Cor. 7. ὅτι kno edd.
9. κληθεὶς codd. Corr. Tzsch. ex Cas. coni. 13. κορδίσκους C.

14. Ταυρίστας Tzsch Cor. ex Cas. sent., coll. p. 296: quod etiamsi non
improbabile sit, certum tamen non est: nec magis quod Grosk. suspi-
catur post Intp. Gall. scribendum esse ή pro καὶ. 18. Τιγυρήνους
codd., unde suspiceris Τιγυρίνους cum scriptoribus latinis scribendum
esse; mox Τωυγενούς edd. quod supra 1V, 183 exhibent etiam codd.;
hic tamen gravant idem nomen: uterque igitur accentus eadem est au-
ctoritate, nec qui praeferendus sit equidem statuerim. 20. των om. Ε.
21. ὑπερβάλλοντες ald.

5

λώτοις διὰ τοῦ στρατοπέδου συνήντων ξιφήρεις. καταστέψασαι δ ̓ αὐτοὺς ἦγον ἐπὶ κρατῆρα χαλκοῦν ὅσον ἀμφορέων εἴκοσι· εἶχον δὲ ἀναβάθραν, ἣν ἀναβᾶσα ὑπερπετὴς τοῦ λέβητος ἐλαιμοτόμει ἕκαστον μετεωρισθέντα· ἐκ δὲ τοῦ προχεομένου αἷμα5 τος εἰς τὸν κρατῆρα μαντείαν τινὰ ἐποιοῦντο· ἄλλαι δὲ δια σχίσασαι ἐσπλάγχνευον ἀναφθεγγόμεναι νίκην τοῖς οἰκείοις. ἐν δὲ τοῖς ἀγῶσιν ἔτυπτον τὰς βύρσας τὰς περιτεταμένας τοῖς γέρροις τῶν ἁρμαμαξῶν, ὥστ ̓ ἀποτελεῖσθαι ψόφον ἐξαίσιον.

4. Τῶν δὲ Γερμανῶν, ὡς εἶπον, οἱ μὲν προσάρκτιοι παρ10 ήκουσι τῷ ὠκεανῷ. γνωρίζονται δ ̓ ἀπὸ τῶν ἐκβολῶν τοῦ Ῥήνου λαβόντες τὴν ἀρχὴν μέχρι τοῦ ̓Αλβιος. τούτων δ ̓ εἰσὶ γνωριμώτατοι Σούγαμβροί τε καὶ Κίμβροι. τὰ δὲ πέραν τοῦ Αλβιος τὰ πρὸς τῷ ὠκεανῷ παντάπασιν ἄγνωστα ἡμῖν ἐστιν. οὔτε γὰρ τῶν προτέρων οὐδένα ἴσμεν τὸν παράπλουν τοῦτον 15 πεποιημένον πρὸς τὰ ἑωθινὰ μέρη τὰ μέχρι τοῦ στόματος τῆς Κασπίας θαλάττης, οὔθ ̓ οἱ Ρωμαῖοί πω προῆλθον εἰς τὰ περαιτέρω τοῦ Ἄλβιος· ὡς δ ̓ αὕτως οὐδὲ πεζῇ παρωδεύκασιν οὐδένες. ἀλλ ̓ ὅτι μὲν κατὰ μῆκος ἰοῦσιν ἐπὶ τὴν ἕω τὰ κατὰ τὸν Βορυσθένη καὶ τὰ πρὸς βορρᾶν * μέρη* τοῦ Πόντου χω20 ρία ἀπαντᾷ, δῆλον ἐκ τῶν κλιμάτων καὶ τῶν παραλλήλων δια- Α. 452 στημάτων. τί δ ̓ ἐστὶ πέραν τῆς Γερμανίας καὶ τί τῶν ἄλλων τῶν ἑξῆς, εἴτε Βαστάρνας χρή λέγειν, ὡς οἱ πλείους ὑπονοοῦ σιν, εἴτ ̓ ἄλλους μεταξὺ ἢ Ἰάζυγας ἢ Ῥωξολανοὺς ἤ τινας ἄλ

ἐλαιμοτό

[ocr errors]

τὰ

1. καταστρέψασαι ACl. 3. ἀναβᾶσαι ὑπερπετεῖς μουν Cor. parum probabiliter: de una enim h. 1. agi muliere vel ex adiectivo ἕκαστον colligatur. Grosk. contra τις s. μία suspicatur excidisse: ac potuit aut illud facile post ὑπερπετής, aut hoc, quod praeferam, post ἣν. 9. παροικοῦσι suspicatur Cor. 13. ἐστιν om. Ε. 14. οὐδένας BCE edd., quod sane arridet propter sequentia. παραπλουν sup. ερι pr. m. E. 15. πεποιημένους Et (ex corr.) edd. post μέρη om. C' Cor. 17. πεζοὶ Cl. 19. μέρη eiecit Cor. ex sent. Cas., quod quidem una cum zwoła ferri nullo modo potest: atque hoc si abesset, parum commode illud positum esset ante του Πόντου. Post Βορυσθένη inserendum esse fortasse μέρη suspicatur Grosk. 20. ἅπαντα codd. Tzsch. corr. ex coni. Cas. 22. οἱ πολλοὶ νομίζουσιν Ε, sed 23. εἶτ ̓ ἄλλους μετ

[ocr errors]

pr. m. add. in marg. ὡς οἱ πλείους ὑπονοοῦσιν.
ταξύ om. C. φαξυλωνούς Α et in marg. pr. m. add. ῥαξναλους

« PreviousContinue »