Α. C.1339 καὶ φλαύρως εἶχον σίτου τε καὶ τῶν ἄλλων ἐπιτηδείων ἀπορίᾳ. καίπερ δὲ οὕτω πρὸς τὴν πολιορκίαν ἀνεπιτηδείως παΒ ρεσκευασμένοι, οὐδὲν μᾶλλον ὑφεῖσαν τῆς πικρίας, οὐδὲ ἠνείχοντο ἄχρι λόγων τὸ ὑπείκειν αὖθις βασιλεῖ· ἀλλὰ πάντα μᾶλλον ᾤοντο ὑπομενετέον εἶναι καὶ τῶν πρὸς τροφὴν ἀ-5 θεμίτων ἅπτεσθαι, ἢ παραδιδόναι βασιλεῖ τὰς πόλεις. βασιλεὺς δὲ ̓́Αρταν ἐπολιόρκει αὐτὸς παρών· καὶ τειχομαχίας τε ἐποιεῖτο καρτερὰς καὶ συνεχεῖς καὶ μηχανήματα πάντα, ἐξ ὧν ᾤετο παραστήσεσθαι, προσῆγεν. ̓Αρταῖοι δὲ πρωτοστράτορα μὲν τοῦ δεσμωτηρίου ἐκλαβόντες, ἐξέπεμψαν ὡςτο βασιλέα, εἴτε μή τι νεωτερισθείη παρ ̓ αὐτοῦ τινων δείσαν τες συστάντων πρὸς αὐτὸν, εἴτε τι διανοηθέντες ἕτερον· αὐτ τοὶ δὲ ἀπὸ τῶν τειχῶν ἠμύνοντο καρτερῶς καὶ ἀπράκτους ἀπεδείκνυον πάσας μηχανὰς καὶ τειχομαχίας. τριβομένου δὲ στοῦ χρόνου κατὰ τὴν πολιορκίαν, (ἀπὸ γὰρ ἦρος μάλιστα ἀρ-15 χῆς ἄχρι ἐκβολῆς τοῦ θέρους ἐπολιορκοῦντο, ἔγνω δεῖν ὁ βασιλεὺς Καβασίλᾳ εἰς Ῥωγὼ ἀπελθὼν δι ̓ ἑαυτοῦ διαλε χθῆναι, νομίζων πείσειν ὑπενδοῦναι τῆς φιλονεικίας καὶ τὴν πόλιν παραδοῦναι ἀμαχεί. ὁ δὲ τοσοῦτον ἐδέησε τοῦ πείθεσθαι αὐτῷ ὥστε καὶ ἠπείλησεν, ὡς εἰ συμβαίη καθ ̓ ἡντιναοῦν20 αἰτίαν βασιλέα ἐγκρατῆ Ῥωγούς γενέσθαι, κατακρημνίσειν ἑαυτὸν ἀπὸ τοῦ πύργου, ἵνα μὴ ζῶν ἁλοὺς, ἀναγκασθῇ δουλεύειν Βαὖθις βασιλεῖ. τοσοῦτον ἀπεχθείας αὐτῷ καὶ μήνιδος περιῆν.

10. ἐκβαλόντες legebatur.

ter ea quae sibi ante imperatoris adventum in hieme conquisissent, invehere nihil possent et cum a frumento, tum a reliquo victu essent perquam inopes. Quamquam vero ad obsidionem perpetiendam adeo non instructae essent, nihilo tamen magis acerbitatem minuebant: neque de cetero verbis tenus imperatori cedendum et obsequendum, sed omnia patiunda, et victu abominando utendum potius censebant, quam ut sese dederent. Imperator Artam praesens obsidebat, murosque valide continenterque oppugnans, machinas omnes expugnationi idoneas admovebat. Artaei protostratorem carcere eductum ad illum mittunt: sive timentes, ne quid inceptaret novi, quod quidam cum eo conspirassent: sive aliud quiddam cogitantes ipsi e muris fortiter se tuentur omnesque machinas et impetus vanos irritosque demonstrant. Longo tempore in obsidione contrito (nam a principio maxime veris usque ad exitum aestatis duraverat) imperator Rhogum se conferre et cum Cabasila coram colloqui decrevit, persuasurum confisus, ut sensim emollitus, urbem citra pugnam ultro traderet. Qui usque adeo monitis non obtemperavit, ut minaretur etiam, si quavis tandem de causa imperatorem Rhogi compotem fieri contingeret, semet de turri praecipitaturum, ne captus iterum illi servire cogeretur. Tantum in eo odium et ira valebant.

기

λέ. Ὁ μέγας δὲ δομέστικος μεμνημένος ὡς Καβασιλας Α.C. 1339 οὑτοσὶ, ὅτε πρῶτον Ακαρνανίαν προσεποιήσατο αὑτῷ ὁ βασιλεὺς, πολλὰ αὐτοῦ πολλάκις ἐδεήθη τοῖς φίλοις συναριθμηθῆναι αὐτοῦ καὶ τοῖς οἰκείοις, καὶ πολλῆς ἀπέλαυσε προνοίας τῆς 5αὐτοῦ πεισθέντος πρὸς τὴν αἴτησιν, ἐλπίσας τέ τι ἐκ τῆς πρὸς αὐτὸν ἀνύσειν Καβασιλα φιλίας, τῶν οἰκείων ὀλίγους Ρ.312 παραλαβών, ἦλθεν εἰς Ῥωγώ. Καβασίλας δ ̓ ἐπεὶ ἀπὸ τοῦ τείχους ἑώρα προσιόντα, πέμψας ἐδεῖτο, μὴ ἐγγὺς τειχῶν γενέσθαι. ἢ γὰρ ἀνάγκη συντυγχάνειν παρὰ γνώμην, (πεπειι οκέναι γὰρ ἑαυτὸν καθάπαξ ἀφίστασθαι Ῥωμαίων,) ἢ ἀπωθεῖσθαι· ὃ καὶ αὐτὸ παντὸς ἐπαχθέστερον κακοῦ, καὶ οὐχ ἥκιστα παντὸς ἀνιαρώτερον. ὁ μέγας δὲ δομέστικος οὐδὲν ἔφασκε τοὺς λόγους εἶναι πρὸς αὐτόν. αὐτὸς γὰρ ἐπαγγειλάμενος Καβασίλᾳ εἶναι φίλος, τὰ προσήκοντα φίλοις μὴ και 15τοκνεῖν ποιεῖν. ἂν δ ̓ αὐτὸς διωθῆται προσιόντα, τῇ σφετέρα δόξῃ λυμανεῖσθαι, ἀγνώμονα περὶ τοὺς φίλους καὶ τὴν Β γνώμην εὐμετάβολον αποδεικνύντα ἑαυτὸν, καὶ ταῦτα πρότερον αὐτὸν δεηθέντα καὶ πείσαντα τοῖς φίλοις τοῖς ἐμοῖς καὶ ταγραφήναι. Καβασίλας δὲ καὶ αὐτὸς διϊσχυρίζετο, μήτε 2ο βούλεσθαι, μήτε δύνασθαι τὴν πρὸς αὐτὸν φιλίαν ἀπειπεῖν, καὶ δεινὰ πάσχειν καὶ τῇ πρὸς αὐτὸν φιλία τυραννεῖσθαι, οὐ μετρίως ανιώμενον, ὅτι μὴ δι' ἑαυτοῦ αὐτὸς, ἀλλὰ δι' V. 250 2. ποιήσατο legebatur. 10. αποθανεῖσθαι coni. ED. P. idemque legit Intpr. nam induxisse in animum semel, cum Romanis nil habere negotii, aut emori. Male.

αν

35. Magnus autem domesticus, memor quomodo hic Cabasilas, cum primum Acarnaniam reciperet imperator, saepe multumque rogasset, uti eum amicis ac familiaribus suis allegeret, et quo pacto eius petitioni annuens, sua cura ac providentia singulari magnum homini fructum attulisset, conceptaque spe, propter eam amicitiam aliquid effecturum, paucis comitatus familiaribus Rhogum adit. Cabasilas accedentem de muro conspicatus, misit oratum, ne propius moenia veniret: nam aut contra animum sibi colloquendum esse, cum semel statuisset, cum Romanis nil habere negotii; aut eum depellere se oportere: quod omnium malorum odiosissimum esset atque tristissimum. Tum magnus domesticus, nihil ad se ista verba pertinere. Nam cum se Cabasilae amicum fore spopondisset, non pigrari officium amici praestare. Si ipse se convenientem repelleret, gloriam suam corrupturum, dum semet in amicos inconstantem atque improbum ostenderet: cum tamen petivisset prius et impetrasset, ut ab eo in amicorum numerum referretur. Cabasilas affirmare nec velle nec posse initam cum eo amicitiam retractare. Et ob eam excruciari et quasi tyrannidem quandam experiri contristarique non mediocriter, quod non ipse per se, sed per alios hoc tem

Α. C. 1339 ἑτέρων τὸν παρόντα χρόνον ὁμιλεῖ. δεδοικέναι δὲ μὴ οὐχ
οἷός τε ᾖ κρατεῖν ἑαυτοῦ, συγγενόμενος ἐκείνῳ, ἀλλὰ ταὐ
τὸν τοῖς μαινομένοις πάθῃ, οἱ ἥδονται κατακόπτοντες ἑαυτοὺς,
ἀγνοοῦντες ὅ,τι πάσχουσι διὰ τὴν νόσον.,τούτου μὲν οὖν ἕνεκα”
ὁ μέγας δομέστικος εἶπεν „ἐπαινῶ, ὅτι φιλίας ἥττησαι το 5
C σοῦτον, ἧς ἡδεται ἡττώμενος πᾶς τις σωφρονῶν. εἰ δέ σοι
φορτικὸν καὶ ἐπαχθὲς τὸ τελείως ἐμοὶ συνελθεῖν, ἀλλὰ τό γε
δεύτερον, παρὰ τὴν γέφυραν ἐλθὲ τοῦ ποταμοῦ, ὡς ἂν ἐξ
ἑκατέρου μέρους ὁμιλήσαντες ἀλλήλοις, ἐμοί τε τὸ σοὶ ὡμι-
ληκέναι, καὶ σοὶ τὸ μὴ ἐγγὺς ἐμοῦ γενέσθαι, ὃ μάλιστα δέ-10
δοικας, περισώζοιτο.” ἐπεὶ δὲ ἧκε παρὰ τὴν γέφυραν πει-
σθεὶς, ἄλλα τε διειλέχθησαν ὅσα τις ἂν εἴποι πρὸς ἄνδρα
φίλον, καὶ περὶ τῆς ἀποστασίας τῶν πόλεων ὁ μέγας δομέ
στικος αὐτοῦ κατηγόρει ὡς αἰτιωτάτου μάλιστα γεγενημένου.
ἐφ ̓ οἷς ἀπελογεῖτο καὶ αὐτὸς ὡς λυσιτελοῦντα δράσειεν ἑαυ-15
τῷ τε καὶ τοῖς ἄλλοις ̓Ακαρνάσι τῆς δουλείας αὐτοὺς ἐλευ
D θερῶν ̔Ρωμαίων, καὶ τὴν πάτριον αὐτοῖς τῶν ̓Αγγέλων ἀρ-
χὴν ἐπανασώζων. Τοιαῦτα καὶ ἕτερά τινα διαλεχθέντες, 6
μὲν εἰς τὸ στρατόπεδον, ἐς τρίτην ἡμέραν αὖθις ἥξειν ἐπαγ-
γειλάμενος, ὁ δ ̓ εἰς τὴν πόλιν, τὴν δευτέραν συντυχίαν ἀπει-20
πάμενος, διελύοντο. ἐς τρίτην δὲ ἡμέραν ὁ μέγας δομέστικος
αὖθις ἦλθεν εἰς Ρωγὼ ἐπὶ τῷ Καβασίλᾳ αὖθις συγγενέσθαι.
ὁ δ ̓ ἀναβαλλόμενος ἐπὶ μικρὸν, ἐπεὶ οὐκ ἀφιστάμενον ἑώρα,
ἐξελθὼν καὶ αὖθις, τήν τε γέφυραν διαβὰς, εἰς ἓν αὐτῷ συν

pore cum eo colloquatur. Timuisse vero, si cum illo sit, ne se
continere nequeat, sed idem sibi quod furiosis usu veniat, qui cor-
pora sua
cum voluptate dilaniant, propter morbum quid faciant
ignorantes. Ergo se illum laudare, inquit magnus domesticus, cum
tantopere ab amicitia victus sit, qua se victum prudens quilibet
laetatur. Quod si onerosum ac molestum sit proxime secum con-
gredi, certe ad pontem fluminis accedat, ut ex intervallo se appellent
et sibi detur cum eo collocutum esse, et illi, quod maxime timeat,
non appropinquasse. Ubi morem gerens ad pontem accessit, cum
alia, quae inter amicos solent, ultro citroque dicta sunt, tum ma-
gnus domesticus de urbium defectione questus est, cui rei ipse pup-
pis et prora fuisset. Ille defendendi sui refert, se Acarnanibus
e Romanorum servitute asserendis et patrio Angelorum principatu
ipsis recuperando sibi aliisque commodare voluisse. His aliisque
inter se dictis, domesticus ad exercitum, tertio die reversionem pol-
licitus, Cabasilas in oppidum, secunda congressione recusata, digressi
sunt. Tertia luce magnus domesticus Rhogum, cum Cabasila acturus,
redit. Qui paulum cunctatus, postquam vidit eum nolle discedere
rursum egressus, ponte transito, ad eum accessit, quem licet longa

ἦλθεν. ἐφ ̓ ἱκανόν τε ὁ μέγας δομέστικος αὐτῷ διαλεχθείς, Α.C. 1339 πεῖσαι μὲν οὐκ ἴσχυσε προσχωρῆσαι βασιλεῖ καὶ τὴν πόλιν παραδοῦναι· ὅμως δὲ διέσεισεν αὐτοῦ τοὺς λογισμοὺς τοῦ μὴ τῶν ἀπηγορευμένων παντάπασι τὸ ὑπὸ βασιλέα οἴεσθαι 5τελεῖν, μηδ' αἱρετώτερον ἡγεῖσθαι τῆς δουλείας τὸ ἀποθνή- Ρ.313 σκειν πολιορκουμένους. συνταξάμενος δὲ αὐτῷ καὶ αὖθις ἥξειν προειπών μετ' οὐ πολὺ, ὁ μὲν εἰς τὸ στρατόπεδον, ὁ δὲ εἰς τὴν πόλιν ἀνεχώρησαν. μεθ' ἡμέρας δέ τινας καὶ αὖθις προσελθὼν καὶ συνδιημερεύσας αὐτῷ ἔξω γενομένῳ τῶν τειιοχῶν, ἔπεισε προσχωρῆσαι βασιλεῖ καὶ τὴν πόλιν παραδοῦναι. ἐπεὶ δὲ εἶχε πεπεισμένον, αὐτὸν μὲν ἐν ̔Ρωγοί κατέλιπεν αὖθις· αὐτὸς δὲ πρὸς βασιλέα παρὰ τὴν Αρταν ἐστρατο πεδευμένῳ ὅτι παραδιδοίη Καβασιλας Ρωγὼ ἀπαγγελῶν ἐχώ ρει. ὁδεύοντι δὲ αὐτῷ, ἐπεὶ ἐγένετο κατά τινα πηγὴν ψυ15χρὸν ἅμα ῥέουσαν καὶ διειδὲς καὶ ἥδιστον πιεῖν, ἐδόκει δεῖν τῶν ἵππων ἀποβάντας, ἄριστον ελέσθαι, καὶ ἀποβάντες κα-Β τεκλίνοντο. μετὰ μικρὸν δὲ καὶ ὁ Καβασίλας σπουδῇ ὡρῶτο προσελαύνων, καὶ ἐπειδὴ ἐγγὺς ἦν, πρίν τι φθέγξασθαι αὐτ τόν·,,δἴομαι” ὁ μέγας δομέστικος εἶπε σοὶ τῶν ἑταίρων μεμ20φομένων καὶ πολλὴν κατηγορούντων εὐκολίαν ὅτι πρὸς ἐμὲ πολέμιον δοκοῦντα εἶναι, μηδὲν ἔχων ἐνέχυρον ἀσφαλείας, ἀπερισκέπτως οὕτω τὸ δοκοῦν φοιτᾷς, βουληθεὶς ἔργοις ἀποδεῖξαι ὡς οὐκ ἀμαθῶς οὐδὲ θρασέως, ἀλλ ̓ εὖ εἰδὼς τινι πιστεύεις σεαυτὸν, τὰ δέοντα ποιεῖς, ἐκείνους μὲν καταλιπεῖν

11. Ρωγοί em. ED. P. pro Ρωγώ. 15. αμαρέουσαν legebatur. oratione domesticus flectere non potuit, ut se urbemque imperatori dederet: tamen animum eius terruit, ne existimaret sub imperatore vivere plane desperatorum nec obsessum mori subiectione optabilius esse: dictaque salute, cum paulo post tertium se affuturum praedixisset, uterque quo ante se receperunt, Lapsis diebus aliquot, adest, et cum eo extra muros die consumpto, persuadet tandem, ut in fidem imperatoris, urbe tradita, veniat. Ita persuasum Rhogi relinquit: ipse ad imperatorem ad Artam castra habentem, Cabasilam Rhogum traditurum nuntiaturus, ire pergit. In itinere ubi ad fontem quemdam aqua frigida ac pellucida haustuque dulcissima manantem venit, placuit ab equis descendere et corpus cibo reficere. Descendunt ac recumbunt: nec mora longa et Cabasilam propere adequitantem conspicantur. Quo iam vicino, priusquam verbum ederet: Opinor, ait magnus domesticus, te, aliis quiritantibus ac nimiam facilitatem tuam accusantibus, quod ad me, qui.hostis esse videor, nullo securitatis pignore tam inconsulto, ut apparet, adeas, volentem facto ipso docere, quod non imperite neque confidenter, sed probe sciens, cui te credideris et cui officium praestes, illos quidem cum stultis cogitationibus reliu

Α. C.1339 ἀνόητα ἐνθυμουμένους, παρ ̓ ἡμᾶς δὲ ἥκειν, οὓς κέκρικας τῶν C ἄλλων μᾶλλον πιστοτέρους.” ὁ δ ̓, εἰ μὴ πρῶτος, ἔφασκεν, αὐτ τὸς ἀφικτο μετὰ τοὺς ἐκεῖ ῥηθέντας λόγους, οὐ πιστεῦσαι ἂν ῥᾳδίως μή τινα τῶν λόγων ἐκείνων ἄγγελον ἐλθεῖν. τούτων γὰρ αὐτῶν ἡμῖν πρὸς ἀλλήλους εἰρημένων, καταλιπών αὐτοὺς, ἥκω παρὰ σέ· αὐτὸς δ ̓ ἂν εἰδείης ὅ,τι πράττειν βέλτιον ἐμὲ, καὶ ἢ πρὸς βασιλέα ἥκειν ἅμα σοὶ, ἢ ἐνταῦθα μένειν, ἄχρις ἂν αὐτὸς κελεύῃς. ἐγὼ γὰρ, εὖ ἴσθι, βασιλεῖ μὲν οὐκ ἄν ποτε προσεχώρησα, ἀλλ ̓, ὅπερ ἔφην πρὸς ἐκεῖνον, μᾶλλον ἂν ἀποθανεῖν εἱλόμην, ἢ ἐκείνῳ ὑποχείριος γενέ-το σθαι· τῆς σῆς δὲ φιλίας ἡττῆσθαι παρὰ πολὺ ὁμολογῶ, καὶ V.251 τούτου γε ἕνεκα ἐμαυτόν τε καὶ πολίτας ἐγκεχειρικέναι τοὺς D ἐμοὺς, ὥσθ' ἃ σοι κατὰ γνώμην, ἐξεῖναι πράττειν περὶ ἡμᾶς”. Ὁ μέγας δὲ δομέστικος πολλὴν αὐτῷ τῆς εἰς αὐτὸν εὐνοίας χάριν ὁμολογήσας, εἰς Ῥωγὼ ἐκέλευεν αὖθις ἐπιέναι, ὡς τὴνι5 ὑστεραίαν αὐτοῦ μετὰ τῶν βασιλικῶν ἀφιξομένου δωρεῶν καὶ αὐτόν τε καὶ τοὺς ἄλλους παραληψομένου. ὁ δὲ πεισθεὶς αὖθις ἐπανῆλθεν εἰς Ρωγώ. ἐκεῖθεν δὲ ὁ μέγας δο μέστικος εἰς βασιλέα ἐλθὼν καὶ περὶ Καβασιλα καὶ ̔Ρωγούς ὡς προσεχώρησαν ἀπαγγείλας, ἐπιτραπείς τε παρ ̓ ἐκείνου20 ὅσα ἂν ᾖ δίκαια καὶ συμφέροντα εὐποιΐας ἕνεκα πράσσειν πρὸς αὐτοὺς, εἰς τὴν ὑστεραίαν αὖθις εἰς Ῥωγὼ ἐλθὼν, εἰσεδέχθη τε παρὰ τῶν ̔Ρωγίων τὴν πόλιν παραδόντων, καὶ αὐτὸς ἑκάστῳ κατ ̓ ἀξίαν τὰς βασιλέως παρέσχετο εὐεργεσίας·

αν

quere et ad nos, quos aliis fideliores iudicasti, advenire. Respondit Cabasilas, nisi primus ipse post sermones Rhogi habitos advenisset, difficile crediturum fuisse, neminem eos ibidem dictorum nuntium accepisse. His enim ipsis inter nos prolatis, inquit, relictis illis, ad te advolo. Tu noveris quid me facere melius sit: tes cumne ad imperatorem progrediar, an hic, quamdiu iusseris, subsistam? Ego enim, scias velim, nunquam imperatori me dedidissem : sed quemadmodum illi dixeram, mori quam ei subiici maluissem. In amore autem tui prorsus me expugnatum confiteor proptereaque me ipsum cum civibus tradidisse, ut integrum tibi sit, de nobis statuere quod voles. Magnus domesticus, tam benevolae voluntati actis gratiis ingentibus, Rhogum Cabasilam remittit; se crastina luce cum donis regalibus venturum ipsumque et ceteros pro imperatore in potestatem accepturum. Inde ad imperatorem tendit, de Cabasila et Rhogo, quemadmodum se tradidissent, commemorat nactusque auctoritatem quaecumque iusta et commoda duceret in illos beneficentiae causa conferendi, die sequenti Rhogum init: quem Rhogii urbe tradita accipiunt: ipse dona imperatoris, ut quoque dignum erat, distribuit, assumtisque, quorum inter eos praecipua vigebat