Page images
PDF
EPUB

Ipse suas sectatur oves, at filius agnos,
Et calidam fesso comparat uxor aquam.
Sic ego sim, liceatque caput candescere canis,
Temporis et prisci facta referre senem.
Interea Pax arva colat. Pax candida primum
Duxit aratores sub iuga curva boves.
Pax aluit vites, et succos condidit uvae,

Funderet ut nato testa paterna merum.
Pace bidens vomerque vigent; at tristia duri
Militis in tenebris occupat arma situs.

91. Rustic Plenty.

Tib., I. x. 39-50.

Laurus ubi bona signa dedit, gaudete, coloni:
Distendet spicis horrea plena Ceres ;
Oblitus et musto feriet pede rusticus uvas,
Dolia dum magni deficiantque lacus.
At madidus Baccho sua festa Palilia pastor
Concinet; a stabulis tunc procul este lupi.
Ille levis stipulae solennes potus acervos

Accendet, flammas transilietque sacras;
Et fetus matrona dabit, natusque parenti
Oscula comprensis auribus eripiet :
Nec taedebit avum parvo advigilare nepoti,
Balbaque cum puero dicere verba senem.
Tunc operata deo pubes discumbet in herba,
Arboris antiquae qua levis umbra cadit ;
Ant e veste sua tendent umbracula sertis
Vincta, coronatus stabit et ante calix.
At sibi quisque dapes et festas extruet alte
Caespitibus mensas, caespitibusque torum.
Tib., II. v. 83-100

92. Sulpicia: A Beautiful Woman.

Sulpicia est tibi culta tuis, Mars magne, Kalendis;
Spectatum e coelo, si sapis, ipse veni.
Hoc Venus ignoscet: sed tu, violente, caveto,
Ne tibi miranti turpiter arma cadant.
Illius ex oculis, quum vult exurere divos,
Accendit geminas lampadas acer Amor.

Illam, quidquid agit, quoquo vestigia movit,
Componit furtim subsequiturque Decor.
Seu solvit crines, fusis decet esse capillis;
Seu comsit, comtis est veneranda comis.
Urit, seu Tyria voluit procedere palla;
Urit, seu nivea candida veste venit.
Talis in aeterno felix Vertumnus Olympo
Mille habet ornatus, mille decenter habet.
Sola puellarum digna est, cui mollia caris
Vellera det succis bis madefacta Tyros,
Possideatque metit quidquid bene olentibus arvis
Cultor odoratae dives Arabs segetis,
Et quascunque niger rubro de litore conchas
Proximus eois colligit Indus equis.

Hanc vos, Pierides, festis cantate Kalendis,
Et testudinea Phoebe superbe lyra.

Hoc solemne sacrum multos haec sumat in annos:
Dignior est vestro nulla puella choro.

Tib., IV. ii.

93. The Death of Hylas.

Namque ferunt olim Pagasae navalibus Argo
Egressam longe Phasidos isse viam :
Et iam praeteritis labentem Athamantidos undis
Mysorum scopulis adplicuisse ratem.

Hic manus heroum, placitis ut constitit oris,
Mollia composita litora fronde tegit.
At comes invicti iuvenis processerat ultra,
Raram sepositi quaerere fontis aquam.
Hunc duo sectati fratres, Aquilonia proles,
Hunc super et Zetes, hunc super et Calais,
Oscula suspensis instabant carpere plumis,
Oscula et alterna ferre supina fuga.
Ille sub extrema pendens secluditur ala,
Et volucres ramo submovet insidias.
Iam Pandioniae cessit genus Orithyiae:

Ah dolor ibat Hylas, ibat Hamadryasin.
Hic erat Arganthi Pegae sub vertice montis
Grata domus Nymphis humida Thyniasin;
Quam supra nullae pendebant debita curae
Roscida desertis poma sub arboribus:

Et circum irriguo surgebant lilia prato
Candida purpureis mixta papaveribus;
Quae modo decerpens tenero pueriliter ungui,
Proposito florem praetulit officio,

Et modo formosis incumbens nescius undis
Errorem blandis tardat imaginibus.

Tandem haurire parat demissis flumina palmis
Innixus dextro plena trahens humero.
Cuius ut accensae Dryades candore puellae
Miratae solitos destituere choros,
Prolapsum leviter facili traxere liquore:
Tum sonitum rapto corpore fecit Hylas.
Cui procul Alcides iterat responsa: sed illi
Nomen ab extremis fontibus aura refert.
His, o Galle, tuos monitis servabis amores,
Formosum Nymphis credere tutus Hylan.

Prop., I. xxi. 17–52.

94. Rome Past and Present.

Hoc, quodcunque vides, hospes, qua maxima Roma est,
Ante Phrygem Aeneam collis et herba fuit:
Atque ubi Navali stant sacra palatia Phoebo,
Evandri profugae procubuere boves.
Fictilibus crevere deis haec aurea templa,
Nec fuit opprobrio facta sine arte casa:
Tarpeiusque pater nuda de rupe tonabat,
Et Tiberis nostris advena bubus erat.
Quo gradibus domus ista Remi se sustulit olim,
Unus erat fratrum maxima regna focus.
Curia, praetexto quae nunc nitet alta Senatu,
Pellitos habuit, rustica corda, patres.
Buccina cogebat priscos ad verba Quirites.
Centum illi in prato saepe Senatus erant :
Nec sinuosa cavo pendebant vela theatro :
Pulpita solemnes non oluere crocos.
Vesta coronatis pauper gaudebat asellis
Ducebant macrae vilia sacra boves.
Parva saginati lustrabant compita porci :
Pastor et ad calamos exta litabat ovis.
Nec rudis infestis miles radiabat in armis;
Miscebant usta proelia nuda sude.
Prima galeritus posuit praetoria Lucmo:
Magnaque pars Tatio rerum erat inter oves.

Hinc Tities Ramnesque viri, Luceresque coloni:
Quatuor hinc albos Romulus egit equos.
Quippe suburbanae parva minus urbe Bovillae,
Et, qui nunc nulli, maxima turba Gabi ;
Et stetit Alba potens, albae suis omine nata,
Hac, ubi Fidenas longe erat ire, via.

Nil patrium, nisi nomen, habet Romanus alumnus:
Sanguinis altricem nunc pudet esse lupam.

Prop., V. i. 1-16, 21-24, 27-38.

95. Vertumnus.

Opportuna mea est cunctis natura figuris:
In quamcunque voles, verte; decorus ero.
Indue me Cois, fiam non dura puella :

Meque virum sumta quis neget esse toga?
Da falcem, et torto frontem mihi comprime faeno,
Iurabis nostra gramina secta manu.

Arma tuli quondam, et, memini, laudabar in illis:
Corbis in imposito pondere messor eram.
Sobrius ad lites: at quum est imposta corona,
Clamabis capiti vina subisse meo.

Cinge caput mitra, speciem furabor Iacchi:
Furabor Phoebi, si modo plectra dabis.
Cassibus impositis venor: sed arundine sumta
Faunus plumoso sum deus aucupio.

Est etiam aurigae species Vertumnus, et eius,
Traiicit alterno qui leve pondus equo.
Suppetat hoc, pisces calamo praedabor; et ibo
Mundus demissis institor in tunicis.

Pastor me ad baculum possum curvare, vel idem
Sirpiculis medio pulvere ferre rosam.

Nam quid ego adiiciam, de quo mihi maxima cura est,
Hortorum in manibus dona probata meis?
Caeruleus cucumis, tumidoque cucurbita ventre

Me notat, et iunco brassica vincta levi.
Nec flos ullus hiat pratis, quin ille decenter
Impositus fronti langueat ante meae.

At mihi, quod formas unus vertebar in omnes,
Nomen ab eventu patria lingua dedit.

Prop., V. ii. 21-48.

96. Elegy on the Death of Tibullus.
Tene, sacer vates, flammae rapuere rogales?
Pectoribus pasci nec timuere tuis?
Aurea sanctorum potuissent templa deorum
Urere, quae tantum sustinuere nefas.
Avertit vultus, Erycis quae possidet arces.
Sunt quoque, qui lacrimas continuisse negant.
Sed tamen hoc melius, quam si Phaeacia tellus
Ignotum vili supposuisset humo.

Hic certe manibus fugientis pressit ocellos
Mater, et in cineres ultima dona tulit.
Hic soror in partem misera cum matre doloris
Venit, inornatas dilaniata comas:

Cumque tuis sua iunxerunt Nemesisque priorque
Oscula nec solos destituere rogos.
Delia discedens, Felicius, inquit, amata
Sum tibi: vixisti, dum tuus ignis eram.

Cui Nemesis, Quid, ait, tibi sunt mea damna dolori?
Me tenuit moriens deficiente manu.

Si tamen e nobis aliquid, nisi nomen et umbra,
Restat, in Elysia valle Tibullus erit.

Obvius huic venies, hedera iuvenilia cinctus
Tempora, cum Calvo, docte Catulle, tuo:

Tu quoque, si falsum est temerati crimen amici,
Sanguinis atque animae prodige Galle tuae.

His comes umbra tua est, si qua est modo corporis umbra.
Auxisti numeros, culte Tibulle, pios.

Ov., Am., III. ix. 41-66.

97. Proserpine carried off by Pluto.

Terra tribus scopulis vastum procurrit in aequor
Trinacris, a positu nomen adepta loci ;
Grata domus Cereri. Multas ea possidet urbes;
In quibus est culto fertilis Enna solo.
Frigida caelestum matres Arethusa vocarat.
Venerat ad sacras et dea flava dapes.

Filia, consuetis ut erat comitata puellis,
Errabat nudo per sua prata pede.

Valle sub umbrosa locus est, adspergine multa
Uvidus ex alto desilientis aquae.

Tot fuerant illic, quot habet natura, colores:
Pictaque dissimili flore nitebat humus.

« PreviousContinue »