Page images
PDF
EPUB

ἀνεσταύρωσεν, ἵππους δὲ κεῖραι καὶ ἡμιόνους προσέταξε, καὶ τὰς ἐπάλξεις περιεῖλε τῶν πόλεων, καὶ μουσικὴν καὶ αὐλοὺς ἐν τῷ στρατοπέδῳ πολὺν χρόνον κατέπαυσεν. ἀπιόντος δὲ εἰς Βαβυλῶνα Νέαρχος ἐπανῆλθεν, εἰσπλεύσας αὖθις εἰς τὸν Εὐφράτην P I 196. 5 ἐκ τῆς μεγάλης θαλάσσης, λέγων Χαλδαίους αὐτῷ συγγενέσθαι βουλεύοντας ἀπέχεσθαι τῆς Βαβυλῶνος Αλέξανδρον. ὁ δὲ μὴ προσσχὼν τῷ λόγῳ ἀπῄει. καὶ πρὸς τοῖς τείχεσι γενομένου κόρα- κες ἀλλήλοις μαχόμενοι ἐνώπιον αὐτοῦ ἔπεσον. ἠγγέλη δ ̓ αὐτῷ ὡς Απολλόδωρος ὁ στρατηγὸς Βαβυλῶνος εἴη περὶ αὐτοῦ θύσας· 10 τοῦ δὲ θύσαντος μάντεως, ὃς Πυθαγόρας ὠνόμαστο, μὴ ἀρνη σαμένου, ἠρώτησε τὸν τρόπον τοῦ θύματος. τοῦ δὲ φήσαντος ἄλοβον εἶναι τὸ ἧπαρ, “παπαι” εἶπεν, “ἰσχυρὸν τὸ σημεῖον,” καὶ τὸν μάντιν ἀθῶον ἀφῆκε. σημεῖα δ ̓ αὐτῷ καὶ ἄλλα γεγό- 1 140 νασι καὶ τοῦτο δέ. ἀποδυσαμένου γὰρ πρὸς ἄλειμμα καὶ σφαῖ 15 ραν αὐτοῦ, οἱ νεανίσκοι οἱ σφαιρίζοντες ἐνδύεσθαι μέλλοντες ὁρῶσί τινα ἐν τῷ τοῦ βασιλέως θρόνῳ καθήμενον σιωπῇ, ἐνδεδυμένον τὴν στολὴν τὴν βασίλειον καὶ τὸ διάδημα περικείμενον. ὃς ἀνακρινόμενος ὅστις εἴη, ἐπὶ πολὺ μὲν ἄφωνος ἦν, μόλις δέ ποτε Διονύσιος ἔφη καλεῖσθαι, τὸ δὲ γένος εἶναι Μεσσήνιος, δέ 20 σμιος δ ̓ ἀχθῆναι διὰ κατηγορίαν, λῦσαι δὲ οἱ τὸν Σάραπιν τὰ C δεσμά, καὶ ἀγαγόντα δεῦρο κελεῦσαι τὴν στολὴν καὶ τὸ διάδημα

1 προσέταξε] ἐκέλευσε Α. 7 προσχών PW, πρὸς A. 15 ἐνδύ
εσθαι Δ, ἐκδύεσθαι PW: Plutarchus πάλιν λαβεῖν τὰ ἱμάτια.

lat tulit, sed medicum in crucem egit, equos et mulos tonderi iussit et pinnacula dempsit civitatibus et musicam atque tibias longo tempore in castris inhibuit. Babylonem proficiscenti Nearchus occurrit, navigiis e magno mari in Euphratem revectus; qui nuntiabat se congressum esse cum Chaldaeis, qui Alexandro vitandam esse Babylonem censerent. verum ille neglecta ea admonitione pergebat. cum autem moenibus propinquasset, corvi inter se dimicantes coram eo conciderunt. nuntiatum ei porro est Apollodorum praetorem Babylonis pro eo rem divinam fecisse. quod cum Pythagoras haruspex, qui id sacrum fecerat, non negaret, et de modo sacrificii rogatus iecur sine capite fuisse dixisset, "papae" inquit, "ut grave istud prodigium est," haruspicemque indemnem dimisit. inter alia prodigia etiam illud fuit. cum vestes deposuisset ut ungeretur et pila luderet, adolescentes collusores eius, dum vestes resumere volunt, vident quendam in regio solio tacite sedentem, regia veste indutum et diademate ornatum. qui cum rogaretur quis esset, diu nulla voce edita vix tandem respondit se Dionysium vocari, genere Messenium, et captivum adductum esse propter obiecta crimina; sed Serapidem sibi vincula solvisse et huc perductum iussisse veste et

B

W I

περιθέσθαι καὶ καθέζεσθαι σιωπῇ. τὸν μὲν οὖν ἄνθρωπον Αλέξανδρος, ὡς οἱ μάντεις ὑπετίθουν, ἠφάνισεν, αὐτὸς δὲ ἠθύ μει καὶ περιδεὴς καὶ ταραχώδης γενόμενος οὐδὲν ἦν ὃ μὴ τέρας πεποίητο. λουσάμενος δέ, καὶ πρὸς Μηδίαν πορευθεὶς κωμασύ μενος, κἀκεῖ τὴν νύκτα διαγαγὼν ἐν τῷ κώμῳ καὶ τὴν ἐπιοῦσαν 5 ἡμέραν, ἤρξατο πυρέσσειν. πυρέττων δὲ καὶ διψήσας σφοδρῶς, ἔπιεν οἶνον, καὶ φρενιτιάσας ἀπέθανεν. . εἷς μὲν οὖν ὁ τῆς ἐκεί νου τελευτῆς λόγος οὗτος· ἕτερος δ ̓ ἔχει, ἐφ' ἡμέρας αὐτὸν πυρέττειν πλείους καὶ λούεσθαι, οὕτω δὲ κραταιωθῆναι τὸν πυρε D τόν, ὡς ἄφωνον κεῖσθαι αὐτόν· τοὺς δὲ Μακεδόνας θορυβείσθαι 10 ὡς θανόντος αὐτοῦ, καὶ καταβοῶν τῶν ἡγεμόνων, ἕως αὐτοῖς αἱ θύραι ἠνοίχθησαν καὶ τὸν Αλέξανδρον ἐν τῇ κλίνῃ κατεῖδον· καὶ μετὰ ταῦτα ἐξέλιπε. φασὶ δέ τινες μετέπειτα λόγον γενέσθαι ὡς ὑπὸ φαρμάκου διέφθαρτο, καὶ τὸν Ἀριστοτέλην Αντιπάτρῳ σύμβουλον γενέσθαι τῆς πράξεως, καὶ δι ̓ ἐκείνου κομισθῆναι τὸ 15 φάρμακον. τὸ δὲ ὕδωρ εἶναι ψυχρὸν καὶ παγετῶδες ἀπὸ πέτρας τινὸς ἐν Νωνάκριδι οὔσης, ὃ δρόσον ὥσπερ λεπτὴν ἀναλαμβάνον τες εἰς ὄνου χηλὴν ἀποτίθενται· οὐδὲν γὰρ ἕτερον ἀγγεῖον στέγει αὐτό, ἀλλ ̓ ὑπὸ ψυχρότητος καὶ δριμύτητος διακόπτεται. οἱ δὲ Ρ Ι 197 πλείους πεπλάσθαι φασὶ τὸ φαρμάκῳ θανεῖν τὸν Αλέξανδρον, καὶ 20 τοῦτο τεκμηριοῦνται ἐκ τοῦ τὸ σῶμα ἐφ' ἡμέρας πλείονας κείμε νον ἐν τόποις θερμοῖς ἀτημέλητον, τῶν ἡγεμόνων πρὸς ἀλλήλους

1 καθέξεσθαι Α.

πυρέττων] sic libri.

[blocks in formation]

7 φρενητιάσας PW.

14 αριστοτέλην Α, Αριστοτέλη PW. 16 παγῶδες Α.
δὲν] καὶ οὐδὲν Α. 20 τὸ AW, τῷ Ρ.

o om A. 18 ov

diademate sumptis tacite sedere. eo homine Alexander de vatum consilio e medio sublato aeger animo sollicitusque et perturbatus nihil non in omen vertebat. lotus ad Mediam comissatum abiit; apud quam cum et noctem et posterum diem in poculis egisset, febricitare coepit; cumque vehementer sitiret, hausto vino phreneticus decessit. quidam hoc modo eum obiisse tradunt: alii narrant, cum dies plures febricitasset, lavisse, itaque aucto morbo mutum iacuisse; Macedones vero, tanquam eo mortuo perturbatos, vociferatos esse contra duces, donec apertis foribus Alexandrum in lecto iacentem viderint, qui tum demum decesserit. quidam aiunt postea rumorem exstitisse, veneno exstinctum, quod suasu et ingenio Aristotelis pararit Antipater. aquam autem esse gelidam et glacialem e petra Nonacrina tenuis roris instar exsudantem, quam ungula asini excipiant: neque enim ullo alio vase contineri quin frigiditate et acrimonia eius rumpatur. sed plerique hoc ut commenticium refellunt: indicio esse quod cadaver eius, cum dies complures in

στασιασάντων, μηδὲν ἐμφῆναι τοιαύτης φθορᾶς σημεῖον, ἀλλὰ καθαρὸν διαμεῖναι καὶ δοκεῖν πρόσφατον.

Λέγεται δὲ ὡς γνοὺς ἤδη ἐκλείπειν αὐτῷ τὸ βιώσιμον ήβου λήθη ἐς τὸν Εὐφράτην καταποντῶσαι λαθρηδὸν ἑαυτόν, ἵνα γενό5 μενος ἀφανὴς παράσχῃ δόξαν ὡς εἰς θεοὺς μετελήλυθεν, ἐξ ἐκεί νων γενόμενος, ἡ δὲ Ρωξάνη τοῦτο γνοῦσα εἶργεν αὐτῷ τὸ ἐγχεί ρημα, ὁ δὲ μετ' οἰμωγῆς ἔφη ὡς “ἐφθόνησας ἄρα, γύναι, μοὶ δόξης τοῦ θεωθῆναι καὶ μὴ θανεῖν,

[ocr errors]

Ὁ μὲν οὖν Αλέξανδρος οὕτως εἰς μέγα τύχης προαχθεὶς Β 10 ἐτελεύτησεν. (15) ὅτε δὲ τὴν Τύρον ἐπολιόρκει, ἐπιστείλας τῷ τῶν Ἰουδαίων ἀρχιερεῖ ἠξίου συμμαχίαν αὐτῷ πέμπειν καὶ ἀγορὰν τῷ στρατεύματι καὶ ὅσα Δαρείῳ ἐδασμοφόρουν αὐτῷ διδόναι. τοῦ δὲ ἀρχιερέως ὅρκους Δαρείῳ δοῦναι φήσαντος μὴ ἆραι κατ' αὐτοῦ ὅπλα, καὶ τούτους ζῶντος Δαρείου μὴ παραβήσεσθαι, ὠργί 15 σθη Αλέξανδρος καὶ ἠπείλησε στρατεύσειν κατὰ τῆς Ἰουδαίας. ἄρτι δὲ τὴν Τύρον παρειληφὼς ἐπὶ τὰ Ἱεροσόλυμα ὥρμησεν. δὲ ἀρχιερεὺς Ἰωὰς ἐν ἀγωνία ἦν διὰ τὴν τοῦ βασιλέως ὀργήν, καὶ τοῦ θεοῦ ἐδεῖτο προστῆναι τοῦ ἔθνους. ὁ δὲ θεὸς καθ' ὕπνους αὐτῷ ἐχρημάτισε θαρρεῖν, καὶ κοσμήσαντας τὴν πόλιν 20 ἀνοῖξαι τὰς πύλας, καὶ αὐτὸν μὲν μετὰ τῶν ἱερέων ταῖς συνήθεσι στολαῖς ὑπαντῆσαι τῷ βασιλεῖ, τὸ δὲ πλῆθος ἐσθῆσι λευκαῖς. καὶ ὁ μὲν ἐποίησεν ὡς αὐτῷ κεχρημάτιστο, καὶ ἤδη τοῦ ̓Αλεξάν 18 προστῆναι Α, μὴ ἀποστῆναι

[ocr errors]

4 εἰς Α.

9 οὗτος Α.

PW, ὑπερασπίσαι Iosephus.

FONTES. Cap. 15. Iosephi Ant. 11 8 $3-$7.

locis calidis neglectum iaceret ducibus inter sese rixantibus, nullam veneni notam habuerit sed purum manserit quasi recens esset.

Fertur, cum instare sibi necem animadverteret, voluisse clam se in Euphratem demergere, ut e conspectu sublatus opinionem afferret hominibus se, ut diis genitus esset, ita ad deos rediisse; sed cum Roxane consilio eius cognito obstitisset, cum gemitu dixisse "invides mihi, mulier, divinitatis gloriam et immortalitatis.

Sic Alexander ad tantum fortunae fastigium evectus decessit. (15) idem cum Tyrum obsideret per litteras a pontifice Iudaeorum petiit auxilia sibi mitti et forum praeberi exercitui, sibique ea dari quae pensitare Dario soliti essent. cum autem pontifex se iureiurando obstrictum esse Dario ne arma contra illum ferret dixisset, idque vivente illo violaturum negasset, Alexander iratus se bello petiturum Hierosolyma comminatur, captaque Tyro contra urbem proficiscitur. at pontifex Ioadus ob regis iram anxius deum orat ut populum tueatur. quem deus in somnis bono animo esse iubet ac portis apertis et urbe exornata ipsum cum sacerdotibus solito habitu, populum candidis vestibus, regi obviam prodire. facit ille ut iussus erat: Alexandro iam appropinquante Zonarae Annales.

23

δρου τῇ πόλει προσάγοντος πρόεισι μετὰ τῶν ἱερέων καὶ τοῦ πλή θους τῆς πόλεως εἰς τόπον τινὰ ὅθεν ἡ πόλις καὶ ὁ ναὸς καθω ρᾶτο· τῶν δ ̓ ἑπομένων τῷ βασιλεῖ διαρπάζειν κελεῦσαι αὐτὸν W I 141 τὴν πόλιν λογιζομένων καὶ τὸν ἀρχιερέα διαφθεῖραι, ὁ ̓Αλέξαν δρος πόρρωθεν ἰδὼν τὸ πλῆθος καὶ τοὺς ἱερεῖς κεκοσμημένους ὡς 5 D εἴρηται, τὸν δὲ ἀρχιερέα ἐνδεδυμένον τὴν ὑακίνθινον στολὴν καὶ διάχρυσον, καὶ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς τὴν κίδαριν ἔχοντα καὶ τὸ χρυ σοῦν ἐπ ̓ αὐτῆς ἔλασμα ᾧ τὸ τοῦ θεοῦ ὄνομα ἐπεγέγραπτο, μόνος προσελθὼν προσεκύνησε καὶ τὸν ἀρχιερέα ήσπάσατο. ἐπὶ τούτῳ οἱ μὲν ἄλλοι ξύμπαντες κατεπλάγησαν, Παρμενίων δὲ καὶ 10 ἠρώτησε τί δήποτε τὸν τῶν Ἰουδαίων προσεκύνησεν ἀρχιερέα. ὁ δέ “οὐ τοῦτον” εἶπε, “τὸν δὲ θεὸν προσεκύνησα, οὗ τῇ ἀρχιε ρωσύνῃ οὗτος τετίμηται. τοῦτον γὰρ ἐν τοῖς ὕπνοις εἶδον, ἐγγὺς ὢν ἔτι Μακεδονίας, ἐν τῇ στολῇ ταύτῃ· καί μοι φροντίζοντι πῶς Ρ 1 198 ἂν τῆς Ἀσίας κρατήσαιμι, μὴ μέλλειν παρεκελεύετο, καὶ αὐτὸς 15 ἡγεῖσθαί μοι τῆς στρατιᾶς ἐπηγγέλλετο καὶ τὴν Περσῶν παραδώσειν ἀρχήν. οὐδένα οὖν ἐν τοιαύτῃ στολῇ θεασάμενος ἀλλ ̓ ἢ τοῦτον, ἄρτι τῆς ὄψεώς τε τοῦ ἐνυπνίου ἐμνήσθην, καὶ σὺν Θεῷ τὴν στρατείαν νομίζω πεποιημένος τὸν Δαρεῖον ἡττήσειν καὶ τὴν Περσῶν ἀρχὴν κατακτήσασθαι” ταῦτα εἰπὼν καὶ τὸν ἀρχιερέα 20 δεξιωσάμενος τὴν πόλιν εἰσελήλυθε· καὶ εἰς τὸ ἱερὸν ἀναβὰς ἔθυσε τῷ θεῷ ὡς ὑφηγεῖτο ὁ ἀρχιερεύς. καὶ τὴν Δανιὴλ εἶδε βίβλον,

3 διαρπάσειν κελεῦσαι Α. διαρπάσαι κελεύσειν ?

5 τὸ πλῆθος κεκοσμημένους A cum Iosepho, καὶ τοὺς ἱερεῖς κεκοσμημένους καὶ τὸ πλῆθος PW. 13 ἐγγὺς] ἐν Δίῳ Iosephus. 20 κατακτήσεσθαι? Iosephus καταλύσειν. 22 ὑφηγεῖτο Α, ἀφηγείτο PW. cum sacerdotibus et urbana multitudine in locum quendam prodit unde et urbs et templum conspiciebatur. militibus autem opinantibus regem iussurum urbem diripi et pontificem occidi, Alexander cum populum et sacerdotes ut ante dictum est ornatos vidisset, ac pontificem hyacinthina et inaurata stola indutum, cidari capiti imposita, et auream in eo laminam cui dei nomen inscriptum erat, solus accessit atque adoravit pontificemque salutavit. eo facto cum caeteri omnes obstupuissent, Parmenio etiam rogare ausus esset cur Iudaeorum pontificem adorasset, respondit se non illum sed deum cuius ille sacerdotio ornatus esset adorasse. "nam hunc" inquit "in somnis vidi, cum adhuc parum a Macedonia recessissem, in hoc habitu. is me de Asia subigenda cogitantem hortabatur ne cunctarer, et promittebat seipsum fore ducem exercitus et regnum Persarum mihi traditurum. cum autem neminem adhuc praeter istum tali habitu viderim, visionis nocturnae sum recordatus, ac deo auctore bello moto me Darium superaturum confido et regno Persarum potiturum." his dictis et dextera sacerdoti porrecta urbem est ingressus. cumque in templum adscendisset, deo victimas ex praescripto pontificis immolavit; ac Danielis libro viso, quo scriptum est regnum Per

ἐν ᾗ τινὰ τῶν Ἑλλήνων τὴν Περσῶν βασιλείαν καταλύσειν ἐγγέγραπται, καὶ ἥσθη ἐπ' αὐτῇ· καὶ ὅσα ᾐτήσαντο Ἰουδαῖοι ἐπλή

ρωσε.

e

Ταῦτα ἰδόντες οἱ Σαμαρεῖται, καὶ αὐτοὶ οὐ πόρρω τῶν Β 5Ἱεροσολύμων τῷ Ἀλεξάνδρῳ ὑπήντησαν ἐσκευασμένοι λαμπρῶς, καὶ παρεκάλουν τιμῆσαι αὐτὸν τῇ παρουσίᾳ καὶ τὸ παρ ̓ αὐτοῖς ἱερόν. ὁ δέ “ἥξω” ἔφη “ὅθ ̓ ὑποστρέφω” αιτουμένων δὲ χαρίσασθαι αὐτοῖς ὅσα τοῖς Ἰουδαίοις, τίνες εἰσὶν ἐπυνθάνετο. οἱ δὲ Ἑβραῖοι ἔφασαν εἶναι, χρηματίζειν δὲ οἱ ἐν Σικίμοις Σιδώνιοι. 10 καὶ ὃς εἰ Ἰουδαῖοι εἶεν πάλιν ἠρώτησεν. ὡς δ ̓ οὐκ εἶναι κατέ θεντο, “ἔγωγε εἶπεν “Ιουδαίοις ἐχαρισάμην ἃ αἰτεῖσθε ὑμεῖς” τὸ δὲ ἐν τῷ Γαριζὶν ὄρει ἱερὸν εἰς καταφύγιον τῶν παρανομούν των ἐγίνετο· εἰ γάρ τις κοινοφαγήσας ἢ ἄλλο τι παρανομήσας Ε ὑπὸ αἰτίαν ἐγίνετο, παρὰ τοὺς Σικιμίτας κατέφευγε. τοῦ δὲ ἀρ 15 χιερέως Ιωὰδ τελευτήσαντος Ὀνίας ὁ παῖς αὐτοῦ τὴν ἀρχιερωσύ την παρείληφε.

כל

16. Θανόντος δὲ Αλεξάνδρου εἰς τέσσαρας ἀρχὰς ἡ ἐκεί νου βασιλεία διῄρητο, καὶ τῆς μὲν Ἀσίας Αντίγονος ἦρξε, τῶν δὲ λοιπῶν οἱ προγεγραμμένοι. τούτων δὲ πρὸς ἀλλήλους στασια 20 ζόντων πόλεμοί τε συνεχεῖς ἦσαν καὶ ἐκακοῦντο αἱ πόλεις. ὁ δὲ Πτολεμαῖος ὁ Λάγος ὁ τῆς Αἰγύπτου βασιλεύων, ὃς καὶ σωτὴρ 21 ὁ Λάγου Iosephus, et

13 ἐγένετο Α. 15 Ιωδας Α.
Zonaras supra p. 226 v. 7.

FONTES. Cap. 16. Iosephi Ant. 12 1 et 2. Epiphanius de mensuris et ponderibus T. 2 et alii.

tegoɩ p. 359 v. 12: p. 161 ed. Petav.,

sicum a Graeco evertendum esse, laetatus omnibus Iudaeorum postulatis annuit.

cum

Quo Samaritani viso et ipsi prope Hierosolyma Alexandro occurrerunt splendide ornati, petentes ut suum quoque templum praesentia sua ornare vellet. id se in reditu facturum promisit Alexander. autem rogarent ut eadem sibi quae Iudaeis tribuisset concederet, qui essent rogavit. illis respondentibus se Hebraeos esse, caeterum Sicimitas Sidonios appellari, denuo rogavit an Iudaei essent. negantibus illis dixit se, quae illi peterent, Iudaeis concessisse. templum porro Garizinium refugium erat eorum qui patrias leges violarant. nam si quis immundis cibis usus esset aut alioqui a more maiorum recessisset, ad Sicimitas se recipiebat. pontifice toado mortuo Onias filius eius ponti

ficatum iniit.

16. Post Alexandri obitum eius imperium in partes quattuor est distractum; et Asia potitus Antigonus, reliquis partibus ii quorum supra facta est mentio. qui cum inter sese dissiderent, et bella continua exsistebant et rebus vexabantur. Ptolemaeus autem Lagus, qui et Soter

« PreviousContinue »