Pigro bruma gelu, siccis Aquilonibus haerens,
Aethere constricto pluvias in nube tenebat.
Urebant montana nives, camposque iacentes
Non duraturae conspecto sole pruinae :
Atque omnis propior mergenti sidera coelo
Aruerat tellus hiberno dura sereno.
Sed postquam vernus calidum Titana recepit
Sidera respiciens delapsae portitor Helles,
Atque iterum aequatis ad iustae pondera Librae
Temporibus vicere dies: tunc sole relicto,
Cynthia quo primum cornu dubitanda refulsit,
Exclusit Boream, flammasque accepit ab Euro.
Ille suo nubes quascumque invenit in axe,
Torsit in occiduum Nabataeis flatibus orbem :
Et quas sentit Arabs, et quas Gangetica tellus
Exhalat nebulas, quidquid concrescere primus
Sol patitur, quidquid caeli fuscator Eoi
Intulerat Corus, quidquid defenderat Indos.
Incendere diem nubes oriente remotae ;
Nec medio potuere graves incumbere mundo,
Sed nimbos rapuere fuga. Vacat imbribus Arctos,
Et notus; in solam Calpen fluit humidus aer.
Hic, ubi iam Zephyri fines et summus Olympi
Cardo tenet Tethyn, vetitae transcurrere, densos
Involvere globos; congestumque aeris atri
Vix recipit spatium, quod separat aethere terram.
Lucan, iv. 48-75,
127. Deaths from the Bites of Serpents.
Mors erat ante oculos: miserique in crure Sabelli
Seps stetit exiguus, quem flexo dente tenacem
Avulsitque manu, piloque adfixit arenis.
Parva modo serpens; sed qua non ulla cruentae
Tantum mortis habet. Nam plagae proxima circum
Fugit rapta cutis, pallentiaque ossa retexit.
Iamque sinu laxo nudum est sine corpore vulnus;
Membra natant sanie: surae fluxere: sine ullo
Tegmine poples erat: femorum quoque musculus omnis
Liquitur, et nigra distillant inguina tabe.
Dissiluit stringens uterum membrana, fluuntque
Viscera nec, quantum toto de corpore debet,
Effluit in terras: saevum sed membra venenum
Decoquit; in minimum mors contrahit omnia virus.
Vincula nervorum, et laterum contexta, cavumque
Pectus, et abstrusum fibris vitalibus, omne
Quidquid homo est, aperit pestis. Natura profana
Morte patet: manant humeri fortesque lacerti :
Colla caputque fluunt. Calido non ocius Austro
Nix resoluta cadit, nec solem cera sequetur.
Parva loquor, corpus sanie stillasse perustum ;
Hoc et flamma potest: sed quis rogus abstulit ossa?
Haec quoque discedunt, putresque secuta medullas,
Nulla manere sinunt rapidi vestigia fati.
Cinyphias inter pestes tibi palma nocendi est:
Eripiunt omnes animam, tu sola cadaver.
Ecce subit facies leto diversa fluenti.
Nasidium Marsi cultorem torridus agri
Percussit Prester. Illi rubor igneus ora
Succendit, tenditque cutem, pereunte figura,
Miscens cuncta tumor toto iam corpore maior:
Humanumque egressa modum super omnia membra
Efflatur sanies: late pollente veneno,
Ipse latet penitus congesto corpore mersus:
Nec lorica tenet distenti corporis auctum.
Spumeus accenso non sic exundat aheno
Undarum cumulus: nec tantos carbasa Coro
Curvavere sinus. Tumidos iam non capit artus
Informis globus, et confuso pondere truncus.
Intactum volucrum rostris, epulasque daturum
Haud impune feris, non ausi tradere busto,
Nondum stante modo, crescens fugere cadaver.
128. Hercules appears to deliver Hesione from the Sea-Monster.
Constitit Alcides, visuque enisus in alta
Rupe truces manicas, defectaque virginis ora
Cernit, et ad primos turgentia lumina fluctus.
Exanimum veluti, multo tamen arte coactum,
Maeret ebur, Paviusve notas et nomina sumit
Cum lapis aut liquidi referunt miranda colores.
Ductor ait: Quod, virgo, tibi nomenque genusque?
Quae sors ista, doce, tendunt cur vincula palmas?
Illa tremens, tristique oculos deiecta pudore,
Non ego digna malis, inquit; suprema parentum
Dona vides, ostro scopulos auroque frequentes.
Nos Ili veteris quondam genus, invida donec
Laomedonteos fugeret Fortuna penates.
Principio morbi, caeloque exacta sereno
Temperies; arsere rogis certantibus agri :
Cum subitus fragor, et fluctus Idaea moventes
Cum stabulis nemora: ecce repens consurgere ponto
Bellua, monstrum ingens; hanc tu nec montibus ullis,
Nec nostro metire mari: primaeva furenti
Huic manus, amplexus inter planctusque parentum,
Deditur hoc sortes, hoc corniger imperat Hammon
Virgineam damnare animam, sortitaque Lethen
Corpora crudelis scopulis me destinat urna.
Verum o, iam redeunt Phrygibus si numina, tuque
Ille adeo, auguriis promisse et sorte deorum,
Iam cui candentes votivo in gramine pascit
Cornipedes genitor, nostrae stata dona salutis,
Annue, meque, precor, defectaque Pergama monstris
Eripe; namque potes: neque enim iam lata videbam
Pectora, Neptunus muros cum iungeret astris,
Nec tales humeros pharetramque gerebat Apollo.
Val. Fl., Argon., ii. 462-492.
Tristior at nunquam tantove parentibus ulla
Nox Minyis egesta metu; nil quippe reperto
Phaside, nil domitis actum Symplegados undis;
Cunctaque adhuc, magni veniant dum regis ad urbem,
Ambigua et dubia rerum pendentia summa.
Praecipue Aesonidem varios incerta per aestus
Mens rapit undantem curis ac multa novantem.
Qualiter ex alta quum Iuppiter arce coruscat,
Pliadas ille movens mixtumque sonoribus imbrem
Horriferamve nivem, canis ubi tollitur omnis
Campus aquis, aut sanguinei magna ostia belli,
Aut altos duris fatorum gentibus ortus;
Sic tunc diversis hinc atque hinc molibus anceps
Pectora dux crebro gemitu quatit, optat et almum
Iam iubar et certi tandem discriminis horas.
Val. Fl., Argon., v. 297–311.
Orbibus hos rapidis mollique per aequora Castor
Amfractu levioris equi deludit anhelos
Immemoresque mori; sed non isdem artibus aeque
Concurrunt, ultroque ruunt in funera Colchi.
Campesus impacta latus inter et ilia quercu
Tollitur, ac mediam moriens descendit in hastam.
Oebasus, infestum summisso poplite Phalcen
Evasisse ratus, laevum per luminis orbem
Transigitur; tenerae liquuntur vulnere malae.
Contra autem geminis fidens thoracibus ictum
Sustulit et gladio Sibotes ferit ultima teli,
Nequidquam iam cuspis inest, nec fragmina curat
Ambenus, et trunco medium subit Otrea ligno.
Seminecem Taxes Hypanim vehit, atque remissum
Pone trahit fugiens, et cursibus exuit hastam ;
Dumque recollectam rursus locat, irruit ultro
Turbatumque Lacon et adhuc invadit inermem.
Impulit adverso praeceps equus Onchea conto,
Nequidquam totis revocantem viribus armos.
In latus accedit sonipes, accedit et ipse
Frigidus; arma cadunt, rorat procul ultima cuspis.
Qualem populeae fidentem nexibus umbrae
Si quis avem summi deducat ab aere rami,
Ante manu tacita cui plurima crevit arundo;
Illa dolis viscoque super correpta sequaci
Implorat ramos, atque irrita concitat alas.
Val. Fl., Argon., vi. 239–264.
131. Medea, having finished her Incantations, accompanied by Venus, goes to meet Jason.
Talibus infelix contra sua regna venenis
Induitur, noctique tremens infertur opacae.
Dat dextram vocemque Venus, blandisque paventem
Alloquiis iunctoque trahit per moenia passu.
Hic iterum extremae nequidquam in limine portae
Substitit, atque iterum fletus animique soluti;
Respexitque deum paulumque his vocibus haesit:
Ipse rogat certe, meque ipse implorat Iason?
Nullane culpa subest? labes non ulla pudoris,
Nullus amor? nec turpe viro servire precauti?
Illa nihil contra, vocesque abrumpit inanes.
Et iamiam magico per opaca silentia Colchis
Coeperat ire sono, monstataque condere vultus
Numina, cumque suis averti collibus amnes;
Iam stabulis gregibusque pavor strepitusque sepulchris
Inciderat; stupet ipsa gravi nox tardior umbra.
Iamque tremens longo sequitur Venus; utque sub altas
Pervenere trabes divaeque triformis in umbram,
Hic subito ante oculos nondum speratus Iason
Emicuit, viditque prior conterrita virgo.
Atque hinc se profugam volucri Thaumantias ala
Sustulit; inde Venus dextrae dilapsa tenenti.
Obvius ut sera quum se sub nocte magistris
Impingit pecorique pavor, qualesve profundum
Per chaos occurrunt caecae sine vocibus umbrae :
Haud secus in mediis noctis nemorisque tenebris
Inciderant ambo attoniti iuxtaque subibant,
Abietibus tacitis aut immotis cyparissis
Assimiles, rapidus nondum quas miscuit, Auster.
Ergo ut erat vultu defixus uterque silenti,
Noxque suum peragebat iter, iamiam ora levare
Aesoniden farique cupit Medea priorem.
Val. Fl., Argon., vii. 371–374, 382–409.
132. Jason destroys the Dragon's Seed.
Ille, velut campos Libyes ac pinguia Nili.
Fertilis arva secet, plena sic semina dextra
Spargere gaudet agris, oneratque novalia bello.
Martius hic primum ter vomere fusus ab ipso
Clangor, et ex omni sonuerunt cornua sulco;
Bellatrix tum gleba quati, pariterque creari
Armarique phalanx totisque insurgere campis.
Cessit et ad socios paullum se retulit heros
Opperiens, ubi prima sibi daret agmina tellus.
Adverso. Ut summis iam rura recedere cristis
Vidit et infesta vibrantes casside terras,
Advolat: atque uno tellus qua proxima collo,
Necdum humeri videre diem, prior ense sequaci
Aequat humo truncos: rutilum thoraca sequenti
Aut primas a matre manus premit obvius ante.
Nec magis aut illis aut illis millibus ultra
Sufficit, ad dirae quam quum Tirynthius hydrae
|